Thoái hóa cột sống cổ là tình trạng xảy ra do các đĩa đệm cột sống cổ mất nước và co lại, dẫn đến những biến đổi bệnh lý của xương và khớp quanh đó, bao gồm cả việc phát triển gai xương.
Nguyên nhân thoái hoá
Tuổi tác: Thoái hóa cột sống cổ xảy ra phổ biến như một phần của quá trình lão hóa, xuất hiện ở những người từ 40 tuổi trở lên. Tuy nhiên hiện nay bệnh đang dần trẻ hóa có người ở độ tuổi 25- 30.
Thoái hóa cột sống cổ rất phổ biến và tăng dần theo tuổi tác. Hơn 85% người trên 60 tuổi bị ảnh hưởng bởi thoái hóa cột sống cổ. Những nguy cơ gây thoái hóa cột sống cổ.
Tính chất công việc: Người có công việc liên quan đến chuyển động cổ lặp đi lặp lại, làm việc ở tư thế khó hoặc những công việc trên cao gây thêm.
Chấn thương cổ: Các chấn thương cổ trong quá khứ làm tăng nguy cơ thoái hóa cột sống cổ cho người bệnh.
Nghiện thuốc lá: Hút thuốc có khả năng làm tăng những cơn đau cổ.
Ngoài ra, một số nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng thoái hóa cột sống cổ như:
Làm việc sai tư thế: Làm việc kéo dài ở một thư thế mà không thay đổi là nguyên nhân chính dẫn đến thoái hóa cột sống cổ. Bên cạnh những công việc vận động cúi, gập, xoay cổ nhiều thì người làm việc với máy tính cũng dễ mắc thoái hóa cột sống, gai cột sống hay vôi hóa cột sống…
Chế độ dinh dưỡng: Chế độ dinh dưỡng mất cân bằng giữa các chất ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe cột sống. Trong cuộc sống hàng ngày nên cân bằng đủ các nhóm chất bao gồm các nhóm chất có lợi cho xương sụn như canxi, kali, magie, vitamin B6, B12,…
Ngủ sai tư thế: 99% người đã từng bị đau cổ sau khi thức dậy ít nhất một lần trong đời. Điều đó là hậu quả của việc ngủ sai tư thế hoặc sử dụng gối ngủ quá cao hay quá thấp, dẫn đến sáng hôm sau vùng cổ căng cứng, hạn chế vận động. Nếu tình trạng này liên tục diễn ra sẽ khiến các đốt sống cổ sai lệch, dẫn đến thoái hóa cột sống cổ.
Tư thế sai và điện thoại di động: Dân văn phòng là nhóm dễ mắc đau vai gáy do đặc thù công việc thường xuyên ngồi lâu một chỗ, làm việc liên tục với máy tính trong tư thế không chuẩn và ít thay đổi cử động suốt nhiều giờ liền.
Bên cạnh đó, thói quen dùng điện thoại sai cách cũng là yếu tố âm thầm nhưng nguy hiểm: khi cúi đầu 30–45 độ suốt nhiều giờ mỗi ngày, lực đè lên đốt sống cổ tăng gấp 3–4 lần so với bình thường. Về lâu dài, đĩa đệm và dây chằng vùng cổ phải chịu tải bất thường, dễ dẫn đến thoái hóa sớm.
Một nguyên nhân cũng làm đẩy nhanh tốc độ lão hóa của cột sống cổ đó là tình trạng thừa cân, béo phì. Theo bác sĩ, khi trọng lượng cơ thể tăng thì sức nặng đè lên các khớp càng lớn, nhất là vùng lưng, khớp háng, khớp gối, cổ chân, làm cho các khớp này sớm bị tổn thương và lão hóa nhanh.
Các biểu hiện của thoái hóa cột sống cổ
Đau nhức vùng cổ, đau từ gáy sang cổ, tai, đôi khi đau cả đầu, bả vai, cánh tay. Người bệnh cảm thấy đau nhiều, khó khăn khi vận động ở cổ như xoay, cúi, ngửa cổ.
Ngoài ra, bệnh nhân còn cảm thấy đau ê ẩm vùng gáy, cứng cổ, đau đầu khi nằm không đúng tư thế, khi nằm lâu, khi thời tiết thay đổi đột ngột…
Thoái hóa đốt sống cổ khi đang ở giai đoạn đầu nếu không được điều trị thì sau một thời gian thấy đau nhức vùng cổ, đau nhức lan dần xuống vai, gáy, tai, đầu.
Giai đoạn tiếp theo, người bệnh xuất hiện đau đầu, xoay cổ thấy đau, vướng, nhất là thỉnh thoảng bị vẹo cổ. Các triệu chứng đau nhức, tê, mỏi ở vùng chẩm, trán, lan xuống cánh tay (một bên hay cả hai tùy theo sự chèn ép vào dây thần kinh) và bắt đầu có tê cánh tay, bàn tay, ngón tay, đó là những biến chứng bắt đầu xuất hiện.
Biến chứng do thoái hóa đốt sống cổ có thể gây ra như rối loạn tiền đình, bởi do thoái hóa làm tổn thương vào lỗ tiếp hợp (đau đầu, chóng mặt, buôn nôn, nôn mỗi khi đứng lên, ngồi xuống, thay đổi tư thế lúc nằm).
Rối loạn tiền đình còn làm cho người bệnh mệt mỏi, ăn kém, ngủ kém, lo lắng, trầm cảm, đặc biệt là người cao tuổi rất dễ bị ngã gây tai nạn. Đây là một vòng luẩn quẩn, càng lo lắng, mệt mỏi, ngủ kém thì bệnh càng nặng thêm.
Nên có ý thức về việc phòng bệnh
Nhiều người trẻ thường có tâm lý chủ quan khi xương khớp bị đau nhức vì cho rằng tình trạng này có thể tự khỏi. Thế nhưng thực tế, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý về xương khớp nguy hiểm.
Để không tạo điều kiện cho các bệnh nguy hiểm về xương khớp phát triển, mỗi người dù già hay trẻ nên có ý thức về việc phòng bệnh.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, để giúp cho cơ bắp và xương chắc khỏe hơn, mỗi người cần luyện tập thể dục, thể thao với những bài tập phù hợp như: Bơi, đạp xe, đi bộ, tập thể dục, dưỡng sinh...
Nên tập với tư thế tốt nhất cho các khớp xương bằng cách đứng thẳng, tránh nằm lâu, leo cầu thang, ngồi lâu, đứng lâu một chỗ gây ứ trệ tuần hoàn máu và cứng khớp. Ngoài ra, khi ngồi làm việc, mọi người nên chú ý giữ thẳng lưng, không ngồi xổm...
Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng nhấn mạnh, hãy hạn chế luyện tập với cường độ mạnh, tránh tăng cân nhiều và luôn biết cách hấp thụ vitamin D từ ánh nắng mặt trời buổi sáng sớm.
Đặc biệt, thay vì ngồi làm việc liên tục 3-4 tiếng, thì sau 30 phút đến 1 tiếng đồng hồ, mỗi người nên đứng dậy vận động tại chỗ 5-10 phút giúp cơ xương khớp linh hoạt.
Khi thấy xuất hiện các triệu chứng ban đầu của bệnh như đau vùng vai gáy, đau ở thắt lưng, đau vùng gót chân, đau ở các khớp... cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để khám, tránh sử dụng các sản phẩm giảm đau xương khớp một cách tùy tiện.
Khi không may mắc các bệnh xương khớp, người dân không nên lạm dụng các loại thuốc giảm đau.
Để giữ gìn hệ cơ xương khớp khỏe mạnh, người dân cần đảm bảo ngủ đủ 7 - 8 giờ một ngày. Ngoài ra, cần đảm bảo chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ các chất dinh dưỡng, thực phẩm đa dạng, kiểm soát cân nặng, làm việc, tập luyện đúng tư thế...
