Khi chiến tranh Nga-Ukraine bước sang năm thứ tư, các cuộc đụng độ giữa hai bên trên chiến trường ngày càng trở nên khốc liệt và cuộc cạnh tranh về sức mạnh trên không đã trở thành chìa khóa của cuộc chiến. Vào ngày 17/10/2025, Không quân Nga đã tiến hành cuộc không kích lớn nhất từ trước đến nay nhằm vào các mục tiêu của Ukraine.
Theo trang web “Quan sát quân sự (Military Watch)” của Mỹ, lực lượng không quân chiến thuật Nga, với lực lượng chủ lực là máy bay tiêm kích bom Su-34, đã thực hiện 109 cuộc không kích, thả hơn 6.000 quả bom, trong đó có 4.941 cuộc tấn công đơn lẻ.
Cuộc không kích này không chỉ chứng minh sự nâng cấp chiến thuật của quân đội Nga (RFAF) mà còn làm nổi bật vị trí cốt lõi của máy bay tiêm kích bom Su-34 trên chiến trường. Hiện Su-34 là loại máy bay chính được RFAF sử dụng trong các hoạt động tấn công các mục tiêu trên chiến trường Ukraine.
Su-34 là phiên bản cải tiến sâu của máy bay chiến đấu Su-27, vừa là phiên bản có thể chiến đấu và ném bom, tập trung vào mục tiêu tấn công mặt đất. Su-34 có tầm bay xa nhất và khả năng mang vũ khí cao nhất trong số các máy bay chiến đấu hiện đại.
Diện tích phản xạ radar của Su-34 tương đương với tên lửa hành trình, khả năng tác chiến điện tử mạnh mẽ cùng khả năng cơ động cao giúp loại tiêm kích bom này có khả năng sống sót cực cao trong chiến đấu cường độ cao.
Kể từ khi chiến tranh Nga-Ukraine nổ ra, Su-34 đã thực hiện rất nhiều nhiệm vụ không kích và trở thành một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với tuyến phòng thủ của quân đội Ukraine. Theo thông tin của truyền thông Nga, tính đến tháng 10/2025, RFAF đã nhận được 200 máy bay ném bom Su-34.
Tuy nhiên, Ukraine tuyên bố rằng quân đội Nga đã mất 37 chiếc Su-34, nhưng tính xác thực của dữ liệu này vẫn còn gây tranh cãi. Có thể có những yếu tố sai lệch trong các báo cáo về chiến tranh của Ukraine, và năng lực sản xuất hàng năm của Nga khoảng 30 chiếc Su-34, là đủ để bù đắp cho những tổn thất trên chiến trường. Điều này cũng phản ánh khả năng hỗ trợ mạnh mẽ của ngành công nghiệp quốc phòng Nga.
Trong cuộc không kích này, quân đội Nga đã sử dụng một số lượng lớn bom lượn có điều khiển, chủ yếu là bom FAB UMPK. Loại bom này được cải tiến từ bom phá thả rơi tự do (FAB), có tầm bay khoảng 70 km và có thể phá hủy chính xác các boongke và công sự ngầm. Binh lính Ukraine ở chiến trường mô tả nó có "sức mạnh hủy diệt vượt trội".
Các đặc tính kỹ thuật của bom lượn có điều khiển UMPK, khiến hệ thống phòng không của Ukraine gần như không thể đánh chặn được, qua đó làm tăng thêm áp lực phòng thủ cho quân đội Ukraine. Vấn đề đe dọa với Kiev nữa là kho bom FAB của Nga thừa hưởng của Liên Xô còn rất nhiều, để Nga có thể sử dụng lâu dài trong cuộc chiến tiêu hao.
Là chiến đấu cơ chính để thả bom lượn có điều khiển, máy bay ném bom Su-34 có thể mang theo một lượng lớn vũ khí trong mỗi lần xuất kích. Sau khi thả bom ở cự ly thích hợp, nó có thể nhanh chóng trở về căn cứ và thực hiện một cuộc tấn công khác. Chế độ chiến đấu tuần hoàn hiệu quả này, đã trở thành hoạt động cốt lõi trong các cuộc không kích của Nga.
Khả năng duy trì các cuộc không kích cường độ cao của Không quân Nga trong một cuộc chiến tranh dài ngày, đó là không thể tách rời khỏi hệ thống công nghiệp quốc phòng hùng mạnh của nước này. Việc sản xuất Su-34 hoàn toàn được thực hiện trong nước và không bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt quốc tế hay rào cản công nghệ; điều này trái ngược hoàn toàn với dự đoán ban đầu của phương Tây.
Điều đáng chú ý là khái niệm thiết kế của máy bay Su-34 khác biệt đáng kể so với các máy bay chiến đấu đa năng của phương Tây. Các nước phương Tây có triết lý phát triển máy bay chiến đấu có cả khả năng chiến đấu trên không và tấn công mặt đất, chẳng hạn như F-35.
Còn Su-34 tập trung vào việc tiêu diệt các mục tiêu trên mặt đất, với lợi thế về tầm bay xa và tải trọng lớn. Mặc dù thiết kế này không đáp ứng được các tiêu chuẩn của phương Tây, nhưng nó đã chứng minh được giá trị chiến đấu mạnh mẽ trong chiến tranh Nga-Ukraine, đặc biệt là khi Không quân Ukraine dần rơi vào thế bất lợi.
Hiệu suất của máy bay tiêm kích bom Su-34 không chỉ có tác động sâu sắc đến cuộc chiến tranh Nga-Ukraine mà còn mang lại những ý tưởng chiến thuật mới cho các cuộc chiến tranh quy mô lớn trong tương lai, khi khả năng chiến đấu hiệu quả, việc sử dụng số lượng lớn bom dẫn đường và năng lực sản xuất mạnh mẽ, sẽ là những lợi thế cốt lõi của các cuộc không kích của Nga.
Với việc Su-34 trải qua kinh nghiệm thực chiến, trên một chiến trường khốc liệt như Nga-Ukraine, khách hàng quốc tế đã chú ý tới loại chiến đấu cơ này và sự phát triển trong tương lai của loại máy bay chiến đấu này rất đáng được chú ý. (nguồn ảnh Sputnik, RT, Ukrinform).