Cuộc chiến giành thành phố chiến lược Mariupol tại đông nam Ukraine giữa Quân đội Nga, lực lượng dân quân DPR thân Nga và Lực lượng vũ trang Ukraine phòng thủ tại thành phố này, vẫn diễn ra quyết liệt; điểm chốt là Nhà máy thép Azovstal và một số chung cư cao tầng.
Ông Rodion Miroshnik, cố vấn của người đứng đầu Cộng hòa Nhân dân Luhansk (LPR) tự xưng, nói với tờ Tầm nhìn (VZGLYAD) của Nga: “Đặc điểm của Nhà máy thép Azovstal có diện tích rất rộng (11 km vuông); nếu không có phương tiện di chuyển, thì rất khó đi từ xưởng này sang xưởng khác”.
Trong Nhà máy thép Azovstal có nhiều lối đi, hệ thống kho, tầng hầm khổng lồ, bãi chứa nguyên liệu; khiến Azovstal trở thành mục tiêu tấn công khó khăn của quân Nga. Trước đó, tàn quân của Tiểu đoàn Azov mang tư tưởng cực hữu và Quân đội Ukraine đã rút vào cố thủ trong Nhà máy Azovstal.
Ông Rodion Miroshnik cho biết: “Một khu công nghiệp, và thậm chí hơn nữa là một nhà máy luyện kim, luôn có lợi thế trong việc tạo ra các công sự bảo vệ, do những bức tường vững chắc phía sau, mà các Lực lượng vũ trang Ukraine có thể tận dụng và biến nó thành một pháo đài phòng thủ”.
Azovstal là một trong những nhà máy luyện kim lớn nhất ở châu Âu, ông Miroshnik cho biết: “Trong vô số căn phòng này, có thể dễ dàng cất giấu không chỉ nhân lực, mà còn cả xe bọc thép, biến các xưởng thành những lô cốt kiên cố và sử dụng các tầng hầm.
Mọi công trình trong Nhà máy thép Azovstal đều được xây dựng bằng kim loại và bê tông. Từ đó rất khó để đối phương có thể phá hủy nó. Bên cạnh đó, Azovstal có lối vào cảng riêng, vì nhà máy nằm ngay trên bờ biển”; hết lời dẫn.
Tuy nhiên, Azovstal không phải là “bất tử”, mà nó cũng dễ bị tấn công cả từ các hướng trên mặt đất và mặt biển, vì nó là một cơ sở công nghiệp, ban đầu nó không được xây dựng như một pháo đài, Miroshnik nhấn mạnh.
Tờ báo Nga nhấn mạnh rằng, mặc dù Nhà máy thép Azovstal được coi là một "pháo đài" vững chắc, tuy nhiên việc càng ngày càng nhiều tay súng Ukraine tập trung tại nơi này, thì số đạn hỏa lực cần để vô hiệu hóa họ của phía Nga sẽ càng ít đi.
Để vô hiệu hóa lực lượng phòng thủ tại Nhà máy thép Azovstal, Quân đội Nga đã dùng đến vũ khí “đặc hiệu”, đó là pháo nhiệt áp hạng nặng TOS-1A; đây là loại vũ khí có sức mạnh, được đánh giá chỉ sau vũ khí hạt nhân.
TOS-1A được trang bị 2 loại đạn gồm đạn chứa chất gây cháy và đầu đạn sử dụng chất nổ thermobaric - thường được sử dụng để chế tạo bom chân không. Cả hai loại đầu đạn này khi bắn đến mục tiêu sẽ tạo ra các đám lửa đốt cháy, hủy diệt mục tiêu bằng vụ nổ hóa chất chứa trong tên lửa.
Nguyên lý làm việc của đầu đạn nhiệt áp là phát tán một chất cháy đặc biệt, tạo thành “đám mây” bao quanh mục tiêu và kích hoạt đám mây, để tạo vụ nổ lớn.
Ngọn lửa tạo ra khi đốt cháy nhiên liệu, sẽ làm không khí giãn nở một cách đột ngột, tạo ra các sóng chấn động, đủ khả năng sát thương cả bộ binh ẩn nấp trong hầm trú ẩn sâu dưới lòng đất, lẩn trốn trong boongke, hang động.
Đồng thời khi ngọn lửa cháy với tốc độ cao, sẽ đốt sạch oxi trong môi trường và tạo ra hiện tượng chân không bán phần trong thời gian ngắn, hút sạch dưỡng khí qua các lỗ thông hơi, khiến đối phương bị tiêu diệt hoàn toàn mà không có cách chống đỡ.
Trong khi đó, cuộc chiến ở số một số quận trung tâm của thành phố vẫn diễn ra ác liệt; theo nguồn tin của tờ Topwar.ru, các lực lượng Nga đã lần đầu tiên tiến hành một chiến thuật đặc biệt, gây bất ngờ cho các tay súng Ukraine ở Mariupol.
Cụ thể là lực lượng tấn công của Quân đội Nga, đã nổ súng từ nhiều hướng khác nhau, nhằm vào các ổ hỏa điểm của đối phương. Thông thường khi gặp trường hợp bị chế áp như vậy, các tay súng Ukraine thường rút lui vào các khu dân cư - lên các tòa cao tầng (chủ yếu là các tầng cao).
Tuy nhiên lần này cuộc rút lui đã bị chặn lại, do các đơn vị Nga đã bao vây, chia cắt thành phố Mariupol thành nhiều khu vực và quân Nga nổ súng vào sau lưng đối phương.
Khi thiệt hại nặng, nhưng không tìm được cách nào để giữ vững được các vị trí phòng thủ trong khu vực Kalmius của Mariupol, các tay súng Ukraine đã phải rút lui về khu vực của Nhà máy thép Azovstal, nhưng lại hứng hỏa lực pháo nhiệt áp của quân Nga.
Hiện nay phía Ukraine chỉ còn giữ khoảng 20% diện tích thành phố Mariupol và quân số của lực lượng Ukraine phòng thủ khu vực trong và lân cận Mariupol hiện đã giảm từ khoảng 14 nghìn xuống còn vài nghìn. Tuy nhiên không vì thế mà quân Nga có thể dễ dàng giành chiến thắng.
