Anh chỉ là một nhân viên hành chính quèn, làm ngày tám tiếng. Ngược lại, em là giám đốc một công ty, quanh năm bận tít mù với đủ thứ việc. Ngoài việc điều hành công ty, em còn phải làm ngoài giờ với những cuộc tiếp khách, tiếp lãnh đạo, tiếp thanh tra… đến phờ phạc cả người.

Anh rất thương và thông cảm cho vợ, tình nguyện đảm đương hết việc nhà. Hồi các con còn nhỏ, sáng anh lo cho con ăn uống, đưa tới trường. Về nhà lại lo cơm nước, giặt quần áo, quét dọn. Con bỏ ăn, bị ấm đầu, sổ mũi; quê nội, quê ngoại có chuyện vui, chuyện buồn, một tay anh lo liệu hết. Bận rộn vậy, tới cơ quan anh còn mượn miếng đất sau văn phòng tranh thủ trồng rau, mùa nào thứ nấy. Trong cơ quan ai cũng khen anh chịu khó, chỉn chu công việc, có năm còn được bình bầu là chiến sĩ thi đua. Mùa hè, được dăm ba ngày nghỉ cùng cơ quan, anh khóa cửa dắt hai đứa con xuống biển hay lên núi. Em nhàn tênh việc nhà, chỉ lo chu cấp tiền ăn học cho các con.

Hồi còn ở căn nhà cấp bốn, chiều nào anh cũng hì hục chẻ củi, phơi củi, lo chuyện bếp núc. Sau này khá hơn, vợ thương chồng nên sắm bếp gas, anh không phải chẻ củi nữa. Nhưng, ngôi nhà ba tầng xây cất xong, anh lại phải vất vả hai, ba ngày lau nhà, quét cầu thang một lần. Hai đứa con được học hành tử tế, đứa nào cũng thành đạt. Nhưng, mỗi khi gặp lại các con, anh cảm thấy hình như chúng đang dần xa cách cha. Mọi lời răn dạy phải sống như thế nào cho đúng, học thế nào cho tốt, chúng chỉ “dạ… dạ” cho đúng lễ nghĩa, chẳng bao giờ làm theo. Anh biết lúc này, ảnh hưởng của mẹ quan trọng hơn, bởi các nhu cầu về tiền bạc, đường công danh của con đều do em thu xếp.

Những ngày gia đình đoàn tụ, trong khi anh lo đi chợ, hoặc lui cui nấu ăn dưới bếp, thì ba mẹ con ngồi chuyện trò rôm rả, nhận xét chỗ này, chỗ kia trên thế giới đẹp hay xấu, văn minh hay lạc hậu. Cơm nước xong, mấy mẹ con kéo nhau ra xe đi siêu thị, shop thời trang, anh lại xắn tay áo với đống đồ dơ. Nhiều đêm em về muộn, say nhừ vì phải tiếp rượu đối tác, anh phải thay đồ, lau người cho vợ mà không hề phàn nàn, trách móc. Có lần, khách hàng người nước ngoài đòi được gặp mặt “phu quân giám đốc” trong tiệc chiêu đãi, anh khấp khởi mừng vì có cơ hội tiếp khách giúp vợ. Không ngờ ông khách nước ngoài tửu lượng cũng cao, anh vô tư uống rồi mời, mời rồi uống. Kết quả là cả khách lẫn chủ say mèm, báo hại em không ký được hợp đồng làm ăn. Từ đó, chẳng bao giờ anh được đi tiếp khách giúp vợ nữa.

Hai đứa con sợ “xấu mặt” cha, bắt mẹ phải mua cho anh chiếc xe hơi đi lại cho đỡ mưa nắng. Xe mua xong, anh phải mất thời gian học lái, thi lấy bằng. Cả năm chỉ đôi ba lần về quê giỗ họ hàng, ngày Tết về thăm ông bà nội, ngoại là anh chở vợ con đi, còn thường là xe trùm mền một chỗ.

Nỗi buồn của anh thật khó nói. Đàn ông vốn phải gánh vác những việc lớn trong gia đình, ngoài xã hội, chịu đảm đang công việc nội trợ như anh là do hoàn cảnh bất khả kháng. Anh chỉ cần sự ghi nhận và thông cảm của mẹ con em, mà biết có được không?

Nhà chồng tôi làm kinh tế tư nhân nhưng phát triển rất tốt, trong nhà cả giúp việc nhà, người làm công ở xưởng lên tới hàng trăm người.

Nhà chỉ có hai chị em. Thuở bé, em thèm ăn gì là chị nhín tiền quà của mình mua về cho em. Lớn hơn, em trai ước ao có cái máy ảnh kỹ thuật số, chị dành dụm tiền tiêu vặt nhiều tháng để mang lại niềm vui cho em.

Em trai học Y đằng đẵng sáu năm, thêm hai năm chuyên tu. Ba mẹ bảo, em học xong thì cả gia đình được nhờ, trong nhà có bác sĩ còn gì bằng... Từ bé đến lớn, ba mẹ luôn kỳ vọng ở em, con trai mới đích thực là con. Nhà vốn khó khăn nên ưu tiên em đi học, chị là con gái, "thập nữ viết vô", chỉ cần biết đọc biết viết là được… Thời gian đó chị đã đi làm, hàng tháng đều đặn giúi cho em tiền tiêu vặt và bao bạn gái. Bạn gái em không được lòng mọi người trong nhà cho lắm, nhưng chị vẫn tự nhủ, quan trọng là em mình hạnh phúc, những vụn vặt khác nào có đáng gì…

Giờ nhà có bác sĩ, nhưng ba mẹ “đau” triền miên không ai chữa trị được. Cái cảm giác “mất” con, lại là đứa con trai duy nhất mình đã đặt tất cả yêu thương, kỳ vọng, quả là không gì bù đắp được. Việc báo hiếu chỉ được thể hiện qua số tiền hàng tháng chuyển vào tài khoản của ba mẹ. Lời giải thích nhiều hàm ý cho con số hơi nhỏ nhoi trong tin nhắn ngân hàng là vợ chồng con cũng cần phải tích góp nuôi cháu… Muôn đời nước mắt chảy xuôi, chẳng phải là khó hiểu. Nhà vẫn đơn giản, nhưng ba mẹ chẳng tha thiết sửa sang, mua sắm gì nữa. Mỗi khi có việc gì phải gọi đến con cái, ba mẹ buộc lòng kêu chị trong nỗi khó chịu tạm bợ mà chị hiểu, ba mẹ miễn cưỡng lắm mới phải nhờ đến đứa “con của người ta” là chị, trong khi nhà rõ ràng là có con trai...

Mỗi khi nghĩ đến em, chị vừa thương vừa giận. Chị không mong đợi em “đáp lễ” những ân tình chị đã dành cho em, nhưng không khỏi chạnh lòng với ý nghĩ, đứa em trai mình từng thương yêu chăm chút chỉ vừa đủ lông đủ cánh là “quên” ngay ba mẹ, chị em. Bao trái ngọt, vợ con nó hưởng hết. Mà vợ của em trai, ngày xưa chị từng vun vào khi ba mẹ phản đối, nay sao nỡ thản nhiên lạnh lẽo với nhà chồng đến vậy? Chị giận em trai nhu nhược nghe theo mọi sắp đặt của nhà vợ, giận em dâu cư xử vô tâm vô tình…

Trông người lại nghĩ đến ta. Nhà chồng chị đông con, những sáu người, chồng chị là con trai lớn, trước còn một chị gái. Tuy nhà chật vật, nhưng anh được ăn học đàng hoàng, cũng vội cưới chị với lý do “sợ mất” ngay khi vừa tốt nghiệp. Chị thi thoảng nhắc chồng nhớ phụ giúp mẹ, đôi khi chị chủ động mua cho em gái anh ít áo quần, sách vở… Những lúc về quê chồng, chị vui vẻ cảm thấy mình cũng đã hoàn thành nghĩa vụ với bên chồng.

Nhưng, đàn ông lắm khi cũng vô tâm. Chồng chị hay quên. Có lúc em gái anh điện thoại thẳng thừng bảo, sao anh ích kỷ vô lo quá vậy, mẹ vất vả, không dám gọi vì sợ ảnh hưởng đến cuộc sống của anh, nhưng anh là con, phải tự hiểu chứ! Anh phải biết bổn phận với các em, có đâu như vậy… Chị dâu không cho anh đóng góp nuôi em út ăn học à? Tới đây thì em gái anh tủi thân bật khóc.

Anh về kể lại với chị trong nỗi xấu hổ và day dứt. Không thêm bớt giấu diếm, ngay cả cái câu cuối cùng khó nghe đó. Lâu nay anh thờ ơ với gia đình quá. Sao em không lo giúp anh một tay? Lời trách nhẹ bâng của anh làm chị ngỡ ngàng. Càng bất ngờ hơn khi biết, đã lâu lắm rồi anh chẳng nhớ gửi cho mấy em đồng nào, dù anh chi dùng cá nhân khá rộng rãi. Cũng đôi khi chạnh nghĩ đến mẹ, rồi tự suy diễn rằng, mẹ già rồi, có xài gì đâu. Em út ở nhà thì vẫn nghĩ đến đấy chứ, nhưng lu bu rồi quên mất “hành động thiết thực”… Hai vợ chồng bần thần một lúc, chị nhẹ nhàng bảo, thôi để sau này hàng tháng em lưu ý nhắc anh. Muộn còn hơn không.