Lý giải của chuyên gia khí tượng về hơn 10.000 cú sét đánh xuống Hà Nội

“Mọi người nên dùng khoa học để lý giải những hiện tượng thiên nhiên quanh mình”, TS Huy nói. 
Sét đánh không liên quan yếu tố tâm linh
Theo thống kê nhanh của Trung tâm Mạng lưới khí tượng thuỷ văn Quốc gia từ 6 giờ đến 9 giờ tại khu vực Hà Nội và một phần lãnh thổ các tỉnh lân cận như Hải Dương, Hưng Yên cho thấy: từ 6 đến 7 giờ sáng, có 3.513 cú sét, trong đó có 2.322 sét xuống đất; từ 7-8 giờ có 4,060 cú sét, trong đó có 2.855 cú sét xuống đất; từ 8 - 9 giờ có 2.642 cú sét, trong đó có 1.848 cú sét xuống đất, từ 9 - 9 giờ 30 có 296 cú sét, trong đó có 128 cú sét xuống đất.
Ly giai cua chuyen gia khi tuong ve hon 10.000 cu set danh xuong Ha Noi
 Ảnh minh họa.
Từ 7 giờ đến 8 giờ là thời điểm nhiều dông sét nhất có tới 2.855 cú sét. Nếu chia trung bình, 10 phút có 475 cú sét đánh xuống đất tại khu vực Hà Nội và vùng lân cận. Có thời điểm trong 1 giây có tới 10 cú sét - đây là hiện tượng được ghi nhận lúc 8 giờ 25 phút 47 giây.
“Đây là một con số kỷ lục thế giới, chưa nơi nào có”, TS Nguyễn Ngọc Huy, Chuyên gia về Biến đổi khí hậu và Quản lý rủi ro thiên tai nhận định.
Ly giai cua chuyen gia khi tuong ve hon 10.000 cu set danh xuong Ha Noi-Hinh-2
 TS Nguyễn Ngọc Huy, Chuyên gia về Biến đổi khí hậu và Quản lý rủi ro thiên tai.
Số lượng những cú sét đánh xuống Hà Nội trong sáng ngày hôm nay đã được chia sẻ mạnh trên mạng xã hội. Trong đó, nhiều đồn đoán cho rằng, hiện tượng này có liên quan đến yếu tố tâm linh.
Trao đổi với PV Tri thức và Cuộc sống, TS Nguyễn Ngọc Huy cho hay, sấm sét là hiện tượng tự nhiên không liên quan gì tâm linh.
Ly giai cua chuyen gia khi tuong ve hon 10.000 cu set danh xuong Ha Noi-Hinh-3
 Nhiều chia sẻ trên mạng cho rằng sét ở Hà Nội sáng nay liên quan yếu tố tâm linh. Ảnh chụp màn hình.
Theo ông Huy, hiện tượng có nhiều sét vào sáng 5/6/2024 ở khu vực Hà Nội là do sự hội tụ giữa không khí lạnh đới cao đi từ phía Bắc xuống gặp phải dải hội tụ nhiệt đới có trục Tây Nam sang Đông Bắc đi qua khu vực phía Bắc tạo nên hiện tượng nén giữa các khối không khí.
Không khí bốc hơi theo chiều đứng gặp đới khí lạnh trên cao tạo nên sự ngưng tụ các hạt băng đột ngột và tạo các cột mây lớn và cao. Mật độ hơi nước trong mây dày, tích tụ điện trái dấu thì phóng điện giữa các tầng mây gây ra tia sét. Mật độ mây càng dày, cột mây càng cao thì càng lắm sét.
“Mọi người nên dùng khoa học để lý giải những hiện tượng thiên nhiên quanh mình”, ông Huy nói.
475 cú sét/10 phút là hoàn toàn bình thường
Ông Nguyễn Đức Phương, Trưởng phòng Radar thời tiết, Trung tâm Mạng lưới khí tượng thuỷ văn Quốc gia, Tổng cục Khí tượng Thuỷ văn, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, những trường hợp dông sét xảy ra trong đầu mùa mưa cũng như mùa mưa xảy ra hàng năm rất nhiều. Một số thời điểm xảy ra sét tại Hà Nội và các vùng lân cận như ngày 30/5 hay 19/5 đã xảy ra ở Hà Nội cũng như các tỉnh Bắc Bộ.
Ly giai cua chuyen gia khi tuong ve hon 10.000 cu set danh xuong Ha Noi-Hinh-4
 Ông Nguyễn Đức Phương - Trưởng Phòng Rada thời tiết, Trung tâm Mạng lưới khí tượng thuỷ văn quốc gia (Tổng cục Khí tượng Thuỷ văn, Bộ Tài nguyên và Môi trường). 
Theo ông Phương, dông sét xảy ra như ngày hôm nay với số lượng sét như vậy (475 cú/10 phút) là hoàn toàn bình thường. Đặc biệt khi so sánh với số liệu từ 16 đến 17 giờ ngày 19/5/2024 tại khu vực Nam Đồng Bằng Bắc Bộ có đến 3.040 cú sét/10 phút. Hiện tại, từ 12 giờ đến 13 giờ ngày 5/6/2024 tại khu vực biển Quảng Ninh gần Vịnh Hạ Long cũng có 1.866 cú sét đánh xuống đất, trung bình là 311 cú sét/10 phút.
Về băn khoăn làm sao thống kê được các cú sét, ông Phương cho hay, hiện nay mạng lưới định vị sét của Việt Nam có 18 trạm định vị sét. Mạng lưới định vị sét này được kết nối với hệ thống định vị sét quốc tế. Mạng lưới định vị sét của nước ta hiện nay được thiết kế để phát hiện, định vị, phân tích, hiển thị, lưu trữ và phân phối số liệu theo thời gian thực các sự kiện sét trong mây và xuống mặt đất (CG) và trong mây (IC).
Với mạng lưới các đầu đo hiện tại thì khoảng cách mà các đầu đo có thể phát hiện được sét trong dải từ 400-600km. Như vậy ngoài khu vực đất liền của Việt Nam thì các trạm định vị sét có thể phát hiện cả sét trên biển và khu vực gần biên giới của các nước lân cận Việt Nam.
“Với một khoảng không gian rộng như trên thì việc thống kê được 400 cú sét đánh xuống đất trong vòng 10 phút là hoàn toàn có thể xảy ra. Nếu thống kê cho khu vực, thì chúng ta cần chọn khu vực (theo kinh vĩ độ) để xác định số lượng sét xảy ra tại khu vực đó trong khoảng thời gian nhất định”, ông Phương nói.
Ông Phương cho biết thêm, sấm sét thường xuất hiện nhiều trong giai đoạn đầu mùa mưa, sau một thời gian nắng nóng, khô hạn.
Việt Nam nằm ở tâm dông châu Á - một trong ba tâm dông trên thế giới, có hoạt động dông sét mạnh. Mùa dông ở Việt Nam tương đối dài, số ngày dông trung bình 100 ngày mỗi năm và số giờ dông trung bình là 250 giờ một năm. Mỗi năm, Việt Nam hứng chịu tới 2 triệu cú sét. Tần suất sét lớn hơn ở vùng núi, vùng trung du phía Bắc và đồng bằng Nam Bộ.
Ông Phương cho hay, hiện Trung tâm Mạng lưới khí tượng thuỷ văn Quốc gia đang vận hành hệ thống mạng lưới phát hiện, định vị, sét hiển thị website hymetnet.gov.vn. Trang web này có thể thực hiện việc theo dõi liên tục các thông tin về sét và radar thời tiết. Người dân có thể theo dõi các cảnh báo nguy cơ sét trên trang web và các vùng cảnh báo phản hồi vô tuyến mây của radar thời tiết. Người dân có thể tham khảo để có thể phòng, tránh các rủi ro do dông sét gây ra.
Mai Loan

ĐỘC GIẢ BÌNH LUẬN