Đã từng có thời kì xe “Tàu” ở Việt Nam từng làm mưa, làm gió. Người Nhật ra bao nhiêu loại xe máy ở Việt Nam thì người Trung Quốc cũng ra từng ấy loại, không khác gì mẫu mã, kiểu dáng, duy chỉ có khác về chất lượng và mấy cái tên nghe na ná.

Cũng đã từng có thời kì xe máy Trung Quốc cạnh tranh mạnh mẽ với xe Nhật. Và với kiểu dáng như thế, tính năng như thế, giá lại rẻ hơn hẳn, xe Trung Quốc bán chạy hơn xe Nhật. Nhiều người tiêu dùng biết chất lượng có kém hơn nhưng vẫn mua vì không có chiếc xe nào lại hợp với túi tiền của mình đến thế.

Nhưng rồi, cái thời kì “ăn xổi” của xe Trung Quốc cũng đến hồi cuối. Nghe báo đài nói nhiều về các vụ xì-căng-đan của hàng Trung Quốc, dân ta dè dặt, thận trọng hơn. Xe máy Trung Quốc trước kia nhiều là thế, giờ đi đường thấy cũng thấy vắng. Lòng tin, sự kiên nhẫn sau những năm “làm bạn” với xe Trung Quốc của người tiêu dùng cũng vì thế mà cạn dần.

Từ xe máy đến ôtô. Mấy năm gần đây, xe hơi Trung Quốc bắt đầu ồ ạt “đổ bộ” vào Việt Nam, trước là Lifan, Chery, BYD, rồi mới đây là Haima, Geely, MG gì đó. Vừa “mon men” bước chân vào thị trường Việt, mấy anh xe Trung Hoa đã bị người ta “bóc mẽ” là hàng nhái. Nào là Riich M1 trông y như Yaris của Toyota. Nào là BYD F0 giống Toyota Aygo, xe Haima là bản sao của những chiếc xe Mazda…

Kiểu dáng xe đã nhái, chất lượng xe Trung Quốc cũng chẳng ra gì. Người chê xe Lifan có nội thất quá tệ, kẻ nói xe của Chery kém an toàn, ông thì kể từng trải qua giai đoạn khủng hoảng với xe F0 của BYD vì xe liên tục hư, khi thì chết máy giữa đường, phải kêu thợ máy tới sửa, lúc xe đứt cầu chì giữa lúc kẹt xe, có khi còn cách nhà 200m nó tự dưng không chịu chạy nữa, cả nhà phải cong đít ra đẩy…

Cũng vì cái lẽ ấy mà xe Lifan vào Việt Nam được thời gian thì mất hút. Mẫu Lifan 520 hồi đó quảng cáo ghê lắm, kỳ vọng bán cả 2000 xe/năm, giờ thì cả năm không bán nổi một chiếc. Xe của Chery, Geely họa hoàn mới thấy một chiếc chạy trên đường. Nghe đâu mẫu xe nhỏ Chery QQ, 8 tháng trời mới bán được đúng 1 chiếc. Chuyện của BYD còn nực cười hơn. Chả là xe BYD ế quá, ế đến độ đại lý của hãng xe Trung Quốc này ở Hà Nội phải mở thêm dịch vụ cho thuê xe mới với giá rẻ. Mà khổ một nỗi, thuê cũng không đắt.

Như vậy là câu chuyện chiếc xe hơi nó hoàn toàn chẳng giống gì với những chiếc xe máy “Tàu” từng một thời chạy đầy đường. Tâm lí tiêu dùng cộng với việc bỏ ra một số tiền lớn, người mua xe hơi chẳng dại gì mà lựa chọn những chiếc xe có xuất xứ từ Trung Quốc, cho dù giá có rẻ hơn. Không thể cạnh tranh được về chất lượng, giờ lại không cạnh tranh được về giá, xe Trung Quốc xem ra hụt hơi ở rất nhiều thị trường ôtô khác chứ chả cứ gì ở Việt Nam.

Gặp nhiều, nghe nhiều về hàng Trung Quốc, khiến dân mình thành kiến với xe Trung Quốc. Mà cái thành kiến đó xem ra cũng là hiển nhiên. Cứ đem băn khoăn “Có nên mua xe Trung Quốc không?” mà đi hỏi người này, người nọ, mười người thì đến chín khuyên “Tránh xa!”. Thử hỏi, mấy hãng xe “Made in China” có còn kiên nhẫn mà “làm ăn” trên đất Việt, hay là tìm cách mà “cuốn gói” về quê cho “sớm chợ”!?.