Nhóm nghiên cứu, đứng đầu là nhà khảo cổ Hong Wu ở Viện Di tích Văn hóa và Khảo cổ tỉnh Cam Túc cho hay, hơn 260 bức tượng Phật cùng một chiếc hòm sứ có chứa hài cốt hỏa táng nghi thuộc về Đức Phật hay còn gọi là Phật Thích Ca Mâu Ni (Siddhārtha Gautama) được tìm thấy ở huyện Kính Xuyên, tỉnh Cam Túc, Trung Quốc.
Các bức tượng Phật trên cao tới 2m và được tạo ra trong khoảng thời gian giữa triều Bắc Ngụy (năm 386 - 534) và triều Tống (năm 960 - 1279). Trong suốt thời kỳ đó, Kính Xuyên là cửa ngõ giao thông ở đầu phía đông của Con đường Tơ lụa.
Những bức tượng cổ trên miêu tả Đức Phật, các vị Bồ Tát, La Hán và các vị thần. Một số bức tượng chỉ đặc tả phần đầu, trong khi số còn lại là tượng lớn cỡ giống như người thật.
Theo thông tin từ người dân địa phương, gần 300 bức tượng và chiếc hòm sứ có chứa tro cốt hỏa táng được phát hiện trong khi tiến hành sửa đường vào tháng 12/2012. Nhóm khảo cổ của Hong Wu tiến hành khai quật toàn bộ bức tượng và chiếc hòm sứ có chứa tro cốt trong năm 2013.
Một chiếc hòm sứ có chứa hài cốt hỏa táng khiến các chuyên gia vô cùng chú ý. Bởi lẽ, có dòng chữ khắc trên chiếc hòm sứ: "Các nhà sư Vân Cương và Chấp Minh thuộc trường phái Pháp Hoa ở điện thờ Văn Thù Bồ Tát trong chùa Long Hưng tại Kinh Châu, thu thập hơn 2.000 viên xá lị cũng như răng và xương của Đức Phật và chôn cất ở phòng thờ trong điện vào ngày 22/6/1013".
Dòng chữ khắc còn viết: Để truyền bá Đạo Phật, họ muốn thu thập xá lị. Nhằm đạt mục tiêu này, cả hai nhà sư tuân theo những lời răn dạy trong Đạo Phật suốt hơn 20 năm.
Họ nhận được xá lị từ những người quyên tặng, tình cờ tìm thấy hoặc mua từ địa điểm khác.
Tại khu vực nơi tìm thấy hòm tro cốt và các bức tượng, nhóm khảo cổ còn phát hiện tàn tích của một kết cấu có thể thuộc phòng thờ.
Hiện, giới chuyên gia chưa thể khẳng định hài cốt trong chiếc hòm sứ trên có thực sự thuộc về Đức Phật, người đã viên tịch cách đây 2.500 năm hay không.
Bởi lẽ, trước đó, giới khảo cổ từng nhiều lần có những phát hiện đáng chú ý liên quan đến di thể của Đức Phật như một hộp sọ tìm thấy trong một chiếc rương vàng ở Nam Ninh.
