Khả năng Saudi Arabia mua tiêm kích KAAN của Thổ Nhĩ Kỳ đang được nhắc tới, sau khi Riyadh không được Mỹ chấp thuận bán cho những chiếc F-35 Lightning II tối tân.
Giới truyền thông mới đây đã xôn xao trước tin tức vương quốc Trung Đông giàu có Saudi Arabia - một đồng minh quan trọng của Mỹ đang thể hiện sự quan tâm lớn đến khả năng mua 100 tiêm kích tàng hình thế hệ thứ năm KAAN do Thổ Nhĩ Kỳ phát triển.
Điều này đã được ấn phẩm Milliyet của Thổ Nhĩ Kỳ đăng tải, trong đó nhắc đến thực tế là hai quốc gia đã bắt đầu tiến hành một số cuộc đàm phán về hợp tác toàn diện trong lĩnh vực công nghiệp quốc phòng.
Saudi Arabia tỏ ra khá tin tưởng sản phẩm quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ khi đã mua máy bay không người lái Akinci, Riyadh và Ankara đang thảo luận về khả năng mở rộng quan hệ đối tác, liên quan đến hợp đồng tiềm năng với tiêm kích KAAN.
Một cuộc họp đã được tổ chức tại Istanbul, ông Haluk Gorgun - người đứng đầu ngành công nghiệp quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ tiếp một phái đoàn từ Riyadh gồm Thứ trưởng Quốc phòng Khaled bin Hussein Al Bayari và Tư lệnh Không quân - Hoàng tử Turki bin Bandar Al Saud.
Cũng tại Ankara, Tổng tham mưu trưởng Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ - Thiếu tướng Matin Gorek đã gặp người đồng cấp Saudi Arabia - Thiếu tướng Fayyad bin Hamid al-Ruwai, hai bên đã nhấn mạnh mức độ tương tác cao giữa ngành công nghiệp quốc phòng của hai nước.
Các cuộc đàm phán dự kiến kéo dài 3 ngày mục đích hướng đến tăng cường hợp tác kỹ thuật quân sự, bao gồm mua sắm tiêm kích KAAN, khi Saudi Arabia đưa ra bản kế hoạch "Tầm nhìn 2030" nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và tăng cường sức mạnh quân sự của họ.
Cần nói thêm, máy bay chiến đấu thế hệ năm KAAN (trước kia được biết đến dưới tên mã TF-X hoặc MMU) là chương trình vũ khí đầy tham vọng của Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Vũ trụ Thổ Nhĩ Kỳ (TAI) với sự tham gia của BAE Systems đến từ Anh.
KAAN là một tiêm kích tàng hình hai động cơ, được thiết kế nhằm chiếm ưu thế trên không, có khả năng hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết, dự kiến nó sẽ thay thế những chiếc F-16 thế hệ cũ của Không quân Thổ Nhĩ Kỳ và được chào bán sang nhiều nước khác.
Nguyên mẫu tiêm kích KAAN đầu tiên được thử nghiệm trên mặt đất vào tháng 3/2023, chuyến bay chào bầu trời diễn ra vào ngày 21/2/2024, chậm hơn một chút so với bản kế hoạch ban đầu là vào tháng 12/2023.
Sự kiện trên đánh dấu một bước đi quan trọng trong sự phát triển của ngành hàng không quân sự Thổ Nhĩ Kỳ cũng như tham vọng của nước này trên thị trường vũ khí quốc tế.
Mặc dù được quảng cáo là có tương lai khá xán lạn, nhưng chiếc KAAN nói trên cũng phải hứng chịu không ít ý kiến nghi ngờ, bởi Thổ Nhĩ Kỳ chưa có kinh nghiệm trong việc phát triển máy bay chiến đấu.
Điều đáng nói ở đây là Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định tiêm kích KAAN sẽ đủ sức cạnh tranh cùng F-35 Lightning II hay F-22 Raptor, nhưng họ lại bất lực trong việc tự nâng cấp phi đội F-16 của mình.
Điều này khiến tiêm kích KAAN bị nghi ngờ rất nhiều về năng lực thực tế, bởi vì Ankara thiếu mọi thứ, từ công nghệ cần thiết cho tới kinh nghiệm để hy vọng có thể tạo ra được một chiến đấu cơ hàng đầu thế giới.
