Ths.BSCK I Nguyễn Thanh Thủy, Phó Trưởng khoa Cấp cứu-Hồi sức tích cực và chống độc (Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê, Phú Thọ) vừa cho biết, trong ngày nắng nóng đỉnh điểm vừa qua (1/6/2025), trung tâm đã tiếp nhận 07 bệnh nhân nhập viện cấp cứu vì say nắng, say nóng, trong đó có 01 bệnh nhân nguy kịch phải đặt ống nội khí quản.
Điểm chung cả các bệnh nhân là lao động ngoài trời trong thời gian dài, sau đó xuất hiện các triệu chứng mệt lả, co rút cơ toàn thân, tay chân co quắp... Sau khi nhập viện cấp cứu, bù nước, điện giải và làm mát cơ thể, đa số bệnh nhân đều ổn định, tiếp tục được theo dõi và điều trị.
Được biết, hiện ở nhiều địa phương đang vào mùa thu hoạch lúa, vì thế mọi người có tranh thủ thời tiết tạnh ráo và có nắng để thu hoạch cho xong mùa vụ. Tuy nhiên, đây là điều vô cùng nguy hiểm, nhất là khi thời tiết nắng, nhiệt độ ngoài trời tăng cao, rất dễ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.
Lao động trong thời gian dài dưới trời nắng nóng rất nguy hiểm, có thể gây đột tử. Ảnh minh họa.
Điển hình như trường hợp nữ bệnh nhân N.T.H (65 tuổi, ở Hương Lung, Cẩm Khê), ra đồng làm việc từ 9 giờ sáng, đến khoảng 11 giờ mọi người phát hiện bệnh nhân nằm bất tỉnh ngoài đồng nên nhanh chóng đưa đến viện cấp cứu.
Thời điểm nhập viện, bệnh nhân trong tình trạng hôn mê, phản xạ đồng tử yếu, thở khò khè, sốt nóng 39,5 độ C, da nóng đỏ, vã mồ hôi, nhịp tim nhanh, huyết áp tụt 80/50mmHg. Ngay lập tức bệnh nhân được đặt ống nội khí quản, thở máy, làm mát cơ thể, bù nước, điện giải và hồi sức tích cực. Sau 5 giờ hồi sức liên tục, tình trạng rối loạn thân nhiệt đã được kiểm soát, chức năng các cơ quan được cải thiện, chỉ số sinh tồn ổn định, gia đình xin chuyển tuyến trên điều trị tiếp.
Bác sĩ Thanh Thủy cho biết, khi làm việc trong môi trường nắng nóng, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách tăng tiết mồ hôi để làm mát cơ thể, khiến cơ thể mất nước, mất điện giải, nếu không được bù kịp thời sẽ dẫn tới giảm khối lượng tuần hoàn gây trụy tim mạch, rối loạn điện giải nặng có thể gây tử vong. Một yếu tố nguy cơ nữa khi nhiệt độ cơ thể tăng cao sẽ gây rối loạn hoạt động chức năng của rất nhiều cơ quan như tim mạch, hô hấp, thần kinh...
Do đó, để dự phòng say nắng, say nóng, người dân không làm việc quá lâu ngoài trời nắng hoặc trong môi trường nóng bức, tránh các hoạt động thể lực quá sức, đặc biệt khi thời tiết nắng nóng. Uống đầy đủ nước khi trời nóng hoặc lao động nặng, đồng thời luôn trang bị đầy đủ thiết bị chống nắng khi lao động, làm việc ngoài trời nắng như quần áo bảo hộ lao động, mũ, nón, kính,... Làm thoáng mát môi trường làm việc, đặc biệt là các công xưởng, hầm lò rất có ý nghĩa trong việc phòng chống say nắng, say nóng.
Khi gặp nạn nhân bị say nắng, say nóng cần tiến hành sơ cứu ngay và đúng cách để tránh nguy cơ tử vong. Ảnh minh họa.
Theo hướng dẫn của các chuyên gia Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, khi phát hiện bệnh nhân sốc nhiệt, say nắng, say nóng cần:
Ngay lập tức phải hạ thân nhiệt và hỗ trợ suy chức năng các cơ quan của nạn nhân. Theo đó, người cấp cứu cần đưa bệnh nhân ra khỏi môi trường nóng, chuyển tới nơi bóng râm, mát, cởi bỏ quẩn áo, ngay lập tức hạ thân nhiệt bằng các cách sau:
- Đặt bệnh nhân nơi thoáng mát hoặc trong phòng lạnh 20- 22 độ C và quạt.
- Xối nước lạnh 25- 30 độ C vào bệnh nhân hoặc phủ gạc ướt, lạnh 20-25 độ C vào bệnh nhân và quạt, có thể ngâm bệnh nhân vào nước lạnh 20- 25 độ C, để đầu trên mặt nước, theo dõi sát chức năng sống.
- Đặt các túi chườm đá vào vùng bẹn, nách, cổ.
Việc hạ thân nhiệt bệnh nhân bằng mọi cách cần được thực hiện, tuy nhiên không được gây cản trở việc vận chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất, có thể vận chuyển bằng xe có điều hòa nhiệt độ hoặc mở cửa sổ, vừa vận chuyển vừa hạ nhiệt bệnh nhân.
