Một trong những công nghệ từng được xem là "xanh" và hiệu quả trong việc tiết kiệm nhiên liệu đang đứng trước nguy cơ bị loại bỏ hoàn toàn khỏi các mẫu xe mới, sau khi bị chính lãnh đạo cơ quan môi trường Mỹ chỉ trích dữ dội.

Ông Lee Zeldin, người đứng đầu Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) vừa công khai kêu gọi chấm dứt việc tích hợp công nghệ Start/Stop trên ôtô, đây là một tính năng tự động tắt động cơ khi xe dừng và khởi động lại khi tài xế nhấn ga hoặc nhả phanh.

Được phổ biến rộng rãi từ thời chính quyền Obama, công nghệ Start/Stop là một phần trong nỗ lực giảm tiêu thụ nhiên liệu và khí thải tại Mỹ. Tuy không bắt buộc trang bị, nhưng nhờ những ưu đãi từ chính phủ, nhiều nhà sản xuất đã tích hợp tính năng này trên hầu hết các mẫu xe mới.

Theo ước tính của EPA trước đây, Start/Stop có thể giúp tiết kiệm 4 - 5% nhiên liệu, đặc biệt hữu ích trong điều kiện giao thông đô thị với tần suất dừng đèn đỏ cao. Tuy nhiên, hiệu quả thực tế lại đang bị nghi ngờ.

Một người phát ngôn của EPA thừa nhận rằng các bài kiểm tra khí thải chưa ghi nhận lợi ích rõ rệt từ công nghệ này, khiến tính năng trở nên gây tranh cãi cả trong giới chuyên môn lẫn người tiêu dùng.

Không chỉ người đứng đầu EPA, nhiều chuyên gia kỹ thuật cũng lên tiếng phản đối. Scotty Kilmer, thợ máy kỳ cựu với hơn 50 năm kinh nghiệm, sở hữu kênh YouTube nổi tiếng trong giới ô tô, từng tuyên bố thẳng thắn: “Tắt bỏ tính năng Start/Stop có thể giúp động cơ bền gấp đôi.”

Ông lý giải rằng phần lớn hao mòn động cơ xảy ra trong quá trình khởi động, chiếm tới 97% mức độ hao mòn, do đó việc liên tục tắt/mở động cơ khi dừng đèn đỏ sẽ làm giảm tuổi thọ xe. “Đây là tính năng ngu ngốc nhất từng xuất hiện trong ngành công nghiệp ô tô hiện đại,” Scotty khẳng định.

Hiện nay, người lái vẫn có thể tạm thời tắt tính năng Start/Stop bằng nút bấm trên bảng điều khiển trung tâm, thường được đánh dấu bằng chữ “A” kèm mũi tên vòng. Tuy nhiên, mỗi lần khởi động xe mới, tính năng lại tự kích hoạt, khiến nhiều người phàn nàn vì không thể tắt vĩnh viễn.

Theo ông Zeldin, mục tiêu không phải là cấm hoàn toàn công nghệ Start/Stop, mà là chấm dứt các ưu đãi chính sách dành cho tính năng này. Điều đó đồng nghĩa với việc các hãng xe không còn động lực để duy trì, và rất có thể sẽ tự loại bỏ trong các dòng sản phẩm tương lai.

Nếu đề xuất này được thực hiện, người tiêu dùng sẽ thoát khỏi trải nghiệm “chết máy khi dừng đèn đỏ”, điều mà rõ ràng nhiều người chưa từng hài lòng. Thay vào đó, các hãng xe có thể cung cấp tùy chọn tắt vĩnh viễn hoặc thậm chí là loại bỏ hoàn toàn.

Tuy nhiên, hậu quả kèm theo là mức tiêu thụ nhiên liệu có thể tăng nhẹ, đặc biệt tại các đô thị đông đúc. Đồng thời, mục tiêu giảm phát thải giao thông có thể bị ảnh hưởng trong ngắn hạn, trừ khi ngành công nghiệp nhanh chóng bù đắp bằng xe điện hoặc hybrid, vốn cần đầu tư lớn và thời gian để phổ cập.

Từ một tính năng được đánh giá cao về môi trường, Start/Stop đang dần mất điểm trong mắt người tiêu dùng và cả giới chức. Nếu xu hướng loại bỏ tiếp tục lan rộng, các hãng xe có thể phải nhanh chóng thích nghi hoặc tìm kiếm những giải pháp thay thế thực sự mang lại hiệu quả, thay vì chỉ để đạt “điểm xanh” trên giấy tờ.