Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD&ĐT) vừa ban hành hướng dẫn tuyển sinh đại học năm 2025, hướng dẫn cụ thể khung quy đổi tương đương điểm trúng tuyển, ngưỡng đầu vào giữa các phương thức xét tuyển, tổ hợp xét tuyển khi cơ sở đào tạo sử dụng đồng thời nhiều phương thức xét tuyển, tổ hợp xét tuyển cho một ngành/nhóm ngành đào tạo.
Năm 2025, cả nước có khoảng 10 kỳ thi riêng, như kỳ thi Đánh giá năng lực (của ĐHQG Hà Nội và ĐHQG TPHCM), thi Đánh giá năng lực chuyên biệt (Trường ĐH Sư phạm TPHCM), thi Đánh giá tư duy (ĐH Bách khoa Hà Nội)...
Bộ GD&ĐT nhấn mạnh các cơ sở đào tạo, giáo dục khi xây dựng quy tắc quy đổi tương đương cần tuân thủ các nguyên tắc: Bảo đảm tính tương đương; dựa trên yêu cầu đầu vào thực chất; công bằng, minh bạch, công khai, và thống nhất; bảo đảm tính khoa học và thực tiễn; đơn giản, dễ hiểu.
Xét theo quy định chính thức vừa ban hành, Bộ GD&ĐT yêu cầu các trường khi quy đổi điểm bài đánh giá năng lực (HSA, APT), đánh giá tư duy (TSA) sang điểm thi tốt nghiệp THPT phải căn cứ vào tỷ lệ phần trăm (bách phân vị), tức số điểm đó có bao nhiêu phần trăm thí sinh dự thi đạt được.
"Phương pháp bách phân vị (Percentile Equating): Phương pháp này dựa trên phân bố điểm của 2 kỳ thi, xác định điểm ở cùng phân vị (percentile) để chuyển đổi.
Theo cách này, bách phân vị quy đổi điểm thành các mức phân vị, giúp chỉ ra vị trí của thí sinh trong tổng thể điểm của nhóm. Phân vị được sử dụng để so sánh thí sinh trong mối quan hệ với những thí sinh khác tham gia kỳ thi. Phương pháp quy đổi này chuyển đổi điểm thành phân vị, tức là xếp điểm số của một thí sinh vào một phân vị cụ thể theo phân phối điểm thi", Bộ GD&ĐT giải thích thêm.
Ví dụ, các trường chọn lấy thí sinh đạt điểm thuộc Top 1% thí sinh của hai kỳ thi bao gồm THPTQG và các phương thức khác có thể là bài thi đánh giá năng lực của ĐHQG Hà Nội (HSA), bài thi đánh giá năng lực của ĐHQG TP.HCM (APT), bài thi đánh giá tư duy (TSA).
Vậy để xác định mức điểm để đạt Top 1% , các trường đại học phải tiến hành quy đổi điểm thi dựa trên điểm thi thực tế của các thí sinh trong các kỳ thi này ở năm 2025. Từ đó, các trường sẽ đưa ra khung quy đổi theo phương pháp bách vị.
Các khoảng điểm được xếp tương ứng với Top 0,5%, 1%, 3%, 5%, 10% như bảng sau:
Sau khi các trường công bố khung quy đổi như trên, thí sinh có thể tự tính điểm quy đổi của mình theo cả hai chiều bằng công thức quy đổi tuyến tính trong từng khoảng điểm.
Trên cơ sở các số liệu này, điểm trúng tuyển và ngưỡng đầu vào của từng ngành, nhóm ngành cụ thể sẽ được quy đổi tuyến tính trong từng khoảng điểm. Ví dụ, điểm trúng tuyển theo tổ hợp A00 (T_A00) nằm trong khoảng A2 - A3 sẽ được quy đổi tương đương sang điểm trúng tuyển theo điểm thi HSA (T_HSA) theo công thức:
T_HSA = HSA3 + (T_A00 – A3) × (HSA2 – HSA3) / (A2 – A3)
Trong đó, T_HSA là điểm quy đổi, T_A00 là điểm thi tốt nghiệp của thí sinh.
Ngược lại, muốn quy đổi điểm HSA sang điểm thi tốt nghiệp, thí sinh dùng công thức tương tự:
T_A00 = A3 + (T_HSA - A3) x (A2 - A3) / (HSA2 - HSA3)
Tuy nhiên, một điểm thí sinh cần lưu ý đặc biệt là các trường phải quy đổi điểm HSA, TSA, APT sang tổ hợp môn thi tốt nghiệp phù hợp với đặc điểm bài thi.
Chẳng hạn, thí sinh thi đánh giá năng lực ĐHQG Hà Nội (HSA) lựa chọn bài thi có môn tiếng Anh sẽ không được quy đổi sang điểm thi tốt nghiệp ở tổ hợp khối A00 (Toán - Lý - Hóa) hay B00 (Toán - Hóa - Sinh). Tổ hợp môn mà thí sinh này được quy đổi điểm tương đương phải là khối D01 (Toán - Văn - tiếng Anh).
Tương tự, bài thi TSA sẽ không được quy đổi tương đương sang điểm thi tốt nghiệp tổ hợp khối C00 (Văn - Sử - Địa).
Khung quy đổi tương đương bằng bách phân vị và công thức quy đổi tuyến tính trong từng khoảng điểm nói trên không áp dụng bắt buộc với việc quy đổi điểm SAT, điểm ACT. Các trường sẽ xây bảng quy đổi và công thức riêng theo phương pháp phù hợp.
Đối với các trường đại học tổ chức kỳ thi riêng, trách nhiệm của họ phải xác định được những tổ hợp môn thi tốt nghiệp phù hợp với đặc điểm bài thi riêng do trường mình tổ chức và khuyến cáo các trường khác sử dụng, trong đó làm rõ tổ hợp nào phù hợp nhất để xác định khung quy đổi.
Các trường cũng phải công bố bách phân vị của kết quả bài thi riêng năm 2025 (X0, X1 trong bảng), phối hợp với Bộ để phân tích kết quả thi tốt nghiệp của thí sinh đã có bài thi riêng, sau đó công bố các khoảng điểm của tổ hợp môn phù hợp (A0, A1, B0, B1... trong bảng). Việc này chậm nhất ba ngày sau khi có điểm thi tốt nghiệp.
Theo Bộ GD&ĐT quy định, các kỳ thi riêng như HSA, TSA phải công bố bách phân vị năm 2025 trước ngày 31/5 tới đây. Đối với những đợt thi diễn ra vào tháng 6, thời điểm muộn nhất công bố bách phân vị là ngày 30/6.
Sau khi có kết quả thi tốt nghiệp THPT, các trường sẽ cùng Bộ phân tích kết quả thi của những thí sinh có cả điểm bài thi riêng và điểm tổ hợp xét tuyển môn thi tốt nghiệp tương ứng.
Còn liên quan đến việc quy đổi điểm giữa các tổ hợp xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT, Bộ GD&ĐT cho biết hệ thống tuyển sinh chung sẽ tự động nhập mức chênh lệch điểm giữa tổ hợp chính (tổ hợp gốc) và các tổ hợp khác được sử dụng để xét tuyển vào cùng một ngành của các trường.
Mức chênh lệch này sẽ được xác định dựa trên sự so sánh phổ điểm giữa các tổ hợp do Bộ GD&ĐT công bố, sau khi có kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT. Việc đối sánh sẽ căn cứ vào từng khoảng điểm trúng tuyển để đảm bảo tính công bằng.
Cuối cùng, về quy đổi điểm từ học bạ, Bộ GD&ĐT nhận định rằng điểm học bạ không thống nhất trên toàn quốc, nên việc xây dựng một khung quy đổi chung là không khả thi. Tuy nhiên, Bộ GD&ĐT sẽ công bố các số liệu thống kê về mối tương quan giữa điểm thi tốt nghiệp và điểm trung bình môn học ở THPT. Trên cơ sở đó, các trường đại học sẽ tự xây dựng quy tắc quy đổi phù hợp.
Các trường sẽ lựa chọn các bài thi, tổ hợp môn phù hợp với các phương thức xét tuyển của ngành. Đối với mỗi bài thi riêng, trường cần lập một bảng riêng. Mỗi bảng quy đổi chỉ nên dùng một tổ hợp môn phù hợp nhất. Các trường có thể chia khoảng điểm chi tiết hơn, hoặc điều chỉnh các khoảng điểm trong khung quy đổi cho phù hợp với yêu cầu của từng ngành.
Còn các phương thức xét tuyển khác, Bộ GD&ĐT đề nghị các trường xây dựng bảng quy đổi phù hợp, khuyến cáo sử dụng phương pháp bách phân vị.
