Liên quan đến vụ việc 46 hộ dân ở tổ dân phố Vũ Dương (phường Bồng Lai, tỉnh Bắc Ninh) bị mất Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) trong quá trình giao, nhận, lưu trữ tại UBND xã Bồng Lai (cũ), dưới góc độ pháp lý, trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, luật sư Hồ Bích Phương – Văn phòng luật sư Giang Thanh (Đoàn Luật sư Hà Nội) đã có những phân tích cụ thể, từ đó chỉ ra rằng cơ quan quản lý cần khôi phục lại sổ đỏ đã mất cho người dân.
Cần khôi phục lại sổ đỏ đã mất cho người dân
Luật sư Phương nhận định, việc làm mất 46 sổ đỏ không phải lỗi của người dân mà thuộc về cơ quan quản lý, ở đây là UBND xã Bồng Lai cũ. Do đó, việc yêu cầu người dân đi làm lại thủ tục cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là không đúng.
Theo nữ luật sư, trong văn bản số 330/CV-UBND ngày 22/10/2025 của UBND phường Bồng Lai, gửi hộ dân bị mất sổ đỏ, có nêu thông tin kiểm tra việc giao, nhận sổ đỏ của một số hộ dân theo Quyết định 3763/QĐ-UBND ngày 27/12/2024 của UBND thị xã Quế Võ (cũ).
Theo đó qua xác minh, tổ kiểm tra bước đầu xác định sổ đỏ của 46 hộ gia đình, cá nhân tại phố Vũ Dương đã có (được cấp vào vào ngày 15/12/2000) và được ghi chép thông tin vào sổ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sổ địa chính. Tuy nhiên, hiện nay đã bị mất trong quá trình giao, nhận, lưu trữ tại UBND xã Bồng Lai (cũ) dẫn đến các hộ gia đình, cá nhân chưa nhận được sổ đỏ.
“Như vậy, việc mất sổ này không phải do người dân mà do cơ quan quản lý. Do đó, việc yêu cầu người dân đi làm lại thủ tục cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là không đúng”, luật sư Hồ Bích Phương phân tích.
Luật sư Phương cho rằng, nếu pháp luật đất đai hiện hành chưa có quy định cụ thể đối với trường hợp cơ quan nhà nước làm mất Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi chưa bàn giao cho người dân thì cơ quan quản lý cũng không thể nói là vì pháp luật không có quy định mà không giải quyết vướng mắc cho người dân “vì người dân đã được công nhận quyền sử dụng đất từ năm 2000”.
Luật sư Phương khẳng định, việc chính quyền xã Bồng Lai cũ làm mất sổ đỏ của người dân đã gây thiệt hại không nhỏ làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Do đó, người dân có quyền khởi kiện yêu cầu khôi phục, hoàn trả lại sổ đỏ đã mất.
Theo đó, căn cứ quy định tại Luật Trách nhiệm bồi thường Nhà nước 2017 quy định:
Điều 29. Khôi phục quyền, lợi ích hợp pháp khác đối với người bị thiệt hại... (2): Ngoài các thiệt hại được bồi thường quy định tại các điều 23, 24, 25, 26, 27 và 28 của Luật này, người bị thiệt hại là tổ chức còn được khôi phục quyền, lợi ích hợp pháp khác theo quy định của pháp luật. (3): Trình tự, thủ tục khôi phục quyền, lợi ích hợp pháp khác quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này được thực hiện theo quy định của pháp luật và các quy định, quy chế, điều lệ của các tổ chức có liên quan.
“Vì vậy, người dân có thể thực hiện các thủ tục pháp lý theo quy định để yêu cầu Cơ quan nhà nước khôi phục lại tình trạng ban đầu để có thể nhận lại sổ đỏ đã bị cơ quan có thẩm quyền làm mất”, luật sư Phương nhấn mạnh.
Công an cần vào cuộc điều tra
Cùng nhìn nhận về sự việc, luật sư Hoàng Tùng - Văn phòng luật sư Trung Hòa (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng, cơ quan Công an tỉnh Bắc Ninh cần khẩn trương vào cuộc điều tra làm rõ việc mất 46 sổ đỏ của người dân tại phố Vũ Dương (Bồng Lai), làm rõ trách nhiệm trong vụ việc này.
Theo luật sư, 46 sổ đỏ của người dân không phải là những chiếc kim hay tờ giấy nên chuyện đồng loạt bị mất là điều rất khó hiểu. Do đó cần phải xem xét kỹ lưỡng, làm rõ công tác lưu trữ hồ sơ, giấy tờ của chính quyền địa phương này trong thời gian qua, để làm rõ ngoài sổ đỏ của người dân thì còn những tài liệu, hồ sơ nào bị mất.
Bên cạnh đó, luật sư cho biết thời gian qua, không hiếm vụ việc người dân bỗng dưng bị mất đất, mất nhà vì sổ đỏ bị mang đi cầm cố, thế chấp mà không hề hay biết. Do đó cũng không thể loại trừ trường hợp này đối với 46 sổ đỏ của người dân đã bị mất khi lưu giữ tại UBND xã Bồng Lai.
Luật sư cũng cho rằng, việc yêu cầu người dân bị mất sổ đỏ làm hồ sơ cấp mới lại từ đầu là không đúng bởi lẽ lỗi không xuất phát từ họ. Hơn nữa các quyết định cấp, số thửa, số tờ, diện tích đều đã có dữ liệu sẵn thì việc khôi phục các sổ đỏ đã mất cho người dân là không hề khó khăn.
