Trường Tiểu học Định Hòa 2 đã công bố kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu Mua sắm hàng hóa xây dựng mô hình trường học thông minh, một dự án quan trọng nhằm hiện đại hóa cơ sở vật chất giáo dục. Đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Một thành viên Công nghệ - Thương mại - Dịch vụ Việt Phát với giá trúng thầu hơn 2,5 tỷ đồng. Kết quả này, đúng quy trình, nhưng khi phân tích sâu hơn về năng lực và lịch sử đấu thầu của nhà thầu này, đã hé lộ nhiều dữ kiện đáng chú ý.

Thắng thầu với tỷ lệ tiết kiệm "vừa phải"

Theo Quyết định số 268/QĐ-THĐH2 do bà Nguyễn Thị Cú Hoa, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Định Hòa 2 ký ngày tháng 08 năm 2025, Công ty TNHH Một thành viên Công nghệ - Thương mại - Dịch vụ Việt Phát (MST: 3700904567; địa chỉ tại Số 51 Phạm Ngọc Thạch, phường Phú Lợi, TP. Hồ Chí Minh) đã chính thức được phê duyệt trúng thầu.

Cụ thể, đây là Gói thầu: Mua sắm hàng hóa xây dựng mô hình trường học thông minh tại Trường Tiểu học Định Hòa 2 thuộc Dự án Xây dựng mô hình trường học thông minh tại Trường Tiểu học Định Hòa 2, có mã thông báo mời thầu là IB2500327618. Gói thầu này có giá trị được duyệt là 2.590.322.000 VNĐ, sử dụng nguồn kinh phí nhiệm vụ không thường xuyên năm 2025.

Giá trúng thầu của Công ty Việt Phát là 2.512.668.000 VNĐ, thực hiện theo loại hợp đồng trọn gói trong 30 ngày. So với giá gói thầu, mức giá này đã tiết kiệm cho ngân sách nhà nước 77.654.000 VNĐ, tương đương tỷ lệ tiết kiệm khoảng 3%.

Biên bản mở thầu ngày 04/08/2025 cho thấy, có 3 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu, bao gồm:

1. Công ty TNHH Một thành viên Công nghệ - Thương mại - Dịch vụ Việt Phát (giá dự thầu: 2.512.668.000 VNĐ).

2. Công ty TNHH Sản xuất TMDV Bảo Long (giá dự thầu: 2.544.560.000 VNĐ).

3. Công ty Cổ phần Phát triển Công nghệ Cao (giá dự thầu: 2.550.120.000 VNĐ).

Báo cáo đánh giá E-HSDT số 172/BC-ĐTT ngày 07/08/2025 của đơn vị tư vấn là Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Tư vấn Đồng Thuận Thành đã chỉ rõ lý do Công ty Việt Phát được lựa chọn. Theo quy trình đánh giá, do có giá dự thầu thấp nhất, hồ sơ của Công ty Việt Phát đã được đưa vào xét duyệt đầu tiên. Kết quả cho thấy nhà thầu này đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về tính hợp lệ, năng lực, kinh nghiệm và kỹ thuật, do đó được đề nghị trúng thầu mà không cần xét đến các nhà thầu còn lại.

"Hệ sinh thái" đấu thầu sôi động của Công ty Việt Phát

Chiến thắng tại Trường Tiểu học Định Hòa 2 chỉ là một mảnh ghép nhỏ trong bức tranh hoạt động đấu thầu vô cùng sôi động của Công ty Việt Phát. Theo dữ liệu chúng tôi thu thập được, tính đến nay, nhà thầu này đã tham gia tới 183 gói thầu, trong đó trúng 87 gói, trượt 81 gói, 9 gói chưa có kết quả và 6 gói đã bị hủy.

Tổng giá trị các gói thầu đã trúng (bao gồm cả vai trò độc lập và liên danh) lên đến 175.107.878.013 VNĐ. Nếu chỉ tính riêng với vai trò độc lập, con số này là 96.676.018.694 VNĐ. Một điểm đáng chú ý là tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán của Việt Phát ở mức 96,72%, đồng nghĩa với tỷ lệ tiết kiệm trung bình chỉ khoảng 3,28% - một con số tương đồng với kết quả tại gói thầu của Trường Tiểu học Định Hòa 2.

Chỉ tính riêng trong năm 2025, Công ty Việt Phát đã tham gia 23 gói thầu. Một số gói thầu tiêu biểu mà doanh nghiệp này đã trúng trong năm nay có thể kể đến như:

• Gói thầu "Mua sắm hàng hóa xây dựng mô hình trường học thông minh tại Trường THCS Chu Văn An" (giá trúng thầu 2.768.688.000 VNĐ).
• Gói thầu "Cải tạo Xây dựng và Phòng cháy Chữa cháy - Block 6" của Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển Công nghiệp - CTCP (giá trúng thầu 1.665.448.984 VNĐ).
• Gói thầu số 02 tại Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đồng Nai (giá trúng thầu 603.837.000 VNĐ).

Phân tích sâu hơn cho thấy Công ty Việt Phát dường như có mối quan hệ "sân nhà" với một số chủ đầu tư nhất định. Dữ liệu ghi nhận nhà thầu này có quan hệ với 88 bên mời thầu. Trong đó, các đơn vị mà Việt Phát có tần suất tham gia và trúng thầu cao bao gồm:

• Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đồng Nai: Tham gia 15 gói, trúng 9 gói.
• Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Tư vấn Đồng Thuận Thành: Tham gia 11 gói, trúng 9 gói.
• Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Bình Dương: Tham gia 11 gói, trúng 7 gói.

Hoạt động đấu thầu sôi nổi và tỷ lệ trúng thầu cao của một doanh nghiệp là tín hiệu tích cực cho thấy năng lực và uy tín trên thị trường. Tuy nhiên, tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước ở mức thấp và sự lặp lại trong quan hệ giữa nhà thầu và một số chủ đầu tư/bên mời thầu là những vấn đề cần được xem xét dưới lăng kính pháp luật để đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng.

Chia sẻ về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Thị Hương, Đoàn Luật sư TP.HCM, cho biết: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP được xây dựng trên tinh thần cốt lõi là tạo ra một môi trường cạnh tranh, minh bạch, công bằng và hiệu quả kinh tế. Việc một nhà thầu liên tục trúng thầu ở một số chủ đầu tư không phải là hành vi vi phạm pháp luật nếu toàn bộ quy trình từ lúc lập kế hoạch, mời thầu đến đánh giá hồ sơ đều được thực hiện một cách khách quan, không có sự ưu ái. Tuy nhiên, các chủ đầu tư cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để ngăn chặn sớm các biểu hiện không lành mạnh, đảm bảo tiền vốn của nhà nước được sử dụng hiệu quả nhất."

Đồng quan điểm, ông Vũ Bảo Thông, một chuyên gia về đấu thầu, phân tích thêm: "Tỷ lệ tiết kiệm thấp trong các gói thầu chào hàng cạnh tranh theo phương pháp giá thấp nhất là một chỉ số cần được quan tâm. Về lý thuyết, quy trình là đúng khi chọn nhà thầu có giá thấp nhất và đáp ứng yêu cầu. Nhưng về thực tiễn, nó đặt ra câu hỏi về chất lượng của công tác lập dự toán và xây dựng giá gói thầu. Nếu giá gói thầu được xây dựng quá sát với giá thị trường hoặc thậm chí cao hơn, thì dù nhà thầu có giảm giá, hiệu quả kinh tế cuối cùng vẫn không cao. Các quy định mới trong Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15 đã siết chặt hơn nữa công tác này, đòi hỏi các chủ đầu tư phải nâng cao trách nhiệm trong việc xác định giá, tránh lãng phí ngân sách."

Trường hợp của Công ty Việt Phát tại gói thầu của Trường Tiểu học Định Hòa 2 là một ví dụ điển hình cho thấy hoạt động đấu thầu hiện nay đã có những bước tiến về công khai, minh bạch thông tin. Tuy nhiên, để thực sự đạt được mục tiêu cuối cùng là hiệu quả kinh tế, cần có sự giám sát chặt chẽ hơn nữa từ các cơ quan chức năng và cộng đồng, đảm bảo mỗi đồng vốn ngân sách được chi tiêu một cách xứng đáng.