Sáng 25/6, với 432/434 đại biểu tham gia bỏ phiếu tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế giá trị gia tăng; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công (một luật sửa 8 luật).

11 dự án BOT giao thông bị sụt giảm doanh thu

Trong đó, bổ sung quy định của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) về cơ chế xử lý rủi ro giảm doanh thu đối với các dự án BOT có hợp đồng được ký kết trước thời điểm Luật PPP có hiệu lực.

Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, quy định này rất cần thiết nhằm thực hiện thống nhất, đồng bộ, xử lý triệt để các vướng mắc.

Theo thống kê của Chính phủ, có 11 dự án BOT giao thông bị sụt giảm doanh thu. Các dự án này đều là các dự án kém hiệu quả, Nhà nước phải có trách nhiệm xử lý bởi hầu hết vướng mắc do các nguyên nhân khách quan hoặc do lỗi của cơ quan Nhà nước mà không phải do lỗi của nhà đầu tư.

Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) tổ chức đàm phán với các nhà đầu tư, bên cho vay để giảm lãi vay, giảm lợi nhuận. Tuy nhiên, trên thực tế có thể phát sinh một số dự án BOT giao thông chuyển tiếp khác gặp vấn đề tương tự.

Ngoài ra, tiếp thu ý kiến chỉ đạo của cấp có thẩm quyền, Chính phủ sẽ ban hành Nghị định quy định chi tiết về tỷ lệ mà Nhà nước chia sẻ với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP về phần chênh lệch giữa doanh thu trong phương án tài chính và doanh thu thực tế.

Đồng thời quy định cụ thể trách nhiệm chia sẻ của nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án và bên cho vay nhằm bảo đảm nguyên tắc "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ", làm cơ sở để Bộ trưởng, Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định việc áp dụng cơ chế chia sẻ này.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư, dự thảo Luật đã phân cấp mạnh mẽ thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ cho UBND cấp tỉnh đối với 7 nhóm dự án đầu tư.

Bao gồm: Dự án đầu tư có yêu cầu di dân tái định cư từ 10.000 người trở lên ở miền núi, từ 20.000 người trở lên ở vùng khác; Dự án đầu tư xây dựng mới: Cảng hàng không, sân bay; đường cất hạ cánh của cảng hàng không, sân bay; nhà ga hành khách của cảng hàng không quốc tế; nhà ga hàng hóa của cảng hàng không, sân bay có công suất từ 1 triệu tấn/năm trở lên; Dự án đầu tư mới kinh doanh vận chuyển hành khách bằng đường hàng không; Dự án đầu tư chế biến dầu khí.

Đồng thời, dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Đầu tư cũng sẽ đơn giản hóa tối đa thủ tục hành chính chấp thuận chủ trương đầu tư và cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

hàng hóa xuất khẩu tại chỗ được hưởng thuế suất thuế GTGT 0%

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải quan, Luật Thuế giá trị gia tăng nhằm đảm bảo thống nhất trong hệ thống pháp luật về thuế giá trị gia tăng, Chính phủ bỏ quy định về thuế giá trị gia tăng ra khỏi nội dung dự thảo Luật Hải quan và bổ sung nội dung sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng.

Cụ thể, quy định hàng hóa xuất khẩu tại chỗ được hưởng thuế suất thuế GTGT 0%. Các loại hàng này bao gồm: hàng hóa từ Việt Nam bán cho tổ chức, cá nhân ở nước ngoài và được tiêu dùng ở ngoài Việt Nam; hàng hóa từ nội địa Việt Nam bán cho tổ chức trong khu phi thuế quan và được tiêu dùng trong khu phi thuế quan phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất xuất khẩu; hàng hóa đã bán tại khu vực cách ly cho cá nhân (người nước ngoài hoặc người Việt Nam) đã làm thủ tục xuất cảnh; hàng hóa đã bán tại cửa hàng miễn thuế; hàng hóa xuất khẩu tại chỗ.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, theo quy định của pháp luật thuế giá trị gia tăng hiện hành (được áp dụng từ năm 2013 đến nay), hàng hóa xuất khẩu tại chỗ thuộc đối tượng áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 0%. Để chính sách được ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ, đồng bộ với việc sửa đổi quy định về thủ tục hải quan đối với trường hợp này, cần bổ sung quy định trên.

Quy định này đảm bảo không thu thuế trùng và không ảnh hưởng đến số thu ngân sách nhà nước, đồng thời đảm bảo khuyến khích cho hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ nhất là trong bối cảnh hiện nay cần tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.

Về việc cắt giảm ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và điều kiện đầu tư kinh doanh, ông Thắng cho biết, đây là nội dung có tác động, ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe cộng đồng.

Hiện nay, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính đã có văn bản đề nghị các bộ, ngành, địa phương thực hiện rà soát, đề xuất cắt giảm các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết.

Theo đó, các nội dung này sẽ được rà soát toàn diện để cắt giảm, bãi bỏ trong quá trình sửa tổng thể Luật Đầu tư tại kỳ họp tháng 10/2025.