Các quốc gia khác, như Azerbaijan, Pakistan và Ukraine, đã ghi nhận những nỗ lực đầy quyết tâm của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc chế tạo tiêm kích tàng hình KAAN. Họ ngưỡng mộ sự tham vọng nhưng đầy tính thực tế của Ankara.
Với chuyến bay thử nghiệm thành công của chiếc KAAN, Thổ Nhĩ Kỳ đã gia nhập nhóm các quốc gia ưu tú có khả năng sản xuất máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5, cho dù sản phẩm chưa hoàn thiện.
Bất chấp những tiến bộ của Thổ Nhĩ Kỳ với KAAN (còn được gọi là TF-X), vẫn tồn tại những rào cản tiềm tàng. Những thách thức như lạm phát cao và nợ nước ngoài leo thang lên tới khoảng 476 tỷ USD tính đến tháng 3/2023 có thể cản trở tiến độ.
Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 3/2021, đại diện nhà sản xuất đã ước tính rằng một chiếc máy bay chiến đấu TF-X sẽ có giá thành lên tới gần 100 triệu USD.
Thông tin sơ bộ cho biết rằng phi công thử nghiệm Barbaros Demirbas đã đưa chiếc KAAN lên độ cao 2.400 m và duy trì tốc độ 370 km/h trong chuyến bay ngắn kéo dài 13 phút.
TAI - nhà thầu chính chịu trách nhiệm phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 này, đã hoàn thành các cuộc thử nghiệm trên đường băng vào tháng 3/2023. Mục tiêu của họ là cung cấp 20 chiếc KAAN Block 10 cho Không quân Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2028.
Họ còn đang chuẩn bị sẵn nguyên mẫu thứ hai và thứ ba, lần lượt cất cánh vào năm 2025 và 2026, trong khi các nguyên mẫu còn lại sẽ được xuất xưởng vào năm 2034, phiên bản Block 20 sẽ thể hiện toàn bộ khả năng của tiêm kích thế hệ thứ năm, với trang bị tiên tiến.
TF-X/KAAN có thân bằng composite carbon nhẹ. Với tư cách thành viên NATO, Thổ Nhĩ Kỳ đã khởi động dự án này vào năm 2016, TAI hợp tác với BAE Systems của Anh thông qua thỏa thuận trị giá 125 triệu USD.
KAAN được thiết kế chủ yếu để chiến đấu không đối không, nhưng cũng sẽ có khả năng tấn công mặt đất . Kho vũ khí dự kiến bao gồm những loại trong và ngoài nước.
Đó sẽ là tên lửa không đối không Meteor và MICA của MBDA, AIM-120 AMRAAM của Raytheon và loại Gökdoğan do họ tự phát triển, cũng như các vũ khí tầm ngắn như tên lửa AIM-9X, ASRAAM và Bozdoğan của Thổ Nhĩ Kỳ.
Đối với các cuộc tấn công mặt đất, KAAN sẽ sử dụng một thiết bị trinh sát mới và có thể mang tải trọng vũ khí lên tới 500 kg, chủ yếu là các loại đạn dẫn đường chính xác. Máy bay cũng sẽ được trang bị tên lửa hành trình SOM-J của TÜBİTAK SAGE, có tầm bắn 100 km.
Vào năm 2023, Thổ Nhĩ Kỳ và Azerbaijan đã đồng ý về một thỏa thuận quan trọng để cùng phát triển chiếc TF-X/KAAN. Hơn nữa không chỉ có họ - Pakistan dường như cũng sẵn sàng tham gia, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Yasar Guler cho biết.
Do căng thẳng với các quốc gia NATO, Thổ Nhĩ Kỳ đã tìm kiếm đồng minh. Sự hỗ trợ tài chính từ Azerbaijan và Pakistan chắc chắn sẽ có lợi. Chuyến bay sắp tới của KAAN sẽ củng cố hơn nữa mối quan hệ hợp tác này. Mặc dù không quốc gia nào là cường quốc nổi bật về công nghệ hàng không vũ trụ, nhưng nền kinh tế quy mô lớn của họ có thể giảm đáng kể chi phí trên mỗi đơn vị của những chiếc máy bay phản lực tiên tiến này.
Đối tác tiềm năng tiếp theo là Ukraine, ông Vasyl Bodnar - Đại sứ Ukraine tại Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng Kyiv muốn nhiều thứ hơn là chỉ mua máy bay chiến đấu KAAN. Nhà ngoại giao tuyên bố: “Chúng tôi có một kế hoạch được cân nhắc kỹ lưỡng để sử dụng nó”.
Ông Bodnar còn đề cập thêm rằng Ukraine rất hy vọng vào KAAN vì tin rằng nó có thể cạnh tranh với các máy bay chiến đấu hạng nặng thuộc thế hệ thứ 5 khác như F-35 và F-22 của Mỹ. Hơn nữa, Kyiv đã tích cực tham gia vào việc phát triển KAAN. Ukraine được cho là đã cung cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ những công nghệ cần thiết trong việc chế tạo động cơ, radar, cũng như bí quyết chế tạo vật liệu giúp hấp thụ sóng radar.
Tiêm kích tàng hình KAAN được kỳ vọng sẽ là chủ lực của Không quân Ukraine vào thời điểm nó sẵn sàng, và trở thành đối trọng đáng kể với chiến đấu cơ Su-57 Felon do Nga sản xuất.
