Dư luận đang đặt ra nhiều câu hỏi xoay quanh kết quả lựa chọn nhà thầu tại gói thầu thi công xây dựng thuộc dự án Tuyến Cái Xu B do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Long Mỹ 1 (Cần Thơ) làm chủ đầu tư. Dù được đấu thầu rộng rãi qua mạng, gói thầu này chỉ có sự tham gia của duy nhất một nhà thầu là Doanh nghiệp tư nhân Thanh Nhựt và nhà thầu này đã trúng thầu với tỷ lệ tiết kiệm khá khiêm tốn.

Cuộc đua "một ngựa" tại dự án Tuyến Cái Xu B

Mới đây, ông Đinh Thành Kết, Quyền Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Long Mỹ 1 (BQLDA ĐTXD KV Long Mỹ 1), đã ký Quyết định số 11/QĐ-BQLDA ngày 03/09/2025 , phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu "Thi công xây dựng" thuộc dự án Tuyến Cái Xu B.

Theo đó, đơn vị trúng thầu là Doanh nghiệp tư nhân Thanh Nhựt (MST: 1800506830 ), do ông Lê Thanh Nhựt làm người đại diện pháp luật. Giá trúng thầu của doanh nghiệp là 2.716.289.000 đồng, so với giá gói thầu được duyệt là 2.784.610.398 đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước khoảng 2,4%. Thời gian thực hiện hợp đồng là 120 ngày theo loại hợp đồng trọn gói.

Dự án Tuyến Cái Xu B có tổng mức đầu tư 3.250.000.000 đồng , được UBND thị xã Long Mỹ phê duyệt tại Quyết định số 1522/QĐ-UBND ngày 23/04/2025. Gói thầu này được tổ chức lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước qua mạng.

Điều đáng chú ý, theo Biên bản mở thầu được công bố trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia ngày 27/06/2025, Doanh nghiệp tư nhân Thanh Nhựt là nhà thầu duy nhất nộp hồ sơ dự thầu (E-HSDT) cho gói thầu có mã thông báo mời thầu IB2500280245-00.

Trong Báo cáo đánh giá E-HSDT số 25.8/BCKQ.2025 ngày 25/08/2025 do đơn vị tư vấn là Công ty TNHH Ba Xuyên lập, tổ chuyên gia đã kết luận Doanh nghiệp tư nhân Thanh Nhựt "Đạt" ở tất cả các bước đánh giá về tính hợp lệ, năng lực kinh nghiệm, và kỹ thuật. Tại mục nhận xét về tính cạnh tranh, báo cáo này khẳng định quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu "ĐẢM BẢO". Tuy nhiên, việc một gói thầu đấu thầu rộng rãi chỉ thu hút được một nhà thầu tham gia khiến dư luận không khỏi băn khoăn về mức độ cạnh tranh thực sự.

"Hệ sinh thái" quen thuộc

Theo dữ liệu mà phóng viên Báo Tri thức và Cuộc sống thu thập được, Doanh nghiệp tư nhân Thanh Nhựt là một nhà thầu có lịch sử hoạt động đấu thầu khá sôi nổi. Theo thống kê, nhà thầu này đã tham gia 212 gói thầu, trong đó trúng 128 gói, trượt 80 gói và 4 gói chưa có kết quả. Tổng giá trị trúng thầu (bao gồm cả vai trò độc lập và liên danh) lên tới hơn 369 tỷ đồng.

Riêng trong năm 2025, Doanh nghiệp tư nhân Thanh Nhựt đã tham gia 21 gói thầu, trúng 12 gói, trượt 8 gói và 1 gói chưa có kết quả. Đáng chú ý, phần lớn các gói thầu mà doanh nghiệp này trúng đều tập trung tại tỉnh Hậu Giang cũ và có mối quan hệ mật thiết với một số chủ đầu tư nhất định.

Cụ thể, BQLDA ĐTXD thị xã Long Mỹ (nay là BQLDA ĐTXD KV Long Mỹ 1) là bên mời thầu "quen thuộc" nhất của Doanh nghiệp tư nhân Thanh Nhựt. Dữ liệu cho thấy nhà thầu này đã tham gia 36 gói thầu do bên mời thầu này tổ chức và trúng tới 22 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu lên đến hơn 61%.

Một số gói thầu tiêu biểu trong năm 2025 mà Doanh nghiệp tư nhân Thanh Nhựt đã trúng tại BQLDA ĐTXD thị xã Long Mỹ có thể kể đến như:

• Gói thầu Thi công xây dựng trúng ngày 02/06/2025 với giá 1.936.342.000 đồng.
• Gói thầu Thi công xây dựng trúng ngày 06/05/2025 với giá 992.555.000 đồng.
• Gói thầu Thi công xây dựng trúng ngày 22/04/2025 với giá 995.187.000 đồng.

Bên cạnh đó, Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Long Mỹ cũng là một bên mời thầu thường xuyên ghi nhận sự có mặt và trúng thầu của Doanh nghiệp tư nhân Thanh Nhựt, với 14/26 gói thầu tham gia đã được trao cho doanh nghiệp này. Gói thầu lớn nhất mà doanh nghiệp này trúng tại đây trong năm 2025 là gói "Thi công xây dựng công trình: Tuyến đường kênh Hậu Giang 3 (chiều dài 4,8km, rộng 3m)" với giá trị 5.866.454.000 đồng.

Tần suất trúng thầu cao và tập trung ở một vài chủ đầu tư cụ thể đã làm dấy lên những nghi vấn về việc liệu có tồn tại một "sân nhà", nơi các gói thầu được cho là có ít sự cạnh tranh và nhà thầu "quen mặt" dễ dàng giành chiến thắng hay không.

Góc nhìn từ các chuyên gia pháp lý

Trao đổi với phóng viên Báo Tri thức và Cuộc sống, Luật sư Võ Quang Vinh (Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long) cho biết: “Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP được ban hành với mục tiêu cốt lõi là tạo ra một môi trường cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Một trong những biểu hiện của cạnh tranh chính là số lượng nhà thầu tham gia. Việc một gói thầu đấu thầu rộng rãi nhưng chỉ có một nhà thầu tham gia, dù không vi phạm trực tiếp quy định của pháp luật, nhưng nó đi ngược lại với mục tiêu và tinh thần của Luật. Cần phải xem xét kỹ lưỡng hồ sơ mời thầu (HSMT) có đưa ra những tiêu chí nào quá đặc thù, gây hạn chế sự tham gia của các nhà thầu khác hay không.”

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Lê Tấn Việt phân tích thêm: “Hiện tượng ‘một nhà thầu tham dự và trúng’ không phải là hiếm. Nguyên nhân có thể khách quan do gói thầu không hấp dẫn, hoặc chủ quan do thông tin mời thầu chưa được phổ biến rộng rãi, hoặc HSMT có những yêu cầu kỹ thuật, năng lực, kinh nghiệm mà chỉ một số ít doanh nghiệp có thể đáp ứng. Theo quy định tại Thông tư 79/2025/TT-BTC, việc đăng tải thông tin phải được thực hiện công khai để mọi nhà thầu tiềm năng đều có thể tiếp cận. Vai trò của chủ đầu tư và bên mời thầu là phải làm sao để thu hút được nhiều nhà thầu có năng lực tham gia nhất, từ đó mới có thể lựa chọn được phương án tối ưu nhất, tiết kiệm nhất cho ngân sách nhà nước. Khi chỉ có một nhà thầu, yếu tố cạnh tranh về giá gần như không tồn tại.”

Rõ ràng, việc đảm bảo tính cạnh tranh trong đấu thầu không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước mà còn của chính các chủ đầu tư, bên mời thầu trong việc xây dựng HSMT và công khai thông tin. Cần có sự giám sát chặt chẽ hơn từ các cơ quan chức năng để những dự án đầu tư công thực sự mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất, tránh lãng phí và tiêu cực.

Báo Tri thức & Cuộc sống sẽ tiếp tục thông tin về vấn đề này.