Diễn biến trên chiến trường Nga – Ukraine đang thay đổi nhanh chóng, ngay khi quân đội Ukraine mở cuộc phản công trên hướng Kherson, thì đồng thời họ cũng bất ngờ mở cuộc phản công ở phía đông Kharkov. Động thái này của Ukraine đã trực tiếp khiến quân đội Nga bất ngờ.
Sau tháng 7, quân đội Ukraine bắt đầu sử dụng tên lửa cơ động HIMARS để tấn công cầu Dnepr, nhằm cô lập thành phố Kherson. Để bảo vệ Kherson và đảm bảo tiến hành suôn sẻ cuộc trưng cầu dân ý ở bang Kherson và Zaporizhia. Quân đội Nga bắt đầu chuyển quân chủ lực ở khu vực Izyum đến Kherson.
Tính đến thời điểm hiện tại, quân đội Nga ở mặt trận phía nam đã lên tới 100.000 quân trong 66 cụm chiến đấu; sẵn sàng đón đánh quân Ukraine phản công. Tuy nhiên việc tăng cường quân phòng thủ tại hướng Nam, thì buộc Nga phải rút bớt quân tại mặt trận phía Đông.
Hiện Quân đội Nga ở khu vực Izyum rất mỏng, những người lính dù Nga hiện đang chiến đấu ở chiến trường Kherson, chính là lực lượng quân Nga ban đầu đóng quân ở Izyum.
Bây giờ chiến thuật của Ukraine là rất rõ ràng, tấn công từ hai hướng cùng một lúc và tất cả hướng về phía Izyum. Hơn 9.000 quân Ukraine đã mở cuộc tấn công vào phòng tuyến Balakleya-Kubyansk.
Ở hướng này, quân đội Ukraine đã điều động Lữ đoàn cơ giới số 93 và Lữ đoàn tác chiến đặc biệt số 1 trực tiếp tiến công ngoại ô Balakleya, thị trấn quan trọng của Kharkiv vào ngày đầu tiên.
Vì Balakleya thuộc hậu cứ của quân đội Nga, nên chỉ có bốn hoặc năm trăm cảnh sát đặc nhiệm Samara Nga và lính phản ứng nhanh Bashkir ở đó. Theo tin tức được chuyển tiếp bởi nhà báo Nga Yevgeny Podubny, hàng trăm cảnh sát đặc nhiệm Nga đã chiến đấu trong 24 giờ với lính Ukraine.
Với sự hỗ trợ của các bệ phóng tên lửa nhiệt áp, quân tiếp viện Nga đang nỗ lực hết sức để mở vòng vây của quân đội Ukraine và chuẩn bị tiếp viện cho Baraklia. Về mặt địa lý, sự có mặt của quân đội Ukraine ở Balakleya, sẽ là mối đe dọa đối với Kupyansk, trung tâm hậu cần cốt lõi của quân đội Nga ở khu vực Izyum.
Bắt đầu từ ngày 18/4, mục tiêu tấn công chủ chốt của quân đội Nga là lấy Kupyansk làm trung tâm hậu cần cốt lõi, đồng thời tấn công về phía nam từ khu vực Izyum, nhắm bao vây thành phố Slavyansk cũng như các vị trí cốt lõi của quân đội Ukraine ở Donbass.
Và đến nay, đã gần 5 tháng trôi qua, quân đội Nga vẫn chưa chạm tới các khu vực bên ngoài của thành phố Slavyansk cũng như những vị trí nòng cốt của quân đội Ukraine ở Donbass. Sau một thời gian cầm cự, Quân đội Ukraine đã bắt đầu chuẩn bị tấn công trung tâm hậu cần Kupyansk của Nga.
Bộ chỉ huy Quân đội Ukraine lần này đã nghi binh chiến lược rất thành công. Đầu tháng 6 và tháng 7, quân đội Nga dựa vào hỏa lực mạnh và tập trung quân chủ lực ở vùng Donbass, đã liên tiếp giành thắng lợi, đánh chiếm 4 thị trấn quan trọng gồm Popasna, Bonliman, Severo-Donetsk và Lisichansk.
Khi đó, toàn bộ vùng Donbass có nguy cơ bị Nga tràn ngập, quân đội Ukraine có đầu tư vào bao nhiêu quân dự bị vào chiến trường này, cũng có thể sẽ bị chủ lực quân đội Nga loại khỏi vòng chiến đấu.
Theo tờ Topwar của Nga, Donbass có một lợi thế địa lý tự nhiên: Donbass được hậu thuẫn bởi tuyến đường sắt của Nga trực tiếp đến chiến trường và khoảng cách từ trận địa tới các đoàn tàu chở đạn của Nga chỉ hàng chục km.
Ngoài ra, tất cả các lực lượng chủ lực của quân đội Nga đều được tập trung trên chiến trường Donbass, nơi quân đội Nga có thể phát huy hết lợi thế về hỏa lực, đạn dược, hậu cần và sức mạnh.
Trong trường hợp này, Bộ chỉ huy Quân đội Ukraine đã không chọn phương pháp đối đầu, khi không đưa thêm viện binh tới Donbass, mà dùng kế nghi binh để điều động quân đội và chuyển hướng tấn công của quân đội Nga.
Quân đội Ukraine đã lợi dụng điểm nóng ở Kherson để đồng thời tấn công từ xa các mục tiêu của Nga ở Crimea. Vào tháng 7, quân đội Nga được điều động quân chủ lực đến khu vực Kherson, nơi không thuận lợi cho việc phòng thủ và khó khăn về mặt hậu cần.
Đồng thời, Quân đội Ukraine dùng tên lửa HIMARS cắt đứt tất cả các cây cầu trên sông Dnepr, cô lập lực lượng chính của quân đội Nga 20.000 người ở Kherson; đồng thời tiến hành các hoạt động phá hoại và chiến tranh du kích trong khu vực Nga kiểm soát.
Vào ngày 28/8, Quân đội Ukraine đã tiến hành một cuộc phản công ở phía bắc khu vực Kherson. Sau khi thu hút thêm sự chú ý của quân Nga, quân đội Ukraine đã bất ngờ mở cuộc phản công về hướng Izyum, nơi chỉ được bảo vệ bởi một số lượng nhỏ của Vệ binh Quốc gia và cảnh sát đặc nhiệm quân đội Nga.
Trước những chiến thuật táo bạo của Ukraine, quân đội Nga đang gặp rất nhiều khó khăn tại Izyum, do lực lượng mỏng yếu; do vậy quân đội Ukraine đã nhanh chóng tiến xa tới 10 - 20 km, để uy hiếp căn cứ hậu cần của Nga ở Izyum.
Có thể cảm nhận thấy rằng, cuộc phản công vào Kherson mà Ukraine đã tuyên bố trong những tháng gần đây, là một đòn nghi binh chiến lược, buộc quân đội Nga phải dàn mỏng quân số và tạo ra những kẽ hở trên chiến trường.
Hiện Quân đội Nga chủ yếu tập trung tại một chiến trường nhỏ ở vùng Donbass vào đầu tháng 7 và trở thành tiền tuyến dài hơn 1.000 km về phía tây sông Dnepr và ở phía đông Kharkov.
Cốt lõi của chiến thuật này của quân đội Ukraine, là tìm ra những mắt xích yếu của đối phương và tập trung lực lượng đột phá vào những khu vực như vậy.
Tuy nhiên, không thể loại trừ khả năng bản thân Nga cũng đang "tương kế tựu kế", có thể dồn lực lượng tung ra mũi phản công bất cứ lúc nào trong thời gian tới.
