Phát biểu tại lễ ký Tuyên bố Kuala Lumpur về “ASEAN 2045: Tương lai chung của chúng ta” vào chiều 26/5, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim – Chủ tịch ASEAN 2025 khẳng định: “Hôm nay, ASEAN đánh dấu một chương quyết định trong hành trình hội nhập khu vực của mình với việc thông qua ‘Tuyên bố Kuala Lumpur về ASEAN 2045: Tương lai chung của chúng ta’. Một thập kỷ trước, tại chính thành phố này, chúng ta đã đưa ra Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025. Khoảnh khắc đó đã khẳng định vai trò của ASEAN như một mỏ neo ổn định và một trung tâm trọng lực kinh tế đang trỗi dậy. Nhưng ngày nay, trật tự quốc tế đang bất ổn. Căng thẳng địa chính trị, sự phân mảnh kinh tế, biến đổi khí hậu và sự gián đoạn công nghệ đang thử thách mối quan hệ giữa các quốc gia. Tương lai mà chúng ta tìm kiếm phải dựa trên nền tảng bền vững và hòa nhập. Sự hội nhập của ASEAN phải thực sự lấy con người làm trung tâm”.
Tuyên bố Kuala Lumpur về “ASEAN 2045: Tương lai chung của chúng ta” được coi là một cột mốc quan trọng, khẳng định cam kết của khối hướng tới xây dựng một cộng đồng khu vực kiên cường hơn, sáng tạo hơn, năng động hơn và lấy con người làm trung tâm. Tuyên bố này cũng kế thừa tầm nhìn “ASEAN 2025: Cùng nhau tiến lên” được thông qua vào năm 2015.
Theo Tuyên bố, các quốc gia thành viên ASEAN tái khẳng định quyết tâm chung của mình nhằm tăng cường sự thống nhất trong khu vực, thúc đẩy phát triển toàn diện và bền vững, đồng thời tăng cường năng lực thể chế để ứng phó hiệu quả với các xu hướng lớn trong hiện tại và tương lai.
Văn kiện này cũng định hướng ASEAN là tâm điểm tăng trưởng của khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, nhấn mạnh sự đoàn kết trong khu vực, bản sắc chung và quyền tiếp cận công bằng của mỗi người dân trước các cơ hội kinh tế.
Tuyên bố nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường khả năng phục hồi của ASEAN và thúc đẩy các phản ứng tập thể, hiệu quả, hiệu suất và sáng tạo đối với các thách thức khu vực và toàn cầu cũng như các cú sốc trong tương lai, điều này sẽ giúp đảm bảo tương lai của ASEAN và người dân của mỗi quốc gia thành viên.
Trong số các quyết định quan trọng được đưa ra theo Tuyên bố là việc chính thức thông qua Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN (ACV) 2045 và các kế hoạch chiến lược đi kèm trên bốn trụ cột, cụ thể là: Chính trị-An ninh, Kinh tế, Xã hội - Văn hóa và Kết nối.
Tuyên bố Kuala Lumpur 2045 xây dựng dựa trên các thỏa thuận mang tính bước ngoặt trước đây, bao gồm Tuyên bố Kuala Lumpur về ASEAN 2025: Cùng nhau tiến lên (2015), Tuyên bố Hà Nội (2020), Chương trình nghị sự kết nối Phnom Penh (2022), Tuyên bố của các nhà lãnh đạo Labuan Bajo (2023) và Tuyên bố Viêng-Chăn về Phát triển các Kế hoạch chiến lược (2024).
Tuyên bố nhấn mạnh cam kết liên tục của ASEAN trong việc duy trì các nguyên tắc được ghi trong Hiến chương ASEAN, luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc.
Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 46 được tổ chức theo chủ đề Chủ tịch năm 2025 của Malaysia là 'Bao trùm và Bền vững', quy tụ các nhà lãnh đạo từ các quốc gia thành viên để thảo luận về các vấn đề khu vực và vạch ra định hướng tương lai của khối.
Ngoài ra, Hội nghị thượng đỉnh ASEAN - GCC lần thứ 2 và Hội nghị thượng đỉnh ASEAN-GCC-Trung Quốc cũng sẽ diễn ra vào ngày mai (27/5), phản ánh những nỗ lực tích cực của ASEAN nhằm tăng cường hợp tác khu vực và quốc tế.
