Bộ Tài chính vừa ban hành Quyết định số 3389 phê duyệt Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”, dự kiến áp dụng từ 1/1/2026.

Khi đó, toàn bộ hộ kinh doanh sẽ chuyển sang phương thức tự khai, tự nộp thuế. Các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến quản lý thuế hộ kinh doanh sẽ được bổ sung, sửa đổi hoặc ban hành mới để bảo đảm thực hiện đồng bộ.

Đề án đề ra mục tiêu cụ thể, gồm: Cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính và 30% chi phí tuân thủ pháp luật. 100% hộ kinh doanh được phổ biến, hướng dẫn và hỗ trợ trong quá trình chuyển đổi. 100% hộ kinh doanh thuộc diện áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền (POS). 100% hộ kinh doanh thực hiện thủ tục thuế bằng phương thức điện tử một cách thuận lợi, dễ dàng.

Cùng với đó, sẽ sửa đổi Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn để bãi bỏ hình thức thuế khoán, đồng thời rà soát các nghị định, thông tư để bảo đảm thống nhất, đồng bộ trong triển khai.

Chính sách thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng đối với hộ kinh doanh sẽ được điều chỉnh theo hướng ngưỡng doanh thu không chịu thuế phù hợp với thực tiễn. Áp dụng phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân trên thu nhập (doanh thu trừ chi phí) cho hộ có đủ sổ sách kế toán, khuyến khích minh bạch chi phí và mở rộng đầu tư.

Sửa đổi quy định với hộ có quy mô lớn tương đương doanh nghiệp nhỏ và vừa, bảo đảm tương đồng với thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp. Bổ sung quy định miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân để khuyến khích đổi mới sáng tạo, đúng tinh thần Nghị quyết 68.

Ngoài ra, Bộ Tài chính sẽ rà soát Luật Phí và Lệ phí, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời nghiên cứu xây dựng Luật Kinh doanh cá thể để cụ thể hóa chính sách phát triển hộ kinh doanh.

Đề án cũng đặt ra nhiệm vụ nghiên cứu xây dựng mô hình quản lý thuế mới với hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán theo hướng phân nhóm theo quy mô doanh thu.

Theo đó, phân nhóm theo quy mô doanh thu để xác định phương pháp tính thuế/quản lý thuế phù hợp, xác định ngưỡng doanh thu để áp dụng hóa đơn điện tử kết nối máy tính tiền và định hình rõ vai trò, chức năng các bộ phận trong cơ quan thuế trong quản lý hộ kinh doanh (đăng ký, kê khai, kế toán thuế, hoàn thuế, miễn giảm thuế, kiểm tra, cưỡng chế thu nợ...), tránh bỏ trống hoặc chồng chéo nhiệm vụ khi thay đổi phương thức quản lý.

Mô hình mới có thể tính đến phương án thành lập các tổ chuyên quản hộ kinh doanh kê khai tại các thuế cơ sở, tách bạch với bộ phận quản lý hộ kinh doanh khoán trước đây, hoặc chuyển đổi sang mô hình tổ quản lý, hỗ trợ cá nhân, hộ kinh doanh kê khai.

Cục Thuế đề xuất mô hình quản lý thuế hộ kinh doanh theo ngưỡng doanh thu và mức thuế suất của từng sắc thuế.

Hoàn thiện phương pháp quản lý thuế hiện đại, người nộp thuế tự khai, tự nộp; nghiên cứu giải pháp quản lý thuế riêng cho nhóm hộ, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử cũng là những nhiệm vụ được đặt ra.

Đồng thời, xây dựng ứng dụng tính thuế tự động từ dữ liệu hóa đơn điện tử; xây dựng và cung cấp miễn phí hoặc với chi phí thấp các phần mềm kế toán cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ.

Bộ Tài chính sẽ phối hợp với Bộ Công an để thống nhất sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế; đề xuất UBND tỉnh, thành phố có chương trình hỗ trợ tín dụng, mặt bằng cho hộ kinh doanh mới thành lập doanh nghiệp.

Đề án cũng nêu rõ, Bộ Tài chính giao Cục Thuế chủ trì, tổ chức thực hiện và báo cáo Bộ kết quả, chậm nhất vào ngày 31/12 hàng năm.