Theo hãng tin Nga RIA Novosti ngày 7/10 cho biết, cựu Đại tá quân đội Anh Tim Collins, người từng tham gia cuộc Chiến tranh Iraq, khi trả lời tờ “Daily Mail" của Anh đã chỉ ra rằng, việc nỗ lực kết hợp chiến thuật của Liên Xô với công nghệ phương Tây, đã gây ra tổn thất cho quân đội Ukraine.
Ông Collins thẳng thắn bày tỏ: "Tôi nghĩ rằng đây là do người Ukraine tự chuốc lấy. Chiến thuật của Liên Xô đơn giản là không hiệu quả khi sử dụng với vũ khí phương Tây".
Ông Collins tin rằng, sự thiếu tầm nhìn xa của chỉ huy quân đội Ukraine, đã cho phép lính bắn tỉa và pháo binh Nga ngăn chặn hiệu quả việc rà phá các bãi mìn; tiêu diệt "các chuyên gia có giá trị" và phá hủy các thiết bị kỹ thuật.
Ông Collins nói thêm rằng, khi họ gặp phải sự ngăn chặn quyết liệt của quân Nga, nhất là mối đe dọa từ hỏa lực pháo binh, trực thăng vũ trang và đặc biệt là UAV tự sát, buộc các đơn vị Ukraine phải tiến hành rà phá mìn thủ công và tổ chức tấn công vào ban đêm.
Ông Collins lưu ý rằng, Quân đội Ukraine sẽ phải đưa ra những quyết định khó khăn để bù đắp những tổn thất về quân số, vũ khí, trang bị. Theo ước tính của ông, số quân dự bị được huấn luyện quân sự còn lại cũng không nhiều, chứ đừng nói đến binh lính chuyên nghiệp.
Theo hãng tin Mỹ CNN, trong cuộc phản công mùa hè diễn ra trong gần 5 tháng qua, quân đội Ukraine đã tiến hành các cuộc phản công theo hướng Nam Donetsk, Bakhmut và Zaporozhye. Trong đó Ukraine sử dụng lực lượng chủ lực là các lữ đoàn do NATO huấn luyện và trang bị, để đảm nhiệm mũi nhọn phản công.
Trong khi đó, Quân đội Nga chuyển sang sử dụng chiến thuật mới có tên là chiến thuật “phòng thủ đàn hồi”, để đẩy quân Ukraine vào ngõ cụt. Quân Ukraine lên kế hoạch phản công nhưng bị quân Nga can thiệp khéo léo, đưa vào bẫy giăng sẵn.
Chiến thuật mà Quân đội Nga áp dụng gọi là "chiến thuật phòng thủ đàn hồi", đó là khi gặp cuộc tấn công với lực lượng mạnh của Ukraine, quân Nga sẽ rời bỏ trận địa phòng ngự của mình để quân Ukraine chiếm đóng. Nhưng trước khi rời bỏ trận địa, quân Nga đã cài mìn và đánh dấu tọa độ chi tiết.
Sau khi quân Ukraine tràn vào trận địa, quân Nga đã cho kích nổ mìn và dùng pháo bắn trùm vào trận địa theo tọa độ chuẩn bị sẵn, gây thương vong nặng nề cho quân Ukraine. Chiến thuật này đã khiến quân đội Ukraine lần lượt rơi vào vũng lầy và không thể đạt được tiến bộ đáng kể.
Theo tờ New York Times của Mỹ, ở những khu vực như làng Andreevka, Kleshcheevka, Zapolodenno, Verbowo tại Bakhmut, quân đội Ukraine mặc dù chiếm được một số làng mạc, nhưng không thể tiến lên và những ngôi làng mà họ chiếm được, thực sự chỉ mang tính biểu tượng.
Tuy nhiên lãnh đạo Ukraine cần phải xây dựng hình ảnh, nên họ buộc phải tập trung quân số, vũ khí trang bị để chiếm và bảo vệ những nơi không có giá trị chiến lược. Quân đội Nga chờ đợi cơ hội ở phía sau và tung ra các cuộc ném bom dữ dội và các cuộc pháo kích không ngừng.
Chiến thuật “phòng ngự đàn hồi” của Quân đội Nga đã thực sự phát huy hiệu quả, khi lãnh đạo Ukraine mong muốn có những chiến thắng mang tính biểu tượng, đã kéo quân đội của họ vào cuộc chiến tiêu hao. Theo thống kê, quân đội Ukraine đã hy sinh hơn 70.000 người trong 4 tháng qua cho những ngôi làng này.
Chiến thuật "phòng thủ đàn hồi" được quân đội Nga sử dụng không phải là mới, mà là chiến lược quân sự kinh điển, đã được áp dụng thành công nhiều lần trong lịch sử. Một trong những ví dụ nổi tiếng nhất là Trận Kursk năm 1943, khi quân đội Liên Xô sử dụng chiến thuật này để cầm chân và tiêu hao cuộc tấn công của lực lượng xe tăng Đức, trước khi đạt được bước ngoặt trong cuộc chiến.
Vậy tại sao Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine không nhận ra chiến thuật tiêu hao của Quân đội Nga? Theo các nhà phân tích, nguyên nhân có thể nằm ở chính trị.
Tổng thống Ukraine Zelensky cần thường xuyên thể hiện kết quả phản công với thế giới bên ngoài để chứng minh rằng, các nước phương Tây có khả năng giành chiến thắng trong cuộc chiến này và tiếp tục nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ của họ.
Quân đội Nga nhân cơ hội này, “cố tình” bỏ rơi những ngôi làng tưởng chừng như quan trọng, nhưng thực chất không đáng kể; mục đích dụ quân Ukraine vào bẫy. Các tướng lĩnh Ukraine hiểu điều này, nhưng họ đã đi vào ngõ cụt khi phải tuân theo mệnh lệnh của tổng thống.
Tóm lại, chiến thuật “phòng thủ đàn hồi” là một trong những phương pháp hữu hiệu để quân đội Nga đáp trả đòn phản công của Ukraine. Nó không chỉ có thể giảm bớt tổn thất của quân Nga, mà còn bào mòn tinh thần và ý chí của đối phương.
Nếu Quân đội Ukraine muốn phá vỡ thế bế tắc này phải thay đổi tư duy chiến lược và phương thức hành động, không thể để quân đội Nga “dẫn đường, chỉ lối”. Thậm chí khi Quân đội Ukraine mệt mỏi, lúc này quân Nga mới tiến hành chiến dịch phản công, và khi đó phía Ukraine còn thiệt hại lớn hơn nữa, không chỉ về quân số mà còn cả lãnh thổ.
