Thông tin cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam – BIDV Trần Bắc Hà đã tử vong trong trại giam do mắc bệnh hiểm nghèo đang thu hút sự quan tâm của dư luận.
Trước khi tử vong, Cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam BIDV Trần Bắc Hà bị giam giữ để để điều tra về những sai phạm trong hoạt động ngân hàng tại BIDV.
Ông Trần Bắc Hà (SN 19/8/1956 tại Ân Thanh, Hoài Ân, Bình Định). tháng 2/1981, ông Hà bắt đầu vào làm việc tại BIDV vào tháng 2/1981. Sau 10 năm công tác, tháng 7/1991 ông Hà được bổ nhiệm làm Giám đốc BIDV Chi nhánh Bình Định khi vừa tròn 35 tuổi. Tháng 10/1999, ông là Phó tổng giám đốc BIDV. Tháng 5/2003, ông là Ủy viên HĐQT kiêm Tổng giám đốc BIDV. Tháng 1/2008, ông được bổ nhiệm Chủ tịch HĐQT BIDV.
Trong 35 năm công tác tại BIDV và 8 năm 8 tháng giữ chức Chủ tịch HĐQT của BIDV, ông Hà đã trở thành “linh hồn” của ngân hàng này với nhiều dấu ấn trong việc niêm yết BIDV lên sàn chứng khoán. Sự thay đổi với BIDV từ khi ông Hà làm Chủ tịch BIDV thu hút sự chú ý trong đó có việc sáp nhập với Ngân hàng TMCP Phát triển Nhà đồng bằng Sông Cửu Long (MHB). Trong suốt thời gian ấy, BIDV duy trì được sự tăng trưởng ổn định cả về lợi nhuận và dư nợ tín dụng, tài sản. Tuy nhiên, lượng nợ xấu là dấu hiệu không tích cực của ngân hàng này.
Trong thời gian này, ông Trần Bắc Hà đã mắc nhiều sai phạm đến mức bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ khỏi Đảng đối với ông Trần Bắc Hà, sau đó, bị khởi tố, bắt giam để điều tra.
Theo Ủy ban Kiểm tra Trung ương, ông Trần Bắc Hà chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Đảng ủy BIDV nhiệm kỳ 2010-2015 và 2015-2020, gồm: Vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát, để BIDV có nhiều vi phạm nghiêm trọng mang tính hệ thống trong thực hiện quy chế làm việc.
Ông Trần Bắc Hà còn vi phạm quy định về phân cấp thẩm quyền và quy trình, thủ tục cấp tín dụng, gây hậu quả rất nghiêm trọng, làm tăng nợ xấu, nhất là các khoản nợ có khả năng mất vốn.
Ban Thường vụ còn để nhiều cán bộ vi phạm kỷ luật Đảng và pháp luật nhà nước, bị xử lý hình sự; làm giảm nguồn thu ngân sách, ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh, đến thu nhập, việc làm và đời sống của người lao động tại BIDV.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương xác định, những vi phạm của ông Hà là rất nghiêm trọng. Cụ thể, ông Hà đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc, có biểu hiện áp đặt, thiếu dân chủ trong chỉ đạo, điều hành; vi phạm nghị quyết của Ban Thường vụ Đảng ủy về nghĩa vụ, trách nhiệm của người giữ chức vụ trong hệ thống BIDV.
Ông Trần Bắc Hà cũng vi phạm quy trình, thủ tục, thẩm quyền, quy định về tín dụng trong phê duyệt chủ trương, quyết định một số khoản cho vay, bảo lãnh, đầu tư, quản lý nợ. Trong đó có việc phê duyệt chủ trương cho vay 4.700 tỷ đồng đối với 12 công ty liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng.
Ngày 22/11/2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (CO3) ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 46/C03-P13 về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” xảy ra tại Ngân hàng BIDV.
Ngày 29/11/2018, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã tống đạt quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam đối với ông Trần Bắc Hà - nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị BIDV về tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng theo khoản 4 điều 206 bộ luật Hình sự năm 2015.
Ông Trần Bắc Hà khi đó bị khởi tố để điều tra về hành vi sai phạm trong việc tiếp nhận hồ sơ, thẩm định và đề xuất phê duyệt, ký hồ sơ đồng ý cấp tín dụng cho Công ty CP chăn nuôi Bình Hà (Hà Tĩnh) vay vốn với các điều kiện ưu đãi sai quy định, vi phạm quy định của ngân hàng, gây thiệt hại cho BIDV hơn 800 tỷ đồng.
Đến tháng 1/2019, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố bị can đối với ông Trần Bắc Hà để điều tra về tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng, theo khoản 4 điều 206 BLHS năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.
Cơ quan điều tra xác định, ông Trần Bắc Hà đã có hành vi sai phạm liên quan đến việc phê duyệt cấp tín dụng cho Công ty TNHH Thương mại và du lịch Trung Dũng. Cùng với quyết định trên, C03 đã khởi tố, bắt tạm giam loạt bị can nguyên là lãnh đạo và cán bộ của BIDV. Trong số này có ông Đoàn Ánh Sáng - nguyên Phó Tổng Giám đốc phụ trách khối khách hàng doanh nghiệp BIDV.
Tháng 3/2019, con trai ông Trần Bắc Hà là Trần Duy Tùng - 34 tuổi, Chủ tịch HĐQT Công ty CP An Phú, trụ sở tại Bình Định - cũng bị Cơ quan điều tra khởi tố, bắt tạm giam để điều tra về tội "lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản".
