Một gói thầu xây lắp tại Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Phú Mỹ vừa tìm được đơn vị thi công là Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Minh Phát. Quá trình lựa chọn nhà thầu ghi nhận sự tham gia của chỉ hai doanh nghiệp, trong đó, nhà thầu bỏ giá thấp hơn đáng kể đã bị loại vì một lý do kỹ thuật, làm dấy lên những phân tích về hiệu quả của công tác đấu thầu.
Ngày 22/08/2025, ông Võ Văn Trung, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Phú Mỹ (Bên mời thầu), đã ký Quyết định số 36/QĐ-DA về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu Xây lắp (gói số 06). Gói thầu này thuộc dự án Sửa chữa, cải tạo đường Võ Trường Toản, khu phố Lam Sơn.
Đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Minh Phát (MST: 3502231856), do ông Nguyễn Trọng Tâm làm Giám đốc, có địa chỉ tại Ấp Mỹ An, Xã Long Mỹ, Huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ.
Giá trúng thầu của Minh Phát là 6.676.509.804 VND, so với giá gói thầu được duyệt là 6.730.468.915 VND, đạt tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước chỉ khoảng 0,79%. Thời gian thực hiện hợp đồng là 90 ngày.
Cuộc "so găng" và lý do đối thủ bị loại
Theo Báo cáo đánh giá E-HSDT ngày 11/08/2025 của đơn vị tư vấn là Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Bình Minh, Gói thầu Xây lắp (gói số 06) với số E-TBMT IB2500273504 chỉ có hai nhà thầu tham dự.
-Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Minh Phát: Giá dự thầu 6.676.509.804 VND.
-Công ty TNHH Xây dựng-Thương mại-Dịch vụ Tín Nghĩa Xuyên Mộc: Giá dự thầu 6.730.378.185 VND, có đề xuất giảm giá 21,3%, giá sau giảm giá là 5.296.807.631 VND.
Như vậy, giá dự thầu sau giảm giá của Tín Nghĩa Xuyên Mộc thấp hơn giá trúng thầu của Minh Phát khoảng 1,38 tỷ đồng. Tuy nhiên, Báo cáo đánh giá E-HSDT kết luận nhà thầu này "Không đạt" ở bước đánh giá về kỹ thuật. Lý do cụ thể được nêu là: "Biểu đồ tiến độ thi công không hợp lý, không khả thi, không phù hợp với đề xuất kỹ thuật".
Việc một nhà thầu có giá chào cạnh tranh hơn đáng kể bị loại vì lý do liên quan đến "biểu đồ tiến độ" khiến dư luận đặt câu hỏi về tính khách quan và hiệu quả kinh tế trong công tác thẩm định, đánh giá hồ sơ dự thầu.
"Soi" năng lực và lịch sử đấu thầu của Minh Phát
Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Minh Phát được thành lập ngày 08/08/2013. Theo dữ đấu thầu, tính đến ngày 23/08/2025, doanh nghiệp này đã tham gia 59 gói thầu, trong đó trúng 32 gói, trượt 21 gói, 4 gói chưa có kết quả và 2 gói đã bị hủy. Tổng giá trị các gói thầu đã trúng (bao gồm cả vai trò liên danh) là 188.310.776.214 VND. Trong đó, tổng giá trị trúng thầu với vai trò độc lập là 105.264.874.515 VND.
Mối quan hệ "sân nhà" và tần suất trúng thầu năm 2025
Phân tích sâu hơn về lịch sử đấu thầu cho thấy hoạt động của Minh Phát tập trung chủ yếu tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ và có mối quan hệ "thân thiết" với một số bên mời thầu nhất định.
Đặc biệt, tại Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng huyện Đất Đỏ cũ, Minh Phát đã tham gia 14 gói thầu và trúng cả 14, đạt tỷ lệ thắng tuyệt đối 100%. Tổng giá trị 14 gói thầu này lên tới 100.053.233.377 VND, chiếm hơn một nửa tổng giá trị các gói thầu độc lập mà doanh nghiệp này từng trúng.
Một bên mời thầu "quen thuộc" khác là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Long Đất. Tại đây, Minh Phát đã tham gia 10 gói thầu, trúng 3 gói, trượt 5 gói và 2 gói chưa có kết quả.
Với chính Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Phú Mỹ, trước gói thầu vừa trúng, Minh Phát đã tham gia 5 gói khác, kết quả là trúng 1, trượt 3 và 1 chưa có kết quả.
Riêng trong năm 2025, Minh Phát cho thấy tần suất hoạt động rất cao khi tham gia 30 gói thầu trên toàn quốc. Các gói thầu trúng trong năm nay tiếp tục tập trung ở các bên mời thầu quen thuộc như Ban QLDA ĐTXD và PTQĐ huyện Long Đất (trúng 3 gói vào tháng 6/2025) và mới nhất là gói thầu tại Ban QLDA ĐTXD khu vực Phú Mỹ.
Đối chiếu quy định và góc nhìn chuyên gia
Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, có hiệu lực từ ngày 01/01/2024, được ban hành với mục tiêu tăng cường cạnh tranh, công bằng, minh bạch và đặc biệt là hiệu quả kinh tế trong hoạt động mua sắm công. Nghị định 214/2025/NĐ-CP cũng quy định chi tiết về quy trình lựa chọn nhà thầu.
Việc một nhà thầu có giá chào thấp hơn tới 1,38 tỷ đồng bị loại vì lý do "tiến độ không hợp lý" đặt ra một tình huống cần xem xét kỹ lưỡng dưới lăng kính của luật pháp. Nếu việc đánh giá mang tính chủ quan, thiếu cơ sở thuyết phục, nó có thể đi ngược lại mục tiêu "hiệu quả kinh tế" mà Luật Đấu thầu hướng tới.
Theo Luật sư Võ Quang Vinh - Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long: "Theo quy định, việc đánh giá hồ sơ dự thầu phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chí nêu trong hồ sơ mời thầu và các quy định của pháp luật. Tiêu chí về 'tính hợp lý và khả thi của tiến độ thi công' là một yêu cầu kỹ thuật quan trọng. Tuy nhiên, đây cũng là một tiêu chí có thể mang yếu tố định tính, đòi hỏi tổ chuyên gia và bên mời thầu phải có sự đánh giá hết sức khách quan, minh bạch và dựa trên các cơ sở kỹ thuật rõ ràng.
Trong trường hợp có sự chênh lệch lớn về giá dự thầu, bên mời thầu càng cần phải cẩn trọng hơn trong việc đánh giá. Cần làm rõ 'tính không hợp lý' của tiến độ được đề xuất dựa trên những căn cứ nào, có yêu cầu nhà thầu làm rõ, bổ sung hay không, và việc loại bỏ nhà thầu có giá thấp hơn có thực sự đảm bảo lợi ích cao nhất cho dự án và ngân sách nhà nước hay không. Nếu việc loại bỏ không có cơ sở vững chắc, nó có thể làm giảm tính cạnh tranh và gây lãng phí, đi ngược lại tinh thần của Luật Đấu thầu."
Thực tế, quá trình đấu thầu phải là một cuộc cạnh tranh sòng phẳng về năng lực và giá cả. Một tỷ lệ thắng thầu tuyệt đối tại một bên mời thầu, hay việc các nhà thầu "quen mặt" liên tục trúng thầu trong khi các đối thủ có giá cạnh tranh hơn bị loại vì các lý do kỹ thuật, là những dấu hiệu cho thấy cần có sự giám sát chặt chẽ hơn từ các cơ quan quản lý để đảm bảo thị trường đấu thầu thực sự cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả.
