Ngoài 2 người đã tử vong, mới đây, bệnh viện Nhi đồng TP Cần Thơ vừa chuyển cấp cứu 2 bệnh nhi 6 và 7 tuổi bị ong vò vẽ đốt, gây suy thận cấp và tiên lượng nặng. Ong vò vẽ đốt người đã gây nên thảm họa. Ong vò vẽ là loại ong vùng rừng núi rất độc và nguy hiểm. Nọc của loài ong này rất độc, gây tổn thương da và để lại vết thương, sẹo ở vùng bị đốt. Nó còn độc với cơ, thận, máu. Nọc độc ong vò vẽ còn có thể gây tử vong nếu như không được sơ cứu và cấp cứu kịp thời. Những gia súc lớn bị đốt nhiều nốt cũng có thể chết.
Loài ong vò vẽ (Vespidae) khi đốt người, nó có thể rút nọc kim đốt ra và đốt nhiều lần nên nguy hiểm hơn loài ong mật (Apidae) rất nhiều. Vết đốt của ong vò vẽ nhìn thấy rất đặc hiệu với một vết quầng đỏ ở chung quanh một điểm hoại tử ở trung tâm.
Ong vò vẽ đốt gây chết người thường gặp nhất gồm hai loại. Loại ong nhỏ có thân màu đen, vàng xen kẽ, bụng có một khoanh vàng rộng, chúng làm tổ ở cao, thích sống gần người và gia súc. Độc tính của nọc ong này khá cao, nếu nạn nhân bị đốt từ 40-50 vết đốt, ở trẻ em khoảng 30 vết đốt thường rất dễ tử vong nếu không được cứu chữa kịp thời, tích cực, và đúng phương pháp.
Loại ong to thường làm tổ trên mặt đất hoặc hố đất, nọc ong có độc tính rất cao. Chúng thường làm tổ ở các gò, đồi, mô đất cao hơi yên tĩnh, thường xa nhà và nơi thả gia súc. Chỉ khoảng chừng 1-2 con ong đốt đã có thể làm cho nạn nhân bị sốt.
Nọc ong vò vẽ gồm các amines sinh học như 5-hydroxytryptamine, histamine, acetylcholine; các enzyme như phospholipase A 2, hyaluronidase và các peptide độc hại.
Tác dụng gây độc thường ghi nhận với các triệu chứng tại chỗ như sưng, đỏ, nóng, đau; tình trạng nhiễm độc ồ ạt đối với những trường hợp nạn nhân có trên 50 vết đốt, giống như choáng phản vệ; bị ly giải cơ vân, tán huyết.
Các phản ứng dị ứng có thể nhẹ hoặc nặng, sốc phản vệ có thể xảy ra sớm sau 10-20 phút hay sau 4-8 giờ, đôi khi sau cả 36-72 giờ.
Nếu nạn nhân bị ong vò vẽ đốt đến bệnh viện quá muộn thường dễ có nguy cơ suy thận cấp, đa số đều bị hoại tử tế bào gan.
Để kịp thời cứu chữa các nạn nhân bị ong vò vẽ đốt có hiệu quả, tránh được các tác hại, biến chứng trầm trọng xảy ra, có thể làm ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe kể cả tính mạng, nạn nhân cần phải được phát hiện và sơ cứu càng sớm càng tốt trong vòng 10-15 phút.
Ngay khi bị ong vò vẽ đốt, cần rửa xà phòng hoặc chất kiềm nhẹ ở các vết ong đốt đốt rồi chườm lạnh; sau đó đến ngay cơ sở y tế có điều kiện phù hợp để nhân viên y tế cần dùng kính lúp soi phóng đại để gắp nọc kim chích của ong ra khỏi vết đốt, đồng thời cho nạn nhân uống thuốc kháng histamine và kháng sinh.
