Các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực cơ sở An Đồng – Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp đã cứu sống thành công người bệnh ngừng tuần hoàn với tiên lượng nguy kịch. Thành quả này là minh chứng rõ nét cho sự nỗ lực không ngừng nghỉ và trình độ chuyên môn cao của đội ngũ y bác sĩ nơi đây.

Ngừng tuần hoàn ngoại viện – cuộc chiến bắt đầu trước khi vào viện

Người bệnh L.V.H. (60 tuổi, trú tại Hải Phòng) nhập viện trong tình trạng ngừng tuần hoàn do nhồi máu cơ tim cấp. Trước đó, người bệnh có biểu hiện đau ngực trái từng cơn nhưng không đi khám. Khi được người nhà đưa đến viện, người bệnh đã mất ý thức, tim ngừng đập.

Thời gian "no-flow" – tức thời gian từ khi ngừng tim đến lúc bắt đầu được ép tim ngoài lồng ngực – ước tính kéo dài khoảng 10 phút, đồng nghĩa với nguy cơ tổn thương não và tử vong rất cao.

Ngay lập tức, các bác sĩ đã thực hiện các bước hồi sinh tim phổi (CPR) khẩn cấp. Nhờ can thiệp kịp thời và đúng kỹ thuật, tim người bệnh đã đập trở lại và được chuyển vào khoa Hồi sức tích cực cơ sở An Đồng tiếp tục điều trị chuyên sâu.

Giữa ranh giới sống – chết: Hạ thân nhiệt chỉ huy, “chiếc phao cứu sinh” não bộ

Tại khoa Hồi sức tích cực cơ sở An Đồng, tình trạng người bệnh được đánh giá vô cùng nguy kịch: Hôn mê sâu, toan chuyển hóa nặng, chỉ số men tim tăng cao bất thường (Troponin I > 27.000 ng/L), tình trạng thiếu oxy mô nghiêm trọng. Đây là một bức tranh lâm sàng cho thấy người bệnh đang ở ranh giới rất mong manh giữa sự sống và cái chết.

Đội ngũ bác sĩ đã hội chẩn nhanh và quyết định triển khai liệu pháp hạ thân nhiệt chỉ huy kết hợp lọc máu liên tục – hai kỹ thuật cao trong hồi sức cấp cứu. Người bệnh được làm lạnh chủ động để duy trì thân nhiệt ở mức 34°C trong vòng 36 giờ – một biện pháp giúp bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương do thiếu oxy sau ngừng tim. Đồng thời, người bệnh được chăm sóc tích cực, duy trì huyết áp, hỗ trợ hô hấp, ổn định tuần hoàn và điều chỉnh rối loạn chuyển hóa.

Những tín hiệu đầu tiên của sự sống – bước ngoặt trong điều trị

Ngày điều trị thứ hai, người bệnh bắt đầu có những chuyển biến tích cực: phản xạ thần kinh cải thiện, tri giác dần hồi phục, giảm được liều thuốc vận mạch, chỉ số oxy máu (SpO₂) và huyết áp duy trì ổn định. Đến ngày thứ 5, người bệnh tỉnh hoàn toàn, ngừng thuốc vận mạch – một dấu hiệu lâm sàng rất khả quan cho thấy chức năng tuần hoàn và thần kinh trung ương đang hồi phục.

Ngay sau đó, người bệnh được chuyển sang khoa Tim mạch can thiệp để tiến hành chụp động mạch vành. Kết quả cho thấy hẹp 90% động mạch vành phải (RCA) – nguyên nhân chính dẫn đến cơn nhồi máu cơ tim cấp. Người bệnh được can thiệp đặt stent mạch vành kịp thời và tiếp tục điều trị hồi sức, phục hồi hô hấp.

Sau những ngày nỗ lực không ngừng, người bệnh được rút ống nội khí quản, cai thở máy và đang trong giai đoạn phục hồi tích cực, tỉnh táo, tiếp xúc tốt, có hy vọng sớm được xuất viện.

Giữ lại sự sống, cứu lấy não bộ – vai trò then chốt của hạ thân nhiệt chỉ huy

Hạ thân nhiệt chỉ huy (hay kiểm soát thân nhiệt mục tiêu) là kỹ thuật làm giảm thân nhiệt cơ thể xuống dưới mức sinh lý bình thường (thường khoảng 33-34°C) trong một khoảng thời gian nhất định nhằm làm chậm lại quá trình tổn thương tế bào não sau ngừng tuần hoàn. Đây là kỹ thuật hiện đại, tiên tiến, đòi hỏi trình độ chuyên môn cao và hệ thống trang thiết bị đồng bộ.

Các nghiên cứu trên thế giới chứng minh, hạ thân nhiệt chỉ huy giúp giảm tỷ lệ tử vong còn 14% và giảm độ di chứng tàn phế xuống 11%. Bệnh nhân thực hiện hạ thân nhiệt trước 6 tiếng kể từ khi ngừng tim cho hiệu quả cao nhất. Bệnh nhân vào cấp cứu sau 6 tiếng thì hiệu quả điều trị giảm.

ThS.BS Đặng Quang Chung – Trưởng khoa Hồi sức tích cực cơ sở An Đồng chia sẻ: “Ngừng tuần hoàn là tình trạng rất nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt khi xảy ra ngoài bệnh viện. Dù hồi sinh tim phổi có thể giúp tim đập trở lại, nhưng tổn thương não là hậu quả nặng nề nhất.

Các người bệnh sống sót thường hôn mê, sống thực vật, là gánh nặng cho gia đình và xã hội. Kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy giúp giảm nguy cơ tổn thương thần kinh, mở ra cơ hội phục hồi kỳ diệu cho nhiều người bệnh sau ngừng tim”.

Sức mạnh đến từ sự phối hợp đa chuyên khoa

Sự thành công của trường hợp người bệnh L.V.H. là minh chứng rõ ràng cho sự phối hợp nhịp nhàng giữa kỹ thuật chuyên môn cao, thiết bị hiện đại và tinh thần tận tâm của đội ngũ y bác sĩ. Đây còn là kết quả từ sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều chuyên khoa: Từ cấp cứu ban đầu, hồi sức tích cực, đến tim mạch can thiệp, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm. Mỗi khâu, mỗi chuyên ngành đều đóng vai trò không thể thiếu, góp phần tạo nên một chuỗi can thiệp hiệu quả, kịp thời và chính xác.