Khi Chiến tranh thế giới 2 nổ ra vào tháng 9/1939, Graf Spee - tàu chiến Đức quốc xã đang làm nhiệm vụ tuần tra ở Đại Tây Dương. Graf Spee có lượng giãn nước tới 16.000 tấn và được trang bị hải pháo cỡ nòng 279 mm. Đây là một trong những tàu chiến đầu tiên sử dụng hoàn toàn động cơ diesel.
Khi ấy, chiến hạm Graf Spee có nhiệm vụ quan trọng là cắt đứt tuyến đường vận chuyển của quân Đồng minh. Trong thời gian từ tháng 9 - 12/1939, chiến hạm Graf Spee của Hitler đánh chìm 8 tàu buôn của quân đồng minh.
Trong bối cảnh trên, Hải quân Anh triển khai chiến dịch theo dõi nhằm lên kế hoạch đánh chìm chiến hạm Graf Spee của Đức quốc xã. Để săn lùng chiến hạm Graf Spee của Đức quốc xã, Hải quân Anh triển khai một số tàu chiến gồm có: tuần dương hạm hạng nặng HMS Exeter và 2 tàu tuần dương hạng nhẹ HMS Achilles và HMS Ajax.
Về sau, Hải quân Anh nắm được tin tức chiến hạm Graf Spee của Đức quốc xã sẽ tiến về cửa sông Plate nằm giữa Argentina và Uruguay sau khi đánh chìm tàu buôn Doric Star nên quyết định thực hiện kế hoạch tiêu diệt.
Vào sáng sớm 13/12/1939, 3 tàu của Hải quân Anh phát hiện cột khói của chiến hạm Graf Spee nên tăng tốc đuổi theo truy kích. Theo đó, một cuộc hải chiến dữ dội giữa các tàu Hải quân Anh với chiến hạm Graf Spee diễn ra. Ban đầu, tàu chiến của Đức có lợi thế khi khiến HMS Exeter, Achilles và Ajax của Anh trúng nhiều phát đạn.
Dù có lợi thế hỏa lực mạnh hơn nhưng chiến hạm Graf Spee cũng bị một quả đạn pháo của Anh làm hư hỏng nghiêm trọng hệ thống tiếp nhiên liệu. Theo tính toán của thủy thủ đoàn trên Graf Spee, con tàu chỉ còn đủ lượng dầu cho 16 tiếng hoạt động.
Vì vậy, thuyền trưởng Hans Langsdorff chỉ huy Graf Spee quyết định cho tàu cập cảng Montevideo của Uruguay vì không thể trở về nước an toàn trước vòng vây của các tàu chiến Anh. Tuy nhiên, khi đến cửa sông Plate, thuyền trưởng Langsdorff phát hiện mắc bẫy của lực lượng Anh. Nguyên do là vì luật pháp quốc tế quy định tàu chiến nước ngoài chỉ được lưu lại cảng trung lập trong 24 tiếng. Trong bối cảnh ấy, tàu của hải quân Anh canh sẵn ngoài cảng.
Luật cũng quy định các chiến hạm phải chờ 24 giờ sau khi tàu buôn đối phương rời đi mới được nhổ neo. Trong bối cảnh ấy, lực lượng Anh và Pháp sắp xếp để các tàu buôn của họ thay nhau rời cảng Montevideo nhằm giữ chân chiến hạm Graf Spee để lực lượng tiếp viện đến.
Trong tình hình trên, chính quyền Hitler ra lệnh thuyền trưởng Hans Langsdorff không được để chiến hạm Graf Spee rơi vào tay địch. Vì vậy, thuyền trưởng này quyết định tự đánh chìm chiến hạm Graf Spee vào ngày 17/12/1939.
Sau đó, toàn bộ thủy thủ đoàn trên chiến hạm Graf Spee đến thủ đô Buenos Aires của Argentina. Việc tàu chiến này bị chìm khiến hải quân phát xít Đức thiệt hại nặng nề. Anh thành công trong việc tiêu diệt tàu chiến của Đức quốc xã.
Video: Tiếp tục truy tìm tội phạm chiến tranh thời phát xít Đức (nguồn: VTC14)
Video: Tiếp tục truy tìm tội phạm chiến tranh thời phát xít Đức (nguồn: VTC14)
