Triển khai hơn 10 dự án điện sạch từ Việt Nam sang Lào với tổng mức đầu tư hàng tỷ USD, T&T Group từ "đại gia" ngành tài chính đã tạo dấu ấn rõ nét trong lĩnh vực năng lượng sạch.

Trong bối cảnh nhu cầu điện tăng cao và Việt Nam thúc đẩy chuyển dịch sang năng lượng xanh, T&T Group đã nổi lên như một trong số ít tập đoàn tư nhân sở hữu loạt dự án điện - năng lượng quy mô hàng tỷ USD.

Gắn liền với ngành tài chính, bất động sản và thể thao, vài năm gần đây doanh nghiệp này đã mở rộng mạnh sang lĩnh vực năng lượng với các dự án điện mặt trời, điện gió, LNG, truyền tải điện xuyên biên giới và cả sản xuất pin lưu trữ.

Danh mục dự án điện sạch hàng tỷ USD

Trong danh mục các dự án năng lượng quy mô lớn mà T&T Group đang theo đuổi, phải kể đến dự án điện khí LNG Hải Lăng (Quảng Trị), công suất 1.500 MW với tổng vốn đầu tư khoảng 2,5 tỷ USD.

Dự án hợp tác giữa T&T Group và Tổng công ty Năng lượng Hanwha - HEC, Tổng công ty Khí Hàn Quốc - KOGAS, Tổng công ty Điện lực Nam Hàn Quốc - KOSPO khởi công từ năm 2022, hiện đã hoàn tất nhiều thủ tục về quy hoạch, đất đai và môi trường.

Theo lộ trình, nhà máy dự kiến vận hành thử trong giai đoạn 2026-2027 và đi vào hoạt động thương mại cuối năm 2029. Đây được xem là một trong những dự án LNG quy mô nhất miền Trung.

Tại Lào, dự án điện gió Savan 1 của T&T Group cũng vừa ghi nhận bước tiến quan trọng khi tuyến đường dây truyền tải 220 kV dài hơn 52 km từ nhà máy về biên giới Việt Nam được hoàn thành chỉ sau hơn 6 tháng thi công.

Tuyến truyền tải này gồm 117 trụ thép, vượt qua nhiều địa hình phức tạp được xem là "nút thắt" kỹ thuật, bảo đảm dòng điện từ tổ hợp công suất gần 500 MW về Việt Nam.

Trước đó, doanh nghiệp dự kiến giai đoạn 1 của dự án (300 MW) sẽ hoàn thành năm 2025 và giai đoạn 2 (195 MW) nối lưới năm 2027. Đây là dự án điện gió đầu tiên của T&T tại nước ngoài và cũng là một trong số ít dự án điện gió tại Lào có hợp đồng mua bán điện trực tiếp với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).

Tổng công suất lắp đặt dự kiến đạt 495 MW, với tổng vốn đầu tư khoảng 768 triệu USD.

Trong nước, doanh nghiệp của ông Đỗ Quang Hiển (tức bầu Hiển) cũng đã đưa vào vận hành khoảng 10 dự án điện mặt trời và điện gió. Các dự án này tập trung tại những địa phương có tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo như Gia Lai, Bình Thuận cũ (nay thuộc Lâm Đồng), Ninh Thuận cũ (nay thuộc Khánh Hòa), Sóc Trăng cũ (nay thuộc Cần Thơ)... Tổng công suất lắp đặt và hòa lưới điện quốc gia đạt gần 1.000 MW.

Không dừng lại ở sản xuất điện, doanh nghiệp còn mở rộng sang lĩnh vực pin lưu trữ năng lượng và hydrogen xanh. Liên danh T&T Group - Cospowers (Trung Quốc) dự kiến ra mắt pin lưu trữ năng lượng vào năm 2026, nhằm đón đầu nhu cầu lắp đặt tích hợp pin lưu trữ cho các dự án năng lượng tái tạo tại Việt Nam.

Theo kế hoạch, giai đoạn 1 của dự án có công suất khoảng 2 GWh/năm và dự kiến vận hành trong năm 2026, giai đoạn 2 sẽ được triển khai sau giai đoạn 1 khoảng 2-3 năm, góp phần nâng tổng công suất của dự án đạt khoảng 10 GWh/năm.

Điều gì giúp T&T tự tin làm điện?

Trong lĩnh vực năng lượng, những dự án có tổng mức đầu tư hàng tỷ USD thường gắn với các tập đoàn quốc doanh hoặc doanh nghiệp quốc tế. Tuy vậy, doanh nghiệp của bầu Hiển đang trở thành một trong số ít đại diện của khối tư nhân có mặt tại "sân chơi" này.

Xét về năng lực tài chính, T&T Group hiện có vốn điều lệ 22.000 tỷ đồng, tổng tài sản 45.000 tỷ đồng. Doanh nghiệp của bầu Hiển là một trong 10 tập đoàn kinh tế tư nhân đa ngành lớn nhất Việt Nam và top 50 tập đoàn có tầm ảnh hưởng tại châu Á.

Đặc biệt, T&T cũng là cổ đông lớn nhất tại Ngân hàng SHB với khoảng 7,85% nắm giữ. Ngoài ra, ông Đỗ Quang Hiển cùng các thành viên trong gia đình và các công ty liên quan, cũng sở hữu khoảng 12% vốn SHB. Tổng tỷ lệ sở hữu của nhóm cổ đông liên quan bầu Hiển và T&T Group tại nhà băng này lên tới gần 20%.

Về SHB, đây là một trong 5 ngân hàng thương mại tư nhân có quy mô vốn, tài sản lớn nhất thị trường. Tính đến cuối tháng 6 năm nay, SHB có tổng tài sản đạt gần 825.500 tỷ, vốn điều lệ đạt 40.657 tỷ đồng. Trong năm gần nhất (2024), nhà băng này đã thu về khoản lãi trước thuế 11.569 tỷ đồng, và dự kiến lợi nhuận năm 2025 có thể đạt 14.500 tỷ.

Với đặc thù dự án điện có vốn đầu tư lớn, thời gian thu hồi vốn dài, năng lực tài chính được xem là yếu tố cốt lõi. T&T Group cho thấy khả năng duy trì quy mô vốn đối ứng lớn và sự chủ động tìm kiếm hỗ trợ từ các tổ chức tài chính quốc tế, các quỹ đầu tư năng lượng hay các tập đoàn phát triển điện toàn cầu.

Vài năm gần đây, T&T Group đã ký kết thành công với nhiều doanh nghiệp lớn như Ørsted (Đan Mạch) trong mảng điện gió ngoài khơi, TotalEnergies (Pháp) trong phát triển năng lượng tái tạo, cùng một số đối tác đến từ Nhật Bản và Hàn Quốc trong lĩnh vực điện khí LNG.

Đây đều là những nhà phát triển năng lượng hàng đầu thế giới, giúp các dự án gia tăng uy tín khi kêu gọi vốn từ ngân hàng thay các định chế tài chính - những tổ chức thường đặt ra nhiều tiêu chuẩn nghiêm ngặt về tài chính xanh và ESG.

Kinh nghiệm triển khai các dự án hạ tầng quy mô lớn cũng được xem là nền tảng quan trọng hỗ trợ T&T Group bước vào lĩnh vực năng lượng. Trước khi đầu tư vào điện gió hay điện mặt trời, tập đoàn này từng tham gia nhiều dự án bất động sản, hạ tầng đô thị và sản xuất - dịch vụ.

Những trải nghiệm trong điều phối dự án, làm việc với chính quyền địa phương, cùng khả năng triển khai các thủ tục pháp lý và giải phóng mặt bằng trở thành lợi thế, nhất là khi khung pháp lý cho năng lượng tái tạo vẫn còn trong giai đoạn hoàn thiện.

Đáng chú ý, việc bầu Hiển định hướng đầu tư gắn chặt với chính sách quốc gia giúp các dự án trở nên thuận lợi. Trong Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, Chính phủ đặt mục tiêu ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo, giảm dần phụ thuộc vào nhiệt điện than và mở rộng nguồn điện khí LNG. Việc tập trung vào điện gió, điện mặt trời và đồng thời chú trọng LNG cho thấy chiến lược của T&T phù hợp với định hướng chung.

Điều này không chỉ giúp quá trình đề xuất, phê duyệt dự án thuận lợi hơn mà còn mở ra cơ hội huy động vốn từ các định chế tài chính quốc tế, vốn thường ưu tiên giải ngân cho những dự án phù hợp với xu thế giảm phát thải và cam kết trung hòa carbon.

Sự "ăn khớp" với quy hoạch cũng góp phần giảm rủi ro chính sách, yếu tố then chốt trong đầu tư năng lượng.

Ngoài ra, bối cảnh thị trường cũng tạo thêm động lực. Khi Việt Nam tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (CPTPP, EVFTA), tiêu chuẩn môi trường đối với hàng hóa xuất khẩu ngày càng khắt khe. Điều này gián tiếp thúc đẩy các ngành công nghiệp phải tiêu thụ điện sạch để đáp ứng yêu cầu "carbon thấp" từ các đối tác.