Chiều 10/11, góp ý dự thảo Luật Phòng bệnh (sửa đổi) tại nghị trường Quốc hội, đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (Đoàn TP HCM) đồng tình việc dự thảo luật đề cập hành vi gian dối, giả bệnh để trốn tránh trách nhiệm hoặc trục lợi.

Theo nữ đại biểu, thực tiễn cho thấy, những năm gần đây, tình trạng giả bệnh rối loạn tâm thần để trốn tránh nghĩa vụ, trách nhiệm hình sự hoặc hưởng chính sách bảo trợ có chiều hướng gia tăng. Điều này không chỉ làm méo mó chính sách nhân đạo của Nhà nước, mà còn làm tổn thương niềm tin xã hội, đặc biệt đối với người thật sự mắc bệnh, cần được bảo vệ và điều trị.

Do đó, đại biểu kiến nghị bổ sung quy định làm rõ trách nhiệm của cơ sở khám, giám định sức khỏe tâm thần trong việc bảo đảm tính trung thực, khách quan và chịu trách nhiệm pháp lý nếu có hành vi thông đồng, làm sai lệch kết quả.

Các chế tài xử phạt và cơ chế kiểm soát cần được quy định rõ để tránh việc lợi dụng kết luận bệnh lý nhằm trục lợi hoặc trốn tránh nghĩa vụ trước pháp luật. Đồng thời, có biện pháp truyền thông chính sách phù hợp để xã hội hiểu bảo vệ người bệnh tâm thần không đồng nghĩa dung túng cho hành vi gian dối.

"Đây không chỉ là biện pháp răn đe, mà còn là cách khôi phục niềm tin vào tính nghiêm minh và nhân đạo của pháp luật", đại biểu Trân nhấn mạnh.

Đại biểu Trân đề xuất một vấn đề khác là làm rõ nhóm nguy cơ cao về rối loạn tâm thần trong xã hội hiện đại. Theo bà, dự thảo Luật Phòng bệnh bước đầu đề cập phòng ngừa bệnh rối loạn tâm thần và các bệnh không lây nhiễm, nhưng các nhóm đối tượng nguy cơ cao mới chỉ dừng ở phạm vi chung chung.

Trong bối cảnh xã hội hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của thiết bị điện tử, mạng xã hội, game trực tuyến đang tạo nên những dạng rối loạn tâm thần mới, phức tạp và lan rộng, đặc biệt ở giới trẻ, công nhân khu công nghiệp và trẻ vị thành niên như rối loạn hành vi do nghiện mạng xã hội, nghiện game, nghiện điện thoại thông minh; rối loạn cảm xúc và mất kiểm soát hành vi ở thanh thiếu niên do tiếp xúc quá sớm với nội dung độc hại, thiếu định hướng.

Hay như tình trạng rối loạn giấc ngủ, suy giảm tập trung, lo âu kéo dài ở công nhân làm việc trong môi trường căng thẳng, thiếu tương tác xã hội…

Theo đại biểu TP HCM, những hiện tượng này không còn là vấn đề cá nhân, mà là một nguy cơ y tế - xã hội, ảnh hưởng trực tiếp năng suất lao động, an toàn xã hội và chất lượng dân số.

Vì vậy, đại biểu kiến nghị bổ sung vào dự thảo luật quy định xác định, sàng lọc và quản lý các nhóm có nguy cơ cao mắc rối loạn tâm thần trong điều kiện xã hội hiện đại, bao gồm học sinh, sinh viên, công nhân khu công nghiệp, phụ nữ sau sinh, người cao tuổi sống cô lập và người sử dụng công nghệ, mạng xã hội ở cường độ cao.

Đồng thời, cần tăng cường cơ chế phối hợp giữa ngành y tế, giáo dục, lao động và công nghệ thông tin để xây dựng chương trình phòng ngừa mang tính liên ngành, có hướng dẫn và giám sát cụ thể.