Nhân dịp kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Mặt trận Dân tộc Thống nhất Việt Nam - Ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (18/11/1930 - 18/11/2025), Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài viết với tiêu đề: “Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để phát triển đất nước”.
Cội nguồn sức mạnh của dân tộc, của cách mạng
Trao đổi với PV Tri thức và Cuộc sống, PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội phân tích, trong bài viết “Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để phát triển đất nước”, Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp tục khẳng định bản chất chiến lược của đại đoàn kết trong sự nghiệp xây dựng nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.
“Dù ở bất cứ giai đoạn nào, nguyên tắc cốt lõi của Mặt trận vẫn là đoàn kết toàn dân vì mục tiêu chung: Độc lập dân tộc và phồn vinh, hạnh phúc của Nhân dân” hay lời Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết, Thành công, thành công, đại thành công” luôn là những thông điệp mạnh mẽ, không chỉ mang giá trị lịch sử, mà còn soi sáng con đường chúng ta đang đi, trong thời điểm đất nước tiến vào kỷ nguyên mới với nhiều thời cơ và thách thức song hành.
Từ buổi đầu dựng nước giữ nước đến suốt chiều dài hơn hai ngàn năm lịch sử, tinh thần đại đoàn kết luôn là sợi chỉ đỏ xuyên suốt, là “cội nguồn sức mạnh của dân tộc, của cách mạng”, như Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định. Những mốc son vĩ đại trong hành trình giải phóng và kiến thiết đất nước đều in dấu sự đồng lòng, chung sức của nhân dân Việt Nam dưới ngọn cờ của Đảng.
Tổng Bí thư Tô Lâm nhắc lại nguồn cội của truyền thống ấy ngay trong đầu bài viết: “Cách đây 95 năm, dưới sự chủ trì của Đảng, Hội Phản đế Đồng minh được thành lập vào ngày 18/11/1930, trở thành tổ chức đầu tiên của Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam… Dù ở bất cứ giai đoạn nào, nguyên tắc cốt lõi của Mặt trận vẫn là đoàn kết toàn dân vì mục tiêu chung: Độc lập dân tộc và phồn vinh, hạnh phúc của nhân dân”.
Từ Hội Phản đế Đồng minh đến Mặt trận Việt Minh, từ Mặt trận Liên Việt đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hôm nay, tổ chức mặt trận luôn là biểu tượng của khối liên minh rộng lớn nhất trong lòng dân tộc. Nhờ tinh thần ấy, Cách mạng Tháng Tám thành công như một phép màu lịch sử. Nhờ tinh thần ấy, Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” mới có thể trở thành sự thật. Nhờ tinh thần ấy, hàng triệu người con đất Việt đã hòa thành một khối trong Đại thắng Mùa Xuân 1975, đưa đất nước bước sang kỷ nguyên thống nhất và độc lập.
Tổng Bí thư nhấn mạnh: “Sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc đã kết tụ nên những thắng lợi vĩ đại… mỗi bước ngoặt lịch sử đều in đậm dấu ấn của sự đồng lòng, chung sức của toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng”. Người dân Việt Nam, từ người nông dân lam lũ đến người trí thức trong phòng thí nghiệm, từ cụ già chống gậy đến em bé cắp sách, đều là chủ nhân của sức mạnh ấy. Họ “hội tụ dưới lá cờ của Đảng, chiến đấu hy sinh cho độc lập, tự do và thống nhất đất nước”.
Đó không chỉ là vinh quang của quá khứ, mà là nền tảng để bước tiếp trong tương lai. Trong dòng suy ngẫm về sự ổn định chính trị, xã hội của Việt Nam, Tổng Bí thư đặc biệt nhấn mạnh bối cảnh thế giới nhiều biến động: Chia rẽ sắc tộc, xung đột tôn giáo, bạo lực, bất ổn kéo dài. Trước sự hỗn loạn đó, Việt Nam trở thành điểm sáng về đoàn kết: “Nhìn ra thế giới, chúng ta càng thấm thía giá trị của một dân tộc “trên dưới một lòng”…trong khi nhiều quốc gia đang phải đối mặt với chia rẽ xã hội, xung đột sắc tộc, tôn giáo và bất ổn chính trị kéo dài”.
Khối đại đoàn kết toàn dân tộc vì vậy là “tài sản vô giá”, là lá chắn để đất nước tránh khỏi những vòng xoáy bất ổn, là bệ phóng để phát triển bền vững. Trong một thế giới nhiều rủi ro, sự đồng thuận của Nhân dân là điểm tựa để Việt Nam tự tin bước vào tương lai.
Trong bài viết, Tổng Bí thư Tô Lâm nhìn thấy những biểu hiện mới của sức mạnh đoàn kết trong xã hội Việt Nam hôm nay. Không chỉ dừng ở truyền thống, đoàn kết đã được “hiện đại hóa”, trở thành một phần của văn hóa chính trị số và trách nhiệm công dân trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia. Tổng Bí thư nhấn mạnh rằng lần đầu tiên việc lấy ý kiến nhân dân vào văn kiện Đại hội Đảng được triển khai rộng rãi bằng công nghệ số: “Qua ứng dụng VNeID và cổng thông tin trực tuyến, nhiều triệu người dân đã gửi ý kiến tâm huyết… Đến nay đã có gần ba triệu lượt ý kiến góp ý… Đây là số lượng ý kiến lớn nhất trong các kỳ Đại hội Đảng từ trước đến nay”.
Đó không chỉ là con số. Đó là một bước tiến dài của dân chủ Việt Nam. Lần đầu tiên, người dân ở bất kỳ đâu, từ thành thị đến nông thôn, từ trong nước đến ngoài nước, đều có thể trực tiếp tham gia vào quá trình hình thành các quyết sách quan trọng nhất của Đảng. Một cú chạm điện thoại mang theo trách nhiệm chính trị. Đây cũng là biểu hiện sinh động của “đại đoàn kết trên không gian số”, nơi mỗi công dân không chỉ là người thụ hưởng chính sách, mà là đồng tác giả của tương lai đất nước.
Minh chứng thứ hai được Tổng Bí thư nêu rõ chính là tinh thần “tương thân tương ái” trong những trận thiên tai đầu năm 2025 tại miền Bắc và miền Trung - Tây Nguyên. “Các lực lượng như quân đội, công an, y tế, dân quân đã nhanh chóng vào cuộc cứu dân… Nhân dân cả nước đồng lòng chung tay… “lá lành đùm lá rách”, “thương người như thể thương thân””. Những hình ảnh hàng trăm đoàn xe cứu trợ, những người lính bám sườn đồi tìm kiếm người dân giữa lũ quét, những em nhỏ bỏ ống heo gửi miền Trung… cho thấy tình người Việt Nam chưa bao giờ vơi cạn.
Đó cũng là đại đoàn kết, nhưng ở dạng thức nhân văn nhất, đời thường nhất, cảm động nhất. Hơn năm triệu người Việt Nam ở nước ngoài chính là phần mở rộng của khối đại đoàn kết. Tổng Bí thư viết: “Kiều bào ta tại nhiều quốc gia luôn hướng về Tổ quốc, đóng góp cả trí lực và tài lực…những lớp học tiếng Việt miễn phí, những đợt quyên góp vì biển đảo…”. Đó là bằng chứng khẳng định, dù đi xa đến đâu, con người Việt Nam cũng giữ một sợi dây thiêng liêng nối với cội nguồn. Đại đoàn kết vì vậy không biên giới, không khoảng cách, mà là “nguồn sức mạnh nội sinh to lớn”, giúp Việt Nam tranh thủ thêm trí tuệ, nguồn lực và uy tín quốc tế.
Có thể nói rằng, nhờ sự cộng hưởng giữa truyền thống và hiện đại, giữa cộng đồng trong nước và ngoài nước, đại đoàn kết đã trở thành một hệ sinh thái mở, sống động, mang tính hội nhập sâu rộng.
Đoàn kết không chỉ là khẩu hiệu, mà là lẽ sống
Đoàn kết vì tương lai phồn vinh của đất nước” không chỉ là nhan đề của một bài viết mà là một lời gọi thức tỉnh. Là lời nhắc nhở rằng sức mạnh lớn nhất của dân tộc này nằm trong chính nhân dân. Là lời nhắn gửi rằng chỉ khi gắn kết, chúng ta mới vững vàng trước bão táp. Và là niềm tin rằng với đại đoàn kết, Việt Nam nhất định sẽ bước vào kỷ nguyên phát triển mới, tự tin, nhân ái, thịnh vượng, hạnh phúc.
Nếu hai phần đầu của bài viết tập trung khẳng định di sản và minh chứng của đại đoàn kết, phần cuối, Tổng Bí thư Tô Lâm dành trọn để chỉ ra điều kiện tiên quyết: “Muốn đoàn kết toàn dân thì trước hết phải đoàn kết trong Đảng; muốn củng cố khối đại đoàn kết thì trước hết phải vì nhân dân”.
Tổng Bí thư viết: “Để tiếp tục củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, trước hết phải tăng cường đoàn kết trong Đảng… mỗi cán bộ, đảng viên phải thật sự nêu gương, “nói đi đôi với làm”, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc và nhân dân lên trên hết”. Đó là sự nhấn mạnh vào văn hóa nêu gương, văn hóa liêm chính, văn hóa đặt Tổ quốc lên trước cá nhân. Một Đảng đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động sẽ là lá cờ quy tụ sức mạnh toàn dân. Ngược lại, bất kỳ biểu hiện suy thoái nào cũng có thể làm suy giảm niềm tin. Tổng Bí thư khẳng định: “Khi dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh… khi mọi người dân đều được hưởng thành quả phát triển công bằng, thì khối đại đoàn kết càng bền chặt”. Vì vậy, tăng cường an sinh xã hội, chăm lo đời sống của đồng bào vùng sâu vùng xa, dân tộc thiểu số, vùng thường xuyên chịu thiên tai… đều là nhiệm vụ của đại đoàn kết. Khi những người yếu thế nhất được bảo vệ, đoàn kết mới thật sự bền vững.
Tổng Bí thư định hướng rõ ràng: “Mặt trận Tổ quốc phải trở thành diễn đàn rộng rãi để mọi tầng lớp nhân dân…có thể bày tỏ ý kiến, nguyện vọng một cách dân chủ, cởi mở”. Đây không chỉ là tổ chức vận động, mà là nơi lắng nghe, kết nối, hiến kế, nơi từng người dân tìm thấy tiếng nói của mình. Đoàn kết ngày nay không chỉ là đoàn kết trong nước, mà phải được mở rộng ra tầm quốc tế. Một Việt Nam nhân ái, ổn định, yêu chuộng hòa bình sẽ “có những đóng góp quan trọng cho hòa bình, hợp tác và phát triển chung của nhân loại”. Tổng Bí thư kết lại bằng một hình ảnh đẹp: “Ngày nay, trước thời cơ và thách thức đan xen, càng phải củng cố khối đại đoàn kết như giữ gìn con ngươi của mắt mình. Mỗi người dân Việt Nam… đều cùng chung một quyết tâm: Đoàn kết vì tương lai phồn vinh của đất nước”.
Đoàn kết không chỉ là khẩu hiệu, mà là lẽ sống. Đoàn kết không phải của riêng ai, mà thuộc về mỗi người. Đoàn kết là cách chúng ta nhìn nhau bằng niềm tin, đối thoại trong tôn trọng, cống hiến với trách nhiệm. Đoàn kết là con đường duy nhất để hiện thực hóa khát vọng phát triển, để Việt Nam “sánh vai với bạn bè khắp năm châu” như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã hằng mong.
Trước đó, trong bài viết “Sức mạnh của đoàn kết” (ngày 29/6/2025) Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Mỗi cán bộ, đảng viên phải thực sự là tấm gương về giữ gìn đoàn kết nội bộ, luôn đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân".
Câu nói của Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết “Sức mạnh của đoàn kết” – “Mỗi cán bộ, đảng viên phải thực sự là tấm gương về giữ gìn đoàn kết nội bộ, luôn đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân” – là lời nhắc nhở sâu sắc và kịp thời đối với toàn bộ đội ngũ cán bộ trong bối cảnh chúng ta đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi lớn, nhiều cơ hội nhưng cũng lắm thử thách.
Bởi lẽ, sau sáp nhập, bộ máy không chỉ thay đổi về hình thức tổ chức mà còn là sự tái thiết toàn diện về tư duy, cách làm, hệ giá trị và văn hóa hành chính. Những người được tin tưởng chỉ định, giữ vai trò lãnh đạo ở cấp tỉnh, cấp xã mới không đơn thuần là “người điều hành”, mà trước hết phải là “người giữ lửa đoàn kết”, là “trung tâm gắn kết” của một chỉnh thể đang dần định hình lại.
Họ phải biết “gác lại cái tôi”, vượt qua sự so đo thường thấy trong giai đoạn chuyển giao, để ưu tiên việc hòa hợp tập thể, tạo dựng niềm tin trong đội ngũ, trong cộng đồng dân cư, nhất là ở những nơi mà lịch sử, bản sắc, niềm tự hào địa phương vốn đậm đặc và sâu nặng. Họ phải làm việc với tinh thần “vì dân mà hành động”, không để mình trở thành điểm nóng của dư luận, càng không để nhóm lợi ích, tâm lý cục bộ, bè phái vùng miền chi phối các quyết định quan trọng.
Tổng Bí thư đã nói rất rõ: “Việc sắp xếp, bố trí cán bộ sau sáp nhập phải được tiến hành một cách công khai, minh bạch, bảo đảm công bằng, đúng tiêu chí, kiên quyết đấu tranh với các biểu hiện bè phái, ‘lợi ích nhóm’, hay tư tưởng cục bộ vùng miền”. Điều đó đòi hỏi người đứng đầu phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, có tầm nhìn chiến lược, nhưng cũng cần đủ sự thấu cảm và bao dung để kết nối các bên, hóa giải xung đột, giữ vững niềm tin và sự ổn định.
Bên cạnh đó, cần xây dựng một cơ chế giám sát dân chủ, minh bạch và công bằng. Sự giám sát ấy không chỉ đến từ các cơ quan quyền lực nhà nước như Quốc hội, HĐND, mà còn từ Mặt trận Tổ quốc, báo chí, các đoàn thể chính trị - xã hội, đặc biệt là từ chính người dân. Khi quyền lực được kiểm soát hiệu quả, công khai và minh bạch, thì niềm tin vào bộ máy sẽ được củng cố, tinh thần phụng sự vì lợi ích chung sẽ được nhân lên.
Tôi tin rằng, nếu người cán bộ hôm nay biết noi gương như Bác Hồ từng căn dặn – “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” – và thấm nhuần lời Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh về “tinh thần đoàn kết, đặt lợi ích chung lên trên hết”, thì dù bộ máy có thay đổi đến đâu, người dân vẫn cảm thấy được yêu thương, được quan tâm, được phục vụ đúng nghĩa. Đó chính là thước đo cao nhất cho thành công của công cuộc cải cách hiện nay.