Trong lịch sử, đèo Hải Vân xưa kia vốn được biết là vùng rừng núi âm u, địa hình hiểm trở bậc nhất trên con đường thiên lý Bắc Nam, đồng thời cũng là “đại bản doanh” của những chúa tể sơn lâm và đạo tặc.
Vua Lê Thánh Tông, Chúa Tiên Nguyễn Hoàng... được xem là những vị tiền hiền khai phá con đường thiên lý Bắc Nam và làm nên một Hải Vân quan như ngày hôm nay.
Với độ cao gần 500m và chiều dài hơn 21km, đèo Hải Vân như một cửa ải thách thức lý tưởng cho những ai có thú vui phiêu du để thưởng ngoạn vẻ đẹp hoang sơ trữ tình chốn “tiên cảnh bồng lai” và liều mình chinh phục địa hình độc nhất vô nhị của Việt Nam.
Dù những đoạn đèo sau vẫn nhiều dốc cao và đoạn cua ngặt, nhưng điều làm dân phượt thích thú, tiêu tan cảm giác lo sợ khi được chiêm ngưỡng Quốc lộ 1 vắt ngang qua những ngọn núi cao ngất từ một nhánh rẽ của dãy Trường Sơn như dải lụa mềm mại, duyên dáng.
Hành trang "phượt" Hải Vân chỉ cần chiếc xe gắn máy và một người bạn đồng hành (kèm theo nước uống, thức ăn nhẹ), đảm bảo bạn sẽ có những trải nghiệm và cảm nhận đến ngất ngây.
Vẻ hùng vĩ, hoang sơ hiếm có của đèo Hải Vân.
Từ Hải Vân quan, phóng tầm mắt nhìn về phương Nam, thành phố Đà Nẵng hiện ra trong màn sương mờ ảo với vẻ đẹp hiện đại, tráng lệ của những tòa nhà cao tầng, nằm nép mình bên bờ biển xanh mềm mại, tỏa sáng như một “viên ngọc” trên biển Đông. Cảng Tiên Sa, bán đảo Sơn Trà, Cù Lao Chàm và những bãi cát vàng trải dài ôm lấy mặt nước trong xanh.
Trải nghiệm hành trình qua cung đường có độ dốc lạ kỳ, một bên là rừng núi chênh vênh, một bên là vực sâu thăm thẳm cùng với rừng cây ngút ngàn khiến nhiều người không tránh khỏi cảm giác thót tim.
Dừng chân thưởng ngoạn chốn “Thiên hạ đệ nhất hùng quan”, đôi chân du khách như chùng lại bởi những “thành trì”, những lô cốt quân sự... dần hiện ra trong màn sương mờ ảo. Địa hình Hải Vân phức tạp nhưng mỹ danh “Đệ nhất hùng quan” vẫn hấp dẫn nhiều du khách đến tham quan, vãn cảnh. Họ đi theo nhóm nhỏ bằng xe gắn máy hoặc ôtô loại nhỏ.
Nhiều người tìm đến với Hải Vân quan không chỉ để khám phá, chinh phục cảm giác mạnh, thưởng ngoạn vẻ đẹp của chốn “thần tiên” mà trên hết còn tìm về với quá khứ hào hùng của ông cha. Đó là dấu tích về một thuở đi mở cõi về phương Nam, đó là “nhân chứng sống” về một thời khói lửa oanh liệt gìn giữ biên cương Tổ quốc...
