Trang tờ "Sứ mệnh và Mục tiêu" của Mỹ ngày 29/7 đưa tin, Tổng thống Mỹ Biden trước đó đã tuyên bố rằng, Mỹ sẽ đảm bảo rằng, người Afghanistan "có khả năng duy trì lực lượng không quân của họ". Nhưng những dấu hiệu mới nhất cho thấy, Không quân Afghanistan đang tan rã.
Theo thông tin từ Hạ nghị sĩ Afghanistan Haji Ajimar Rahmani cho biết, trong một hội thảo trên web gần đây, do Mỹ rút các nhà thầu quốc phòng khỏi Afghanistan, nên 160 trong số hơn 160 máy bay của Không quân Afghanistan, 1/3 đã không thể bay.
Ông Rahmani cũng nói rằng, vũ khí dẫn đường chính xác bằng laser của lực lượng Không quân Afghanistan cũng đã được sử dụng hết; trong khi giá mua những vũ khí này không hề rẻ, và chúng thực sự đã hết hàng. Tuy nhiên những thông tin này không có gì đáng ngạc nhiên.
Không quân Afghanistan thực sự đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể trong 20 năm qua, đội bay của lực lượng này ban đầu chỉ bao gồm một số máy bay vận tải và trực thăng tấn công do Nga sản xuất. Sau đó, Mỹ đã chi hơn 500 triệu USD, để mua 20 máy bay vận tải do Italia sản xuất cho Afghanistan.
Kể từ đó, Không quân Afghanistan bắt đầu trở thành lực lượng tác chiến hiệu quả. Một báo cáo được công bố vào tháng 4 năm nay cho thấy, tính đến ngày 31/3/2021, Không quân Afghanistan có 162 máy bay chiến đấu, trong đó có tới 143 chiếc có khả năng thực hiện nhiệm vụ.
Afghanistan hiện có một phi đội máy bay chiến đấu, bao gồm 23 máy bay cường kích hạng nhẹ A-29 Super Tucano, được sử dụng để yểm trợ trên không, các máy bay cường kích này thay thế cho các máy bay trực thăng tấn công Mi-35 trước đây của Không quân Afghanistan.
Chính phủ Mỹ cũng đã hứa cung cấp 37 máy bay trực thăng UH-60 Black Hawk cho Afghanistan, để bổ sung vào đội 42 máy bay trực thăng Black Hawk hiện có của Afghanistan.
Tuy nhiên, các báo cáo nói rằng, Mỹ đã không tiến hành đào tạo toàn diện cho các nhân viên Không quân Afghanistan, trong việc sử dụng trực thăng Black Hawk; việc này đã hạn chế khả năng của Không quân Afghanistan, trong việc tự duy trì hoạt động của phi đội máy bay của họ.
Ngoài ra, Không quân Afghanistan hoàn toàn phụ thuộc vào các nhà thầu, để bảo dưỡng nhiều máy bay do Mỹ sản xuất, bao gồm trực thăng Black Hawk và máy bay cường kích Super Tucano. Khi Mỹ rút các nhà thầu khỏi Afghanistan, tỷ lệ thực hiện nhiệm vụ của Không quân Afghanistan đã giảm đáng kể.
John Sopko, Tổng thanh tra đặc biệt của Afghanistan’s Reconstruction cho biết, trên thực tế, theo ước tính của Mỹ, nếu không có sự hỗ trợ của các nhà thầu, Không quân Afghanistan sẽ không thể duy trì hiệu quả chiến đấu của máy bay trong hơn một tháng.
Báo cáo cũng cho biết, Taliban cũng đã tiến hành một vụ ám sát các phi công của Lực lượng Không quân Afghanistan, điều này có thể khiến chính phủ Afghanistan mất đi lợi thế quân sự duy nhất của mình, đó là tiến công từ trên không.
Jack McCain, cựu cố vấn Không quân Afghanistan và là con trai của cố Thượng nghị sĩ John McCain (cũng là phi công quân sự có tiếng của Không quân hải quân Mỹ), đã mô tả những phi công Afghanistan, từng làm việc với ông là "cực kỳ dũng cảm".
Jack McCain cho biết: "Chúng tôi thường xuyên gặp phải các tình huống, phi công vừa hạ cánh xuống bãi đáp và đã phải hứng chịu đạn pháo và được yêu cầu bay thường xuyên đến những nơi khó khăn và nguy hiểm nhất ở đất nước này, có làm việc ở Afghanistan mới thấy, chưa bao giờ có tình huống như vậy".
Tuy nhiên, do vũ khí và máy bay chiến đấu của lực lượng Không quân Afghanistan liên tục được bảo dưỡng, nên phải có lực lượng không quân khác lấp chỗ trống này; hiện tại lực lượng này là quân đội Mỹ.
Vào ngày 25/7 vừa qua, Mackenzie, chỉ huy của Bộ Tư lệnh Thủy quân lục chiến Mỹ tại Afghanistan cho biết: "Mỹ đã tăng cường các cuộc không kích trong những ngày qua, để hỗ trợ cho quân đội Afghanistan. Nếu Taliban tiếp tục tấn công, chúng tôi sẽ tiếp tục tăng mức độ không kích trong những tuần tới".
Ông Mackenzie cũng cho biết, Quân đội Mỹ cũng đang chuẩn bị vận chuyển các máy bay chiến đấu của Afghanistan đến một nước thứ ba, nơi chúng sẽ được sửa chữa và bảo dưỡng trước khi được đưa trở lại Afghanistan.
Tuy nhiên, cho đến nay, các quan chức chính phủ Mỹ vẫn chưa công khai, nơi nào sẽ tiến hành bảo dưỡng "kéo dài" các máy bay chiến đấu Afghanistan. Còn trong tình hình hiện tại, nếu Mỹ không có hành động trợ giúp toàn diện, lực lượng Không quân Afghanistan sẽ ngay lập tức sụp đổ. Nguồn ảnh: Pinterest.
