Không ồn ào như Sapa, không quá nổi tiếng như Mù Cang Chải, Xím Vàng có vẻ đẹp rất riêng, mùa lúa xanh mướt mắt trải dài trên những thửa ruộng bậc thang, bao quanh là núi non trập trùng và những bản làng nhỏ nép mình dưới tán rừng.
Mỗi năm, khoảng tháng 6 đến tháng 8, cả vùng rẻo cao như được phủ lên một màu áo mới: những thửa ruộng bậc thang xanh non uốn lượn, trải dài từ sườn núi xuống thung lũng, phản chiếu ánh nắng sớm mai trong vắt. Ảnh Diệp Hữu Đạt
Để đến được Xím Vàng, du khách thường xuất phát từ Hà Nội, đi xe khách hoặc ô tô cá nhân tới trung tâm huyện Bắc Yên (Sơn La), sau đó tiếp tục vượt cung đường núi khoảng 25 km để lên bản. Ảnh Diệp Hữu Đạt
Tuy quãng đường không dài, nhưng đoạn từ thị trấn vào Xím Vàng khá gập ghềnh, nhiều khúc cua và dễ trơn trượt khi mưa. Thế nhưng, chính cung đường này lại là một phần không thể thiếu của trải nghiệm, bởi cảnh sắc hai bên đường hiện ra như tranh: rừng cây xanh ngút ngàn, những bản làng nhỏ nằm lưng chừng núi, mây lững lờ vắt ngang đầu xe. Ảnh Diệp Hữu Đạt
Đến nơi, điều đầu tiên khiến du khách ngỡ ngàng là sự yên tĩnh. Không tiếng còi xe, không biển hiệu rực rỡ, Xím Vàng hiện ra giản dị với những căn nhà trình tường màu đất vàng sẫm, mái gỗ pơ mu bạc màu, vườn rau trước hiên và những đứa trẻ chơi đùa trong nắng. Người Mông ở đây vẫn giữ lối sống truyền thống: canh tác thủ công, dệt vải thổ cẩm, hun thịt treo bếp, ăn mèn mén, uống rượu ngô và sống chan hòa cùng thiên nhiên. Ảnh Diệp Hữu Đạt
Mùa lúa xanh ở Xím Vàng không rực rỡ như mùa lúa chín, nhưng lại mang đến cảm giác trong lành, thanh sạch. Những thửa ruộng như từng lớp sóng lúa ôm lấy chân núi, xen kẽ là những lối mòn đất đỏ và con suối nhỏ róc rách chảy ngang bản. Ảnh Nguyễn Phương Thảo
Vào buổi sáng sớm, khi sương còn phủ trắng mái nhà, du khách có thể theo chân bà con ra đồng, quan sát cách họ làm cỏ, chăm mạ – những công việc lặp đi lặp lại mỗi năm nhưng vẫn đầy yêu thương và kiên nhẫn. Ảnh Diệp Hữu Đạt
Để phục vụ nhu cầu du lịch ngày càng tăng, một số công ty lữ hành đã bắt đầu đưa Xím Vàng vào hành trình khám phá Tây Bắc mùa hè. Vietravel tổ chức tour “Sơn La – Bắc Yên – Xím Vàng 3N2Đ” với xe đưa đón, lưu trú tại nhà sàn và các hoạt động giao lưu văn hóa địa phương. Ảnh Diệp Hữu Đạt
PYS Travel giới thiệu tour “Tây Bắc mùa xanh” kết hợp Xím Vàng và Tà Xùa, lý tưởng cho du khách trẻ yêu thiên nhiên, thích săn mây, sống chậm và chụp ảnh. Travelogy Vietnam cũng thiết kế tour riêng theo nhóm nhỏ, đưa du khách trải nghiệm trọn vẹn văn hóa bản địa với các hoạt động làm đồng, thêu tay và nấu ăn cùng người Mông. Ảnh Diệp Hữu Đạt
Lưu trú ở Xím Vàng hiện nay chủ yếu là dạng homestay cộng đồng. Mỗi nhà có thể tiếp được 6–10 khách, điều kiện cơ bản nhưng sạch sẽ, ấm cúng và đặc biệt là có những bữa cơm nóng hổi với rau rừng, thịt treo, mèn mén, canh bí nấu xương và rượu ngô thơm lừng. Những bữa ăn như vậy không chỉ ngon miệng mà còn là cách để du khách cảm nhận hương vị núi rừng một cách chân thực nhất. Ảnh Diệp Hữu Đạt
Nếu đến Xím Vàng vào cuối tuần, du khách còn có cơ hội tham gia chợ phiên Hang Chú – nơi bà con các bản vùng cao tụ họp, mang theo sản vật tự làm như mật ong rừng, gạo nếp, măng khô, thổ cẩm… Không khí chợ rộn ràng nhưng vẫn giữ được sự chân thật, chất phác của vùng cao. Ảnh Diệp Hữu Đạt
Một vài lưu ý nhỏ khi đến Xím Vàng: nên mang theo áo khoác mỏng vì đêm có thể se lạnh; chuẩn bị sạc dự phòng do trong bản sóng điện thoại yếu và ít chỗ cắm điện; tuyệt đối tôn trọng văn hóa địa phương, không tự ý chụp ảnh người dân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, nếu chưa được đồng ý. Ảnh Diệp Hữu Đạt
