Ngày 26/8, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 232/2025/NĐ-CP sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 03/4/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.
Trong đó, Nghị định 232/2025/NĐ-CP đã bãi bỏ khoản 3 Điều 4 của Nghị định 24/2012/NĐ-CP xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng.
Đồng thời, Nghị định số 232/2025/NĐ-CP cũng bổ sung Điều 11a sau Điều 11 Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về điều kiện cấp Giấp phép sản xuất vàng miếng. Theo đó, doanh nghiệp muốn được cấp phép sản xuất vàng miếng phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng, ngân hàng phải có vốn điều lệ tối thiểu là 50.000 tỷ đồng.
Đồng thời, các đơn vị này phải trong danh sách đang được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy phép kinh doanh mua, bán kim loại quý, không bị xử phạt hoặc đã khắc phục xong nếu vi phạm và có quy trình nội bộ quy định về sản xuất vàng miếng.
Hiện có hơn 10 đơn vị đáp ứng yêu cầu về vốn điều lệ để sản xuất vàng miếng khi bỏ độc quyền
Quy định các điều kiện nêu trên để đảm bảo doanh nghiệp, ngân hàng thương mại sản xuất vàng miếng là các tổ chức có kinh nghiệm, có đủ năng lực tài chính, tuân thủ pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng để thực hiện sản xuất vàng miếng. Đây cũng là cơ sở cần thiết để doanh nghiệp, ngân hàng thương mại có thể bắt tay ngay vào hoạt động sản xuất vàng miếng khi được cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng, đáp ứng yêu cầu cấp bách về quản lý hiệu quả thị trường vàng trong bối cảnh hiện nay, đảm bảo nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng.
Hiện có khoảng 40 doanh nghiệp, ngân hàng được cấp phép kinh doanh mua, bán vàng miếng. Tuy nhiên, tính theo quy mô vốn điều lệ hiện hành, chỉ một số doanh nghiệp "đầu ngành" có vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng trở lên là đáp ứng được điều kiện, kể tới như Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) hiện có vốn chủ sở hữu 1.690 tỷ đồng, trong đó vốn góp của chủ sở hữu gần 1.359 tỷ đồng. CTCP Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) hiện có vốn chủ sở hữu hơn 11.974 tỷ đồng, trong đó vốn góp chủ sở hữu gần 3.381 tỷ đồng và Tập đoàn DOJI hiện có vốn điều lệ 5.200 tỷ đồng.
Về phía ngân hàng, hiện có 8 đơn vị gồm Vietcombank, VPBank, Techcombank, BIDV, MB, VietinBank, Agribank và ACB nằm trong nhóm có vốn điều lệ trên 50.000 tỷ đồng.
Trong số này ACB, Agribank, VietinBank hiện có vốn điều lệ dao động từ 51.000 tỷ đồng đến dưới 54.000 tỷ đồng. BDIV, Techcombank và VPBank là những nhà băng có vốn điều lệ từ 70.000 tỷ đồng đến dưới 80.000 tỷ đồng. Trong khi đó, Vietcombank và MB đang là hai nhà băng có vốn điều lệ cao nhất Việt Nam lần lượt là 83.557 tỷ đồng và 80.550 tỷ đồng. Chiếu theo quy định mới, đây là những là ngân hàng có lợi thế lớn để được cấp phép sản xuất vàng miếng.
Theo Nghị định số 232/2025 mới ban hành, ngoài việc xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, cơ quan quản lý cũng bổ sung quy định về thanh toán mua, bán vàng.
Theo đó, việc thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng phải được thực hiện thông qua tài khoản thanh toán của khách hàng và tài khoản thanh toán của doanh nghiệp kinh doanh vàng mở tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Việc bổ sung quy định nêu trên để đảm bảo yêu cầu về xác thực thông tin khách hàng nhưng không tạo thêm nghĩa vụ của khách hàng do việc xác thực đã được thực hiện khi khách hàng mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Quy định này cũng nhằm tăng tính công khai, minh bạch trong giao dịch mua, bán vàng.
