Chính quyền bất lực trước sai phạm?

Liên quan đến vụ việc hơn 8000 m2 đất rừng phòng hộ trên đồi Thiên Văn (phường Trần Thành Ngọ, quận Kiến An, TP Hải Phòng) đã bị Đài khí tượng thủy văn khu vực Đông Bắc cho một đơn vị khác thuê lại để làm tổ hợp quán café, ăn uống, homestay và tổ chức sự kiện Thiên Văn Gardenhill mà báo Tri thức và Cuộc sống đã phản ánh trước đó, vừa qua phường Trần Thành Ngọ đã có buổi làm việc với các đơn vị liên quan.

Ông Cao Nguyễn Bình, chủ tịch UBND phường Trần Thành Ngọ cho biết, ngày 1/11 vừa qua, phường đã có buổi làm việc, rà soát các nội dung và đề nghị các đơn vị liên quan cung cấp lại hồ sơ về khu vực phản ánh. Tuy nhiên đơn vị sở hữu Thiên Văn Gardenhill (ông Cảnh) dù đã được mời họp 2 lần nhưng vẫn không có mặt. Về phía Đài KTTV KV Đông Bắc có cử người đến, nhưng chỉ thông tin trao đổi miệng chứ không cung cấp được nội dung cũng như các văn bản, hồ sơ liên quan.

“Chúng tôi cũng mời các đơn vị lên cung cấp để có báo cáo cho chuẩn, nhưng họ chưa hợp tác. Nội dung này tôi sẽ báo cáo với quận để quận chủ trì, cùng với các phòng xác minh lại”, ông Bình thông tin.

Tại sao một tổ hợp quán café, ăn uống, homestay và tổ chức sự kiện kinh doanh dịch vụ trên đất rừng phòng hộ trong suốt nhiều năm trời, sai phạm đã quá rõ nhưng lại không hề bị cơ quan chức năng cũng như chính quyền địa phương “tuýt còi”. Mãi đến khi báo chí phản ánh, cơ quan chức năng địa phương mới rục rịch họp bàn, thậm chí một thời gian dài sau khi PV làm việc với phường Trần Thành Ngọ, khi liên hệ lại thì lãnh đạo phường cho biết vẫn chưa nắm được thông tin cụ thể, chưa tiếp cận được hồ sơ (?!)

Suốt từ năm 2005, kể từ khi Đài KTTV KV Đông Bắc cho thuê khu vực trên để kinh doanh, có quá nhiều thời gian để chính quyền địa phương tiếp cận hồ sơ, xác minh, báo cáo cấp trên và có động thái ngăn chặn sai phạm nhưng địa phương này lại không làm được. Dư luận đang đặt câu hỏi, là do năng lực quản lý yếu kém hay là do chính quyền làm ngơ cho sai phạm?

Đài KTTV KV Đông Bắc cố ý làm trái quy định pháp luật?

Theo tìm hiểu từ ông Nguyễn Đình Thuật, Phó giám đốc phụ trách Đài KTTV KV Đông Bắc, khu đất trên có tổng diện tích là 8260 m2, được Đài KTTV Hải Phòng cũ xây dựng nhà ở tập thể cho cán bộ viên chức từ những năm 1960 với tổng diện tích nhà ở cấp 4 là 400 m2.

Do khó khăn về điều kiện đi lại, sinh hoạt, đặc biệt không có nước nên khu nhà xuống cấp nghiêm trọng và đã bỏ không sử dụng từ năm 1980, sau đó chỉ còn móng và tường nhà.

Năm 2004 quận Kiến An đã trưng dụng phục vụ cho dự án công viên rừng Thiên Văn cho đến nay để thực hiện việc chuyển giao cho UBND quận Kiến An quản lý. Năm 2007 Đài KTTV KV Đông Bắc có công văn đề nghị Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia về việc không có nhu cầu sử dụng đất, đề nghị chuyển giao đất về địa phương.

Năm 2010 bộ Tài nguyên Môi trường có công văn gửi TP Hải Phòng đề nghị tiếp nhận khu vực trên. UBND TP Hải Phòng cũng có công văn chỉ đạo sở ban ngành địa phương tiếp nhận khu đất trên. Kể từ đó đến nay thì ông Thuật không nắm được thông tin tiếp theo. Hiện, khu đất trên vẫn thuộc sở hữu và quản lý của Đài KTTV KV Đông Bắc.

Cũng theo ông Nguyễn Đình Thuật, năm 2005, công đoàn của Đài KTTV KV Đông Bắc có ký một thỏa thuận với ông Cảnh (ông Thuật không nắm được họ tên đầy đủ) với nội dung làm quán ăn uống, thời hạn khoảng 10 năm, đến năm 2015 là hết hạn.

Năm 2021, ông Thuật có giao cho văn phòng làm việc và ra một văn bản yêu cầu ông Cảnh hoàn trả mặt bằng. Tuy nhiên bộ phận văn phòng không tiếp cận được ông Cảnh. Đồng thời ông Thuật cũng thừa nhận việc đòi tài sản của Đài là chưa kiên quyết, quyết liệt.

Ngay cả khi Tổng cục Khí tượng thủy văn có chỉ đạo vào năm 2015 không cho phép sử dụng đất, công trình vào việc thuê mướn, liên doanh liên kết thì Đài KTTV KV Đông Bắc dường như vẫn phớt lờ, không có động thái quyết liệt để “đòi” tài sản. Thậm chí đến phó giám đốc phụ trách Đài KTTV KV Đông Bắc còn thừa nhận “tôi cũng thấy lăn tăn…”

Ai cũng sẽ cảm thấy lăn tăn khi biết khu đất trên là tài sản thuộc sở hữu, quản lý của Đài KTTV KV Đông Bắc, nhưng hỏi đến thông tin nào phó giám đốc Đài cũng không biết, không nắm rõ hoặc chỉ “nghe loáng thoáng” mặc dù đã công tác ở Đài rất nhiều năm trước khi ở cương vị phó giám đốc phụ trách. Thậm chí đến hợp đồng thỏa thuận vô cùng quan trọng giữa Đài với ông Cảnh về khu đất trên cũng để “bị mất tìm không thấy” (?!)

Theo luật sư Nguyễn Hoàng Mạnh, Giám đốc công ty Luật TNHH MTV Tân Minh, Đoàn Luật sư TP Hải Phòng, theo khoản 3 Điều 5 Luật Lâm nghiệp 2017, rừng phòng hộ là rừng được sử dụng chủ yếu để bảo vệ nguồn nước, bảo vệ đất, chống xói mòn, sạt lở, lũ quét, lũ ống, chống sa mạc hóa, hạn chế thiên tai, điều hòa khí hậu, góp phần bảo vệ môi trường, quốc phòng, an ninh…

Theo quy định của pháp luật, Đất rừng phòng hộ không sử dụng cho mục đích kinh doanh. Việc Đài KTTV KV Đông Bắc sử dụng đất rừng phòng hộ được giao cho đơn vị khác thuê là không đúng.

Căn cứ Điều 10 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai quy định, sử dụng đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất vào mục đích khác, không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép theo quy định tại các điểm c và d khoản 1 Điều 57 của Luật Đất đai.

Theo đó, cần xác định phần diện tích đất Đài KTTV KV Đông Bắc cho thuê trái quy định để đưa ra biện pháp xử phạt vi phạm hành chính tương ứng (bằng 02 lần mức quy định tại khoản 2 điều Điều 10 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP.

Ngoài ra Đài KTTV KV Đông Bắc phải nộp lại toàn bộ tiền cho thuê trái phép theo hợp đồng đã ký với phía Thiên Văn Gardenhill.

Đồng thời, cơ quan có thẩm quyền cần yêu cầu Thiên Văn Gardenhill tháo dỡ toàn bộ công trình xây dựng trên đất. Nếu trong thời hạn tự nguyện tháo dỡ công trình mà Thiên Văn Gardenhill cố ý không thực hiện thì cơ quan chức năng cần ra quyết định xử phạt, quyết định thực hiện áp dụng biện pháp cưỡng chế tháo dỡ.

Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng TP Hải Phòng, Tổng cục Khí tượng thuỷ văn… cần có động thái quyết liệt, mạnh tay hơn nữa trước những sai phạm tại khu vực đất rừng phòng hộ trên đồi Thiên Văn, tránh việc các đơn vị, cá nhân có biểu hiện coi thường, nhờn luật.