Hàng chục năm qua, các nhà khoa học luôn nỗ lực tìm kiếm dấu vết chứng minh chúng ta không đơn độc trong vũ trụ. Tuy nhiên có tới 200-400 tỷ ngôi sao và ít nhất 100 tỉ hành tinh trong thiên hà nhưng hoàn toàn không có "hồi âm".
Lí giải điều này, Giáo sư vật lý Brian Cox đưa ra giả thuyết, con người có thể không tìm ra người ngoài hành tinh bởi trí thông minh ngoài Trái đất đã tự hủy diệt không lâu sau khi tiến hóa.
Cụ thể, những nền văn minh này phát triển quá nhanh về mặt khoa học kỹ thuật, trong khi tổ chức chính trị lại không tương xứng, dẫn đến sự tự hủy diệt.
Sự phát triển của công nghệ tạo ra khí thải nhà kính, vũ khí hạt nhân… Đó là những tác nhân góp phần hủy diệt cả một nền văn minh sau vài ngàn năm phát triển.
Vấn đề này lần đầu tiên được nhà vật lý Enrico Fermi đưa ra năm 1950. Theo đó, mọi nền văn minh có công nghệ tên lửa đều có thể định cư trong thiên hà từ vài triệu năm trước.
Thế nhưng tại sao chúng ta không thể tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào? “Một trong những lời giải cho nghịch lý Fermi là việc không một nền văn minh nào có thể tồn tại nếu sở hữu sức mạnh tự phá hủy chính bản thân nó mà không đi kèm giải pháp quản lý hiệu quả”, Giáo sư Cox cho biết.
“Khoa học kỹ thuật phát triển vượt xa cơ chế quản lý sẽ dẫn đến thảm họa ". Vì vậy, chúng ta có thể sẽ không bao giờ phát hiện ra trí thông minh ngoài Trái đất.
Cơ hội lớn nhất để tìm kiếm điều gì đó ngoài vũ trụ có lẽ là vật thể sống ở dạng đơn bào tại các đại dương khác trong thiên hà.
Những ứng viên tiềm năng nhất là Mặt trăng Europa của sao Mộc và Mặt Trăng Enceladus của sao Thổ. Cả hai hành tinh này đều được cho là tồn tại những hồ nước ngầm khổng lồ, có thể là khởi nguồn của sự sống.
Giả thuyết của Giáo sư Cox cũng là một bài học cho chính loài người. Nếu không có các biên pháp kiểm soát hiệu quả, Trái đất cũng có thể bị diệt vong chỉ vì một vài cá nhân với quyền quyết định vận mệnh của thế giới.
Nghịch lý Fermi được đặt tên theo nhà vật lý học Fermi Enrico, khi ông mô tả sự mâu thuẫn rõ rệt giữa khả năng cao về sự tồn tại của sự sống ngoài hành tinh hay là sự thiếu bằng chứng trong việc xác thực điều này.
Theo ông, thứ thậm chí còn đáng sợ hơn, là chúng ta thực sự cô đơn trong vũ trụ rộng lớn này, hay chỉ vì chúng ta chưa thể thực sự "nhìn" thấy họ.
