Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Bắc Tân Uyên (TP HCM) vừa hoàn tất quy trình lựa chọn nhà thầu cho dự án "Nâng cấp, mở rộng BTXM đường Bình Mỹ 20, Bình Mỹ 22 (giai đoạn 1), Bình Mỹ 28, Bình Mỹ 40".

Chiến thắng nhờ đối thủ... tự thua?

Ngày 18/11/2025, ông Nguyễn Duy Mỹ - Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Bắc Tân Uyên đã ký Quyết định số 152/QĐ-BQLDAĐTXD phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu Thi công xây dựng thuộc dự án nêu trên. Đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Một thành viên Trung Nhân (Công ty Trung Nhân) với giá trúng thầu 7.492.958.584 đồng. So với giá dự toán gói thầu là 7.725.060.250 đồng, tỷ lệ tiết kiệm ngân sách đạt khoảng 3%.

Gói thầu này được đấu thầu rộng rãi qua mạng, thu hút sự tham gia của 2 nhà thầu là Công ty Trung Nhân và Công ty TNHH Xây dựng - Thương mại - Dịch vụ Mai Sơn (Công ty Mai Sơn).

Theo Báo cáo đánh giá E-HSDT số 28/025/BCXT-VCDC do Công ty Cổ phần Tư vấn Thiết kế Xây dựng Việt Trẻ lập, cả hai nhà thầu đều vượt qua bước đánh giá tính hợp lệ. Tuy nhiên, tại bước đánh giá năng lực và kinh nghiệm, Công ty Mai Sơn đã bị loại. Lý do được đưa ra là nhà thầu này "Không đáp ứng năng lực và kinh nghiệm của E-HSDT (không làm rõ E-HSDT)".

Cụ thể, Tổ chuyên gia không tìm thấy xác nhận của Cơ quan quản lý thuế về việc thực hiện nghĩa vụ thuế năm 2024 của Công ty Mai Sơn. Bên mời thầu đã có văn bản yêu cầu làm rõ, nhưng hết thời hạn, nhà thầu Mai Sơn không phản hồi, không cung cấp tài liệu bổ sung. Điều này dẫn đến việc Công ty Mai Sơn bị đánh giá không đạt, nhường "vé" vào vòng trong cho Công ty Trung Nhân.

Đáng chú ý, bản thân hồ sơ của Công ty Trung Nhân cũng không hoàn hảo ngay từ đầu. Tổ chuyên gia đã phải yêu cầu nhà thầu này làm rõ về Hợp đồng thuê thiết bị với Công ty TNHH MTV TM-XD An Sinh Phát (do thiếu dấu giáp lai, thiếu đăng ký kinh doanh bên cho thuê) và Hợp đồng nguyên tắc với Xí nghiệp công trình công cộng Bắc Tân Uyên. Tuy nhiên, khác với đối thủ, Công ty Trung Nhân đã kịp thời bổ sung tài liệu để đáp ứng yêu cầu.

Năm 2025 đầy biến động của nhà thầu "kỳ cựu"

Công ty TNHH Một thành viên Trung Nhân được thành lập từ năm 2007, có địa chỉ đăng ký kinh doanh tại phường Tân Uyên, TP HCM. Người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Trung Nhân.

Dữ liệu đấu thầu cho thấy, trong suốt quá trình hoạt động, Công ty Trung Nhân đã tham gia 112 gói thầu, trong đó trúng 91 gói với tổng giá trị trúng thầu hơn 587 tỷ đồng. Đây là một tỷ lệ trúng thầu rất cao (trên 81%), cho thấy vị thế của doanh nghiệp này tại thị trường xây lắp khu vực Bình Dương cũ.

Tuy nhiên, bước sang năm 2025, phong độ của Công ty Trung Nhân có dấu hiệu chững lại. Tính từ đầu năm đến tháng 11/2025, nhà thầu này tham gia 21 gói thầu nhưng đã trượt tới 10 gói, chỉ trúng 8 gói. Trong đó, có những gói thầu Trung Nhân trượt khi đối đầu trực tiếp với chính Công ty Mai Sơn, ví dụ như gói thầu tại UBND phường Tân Khánh (tháng 10/2025) hay gói thầu do Công ty TNHH Một thành viên Tư vấn Xây dựng Phước Tấn mời thầu (tháng 6/2025).

Ngoài gói thầu vừa trúng tại Ban QLDA Bắc Tân Uyên, trong tháng 10/2025, Công ty Trung Nhân (trong vai trò liên danh chính) cũng đã trúng gói thầu Thi công xây lắp trị giá hơn 15,8 tỷ đồng do UBND phường Tân Hiệp (TP HCM) làm chủ đầu tư. Việc trúng liên tiếp các gói thầu xây lắp trong thời gian ngắn đặt ra yêu cầu cao về khả năng huy động nguồn lực, thiết bị và nhân sự của nhà thầu để đảm bảo tiến độ.

Dấu hỏi về tính cạnh tranh tại các gói thầu "trăm trận trăm thắng"

Phân tích sâu hơn về lịch sử đấu thầu của Công ty Trung Nhân, có thể thấy một sự trùng hợp thú vị trong mối quan hệ với một số đơn vị tư vấn mời thầu.

Cụ thể, tại các gói thầu do Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Tổng hợp Võ Gia làm bên mời thầu, Công ty Trung Nhân đã tham gia 29 gói và trúng thầu tới 28 gói (chỉ trượt 1 gói). Tương tự, tại các gói thầu do Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Ba mời thầu, Công ty Trung Nhân tham gia 20 gói và trúng tuyệt đối cả 20 gói.

Tỷ lệ trúng thầu gần như tuyệt đối tại các bên mời thầu này thường là dấu hiệu khiến dư luận đặt câu hỏi về tính cạnh tranh thực sự của các cuộc thầu. Liệu có hay không sự "ưu ái" hoặc rào cản kỹ thuật nào đó khiến các đối thủ khác khó lòng cạnh tranh sòng phẳng?

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống về tình huống nhà thầu bị loại do không làm rõ E-HSDT, Luật sư Nguyễn Văn Lập (Đoàn Luật sư TP.HCM) nhận định: "Theo quy định tại Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC, việc nhà thầu không tuân thủ yêu cầu làm rõ hồ sơ, đặc biệt là các tài liệu chứng minh tư cách hợp lệ như nghĩa vụ thuế, là căn cứ xác đáng để loại bỏ hồ sơ. Tuy nhiên, việc một nhà thầu đi đấu thầu nhưng lại 'quên' hoặc từ chối cung cấp tài liệu cơ bản khi được yêu cầu là một hiện tượng cần lưu ý. Trong nhiều trường hợp, đây có thể là dấu hiệu của việc 'quân xanh, quân đỏ' nhằm lót đường cho nhà thầu khác, hoặc đơn giản là nhà thầu tham gia để đủ số lượng."

Chuyên gia đấu thầu Đỗ Phạm Giang cũng cho rằng: "Chủ đầu tư cần giám sát chặt chẽ năng lực thực tế của nhà thầu trúng thầu, nhất là khi nhà thầu đó trúng nhiều gói trong cùng một thời điểm. Việc kê khai thiết bị, nhân sự trong hồ sơ dự thầu phải được đối chiếu thực tế tại công trường để tránh tình trạng 'đánh trống ghi tên', trúng thầu nhưng bán thầu hoặc thi công cầm chừng."

Báo Tri thức và Cuộc sống sẽ tiếp tục thông tin về quá trình triển khai dự án này.