Theo dữ liệu từ Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Bắc Tân Uyên (Bên mời thầu) đang trong quá trình xét thầu hai gói thầu xây lắp quan trọng tại TP HCM.

Ngày 03/11/2025, Bên mời thầu đã tiến hành mở thầu qua mạng đối với gói thầu "Thi công xây dựng" (Mã TBMT: IB2500463194) thuộc dự án Nâng cấp, mở rộng BTN đường Tân Lập 01 (giai đoạn 3) và gói thầu "Thi công xây dựng" (Mã TBMT: IB2500466177) thuộc dự án Nâng cấp, mở rộng BTXM đường Tân Lập 41, Tân Lập 33 (giai đoạn 1).

Một điểm đáng chú ý tại cả hai biên bản mở thầu là đều chỉ ghi nhận sự tham gia của duy nhất một nhà thầu: Công ty Cổ phần Công nghệ Xây dựng Solar Cons (MST: 0309890580).

“Một mình một ngựa” và tỷ lệ tiết kiệm "mỏng"

Việc một nhà thầu duy nhất tham dự hai gói thầu đấu thầu rộng rãi làm dấy lên sự quan tâm của dư luận về tính cạnh tranh, cũng như hiệu quả kinh tế mà các gói thầu này có thể mang lại.

Tại gói thầu (TBMT: IB2500463194): "Thi công xây dựng" thuộc dự án Nâng cấp, mở rộng BTN đường Tân Lập 01 (giai đoạn 3) được phê duyệt giá dự toán là 12.760.884.098 đồng. Giá gói thầu được công bố là 13.159.023.682 đồng.

Biên bản mở thầu ngày 03/11/2025 ghi nhận Công ty Cổ phần Công nghệ Xây dựng Solar Cons (địa chỉ tại "18 Đường 17, Khu Phố 6, Phường Linh Xuân, TP.Hồ Chí Minh" ) là nhà thầu duy nhất nộp E-HSDT. Giá dự thầu của doanh nghiệp này là 12.697.078.783 đồng.

Nếu chỉ xét trên yếu tố giá, mức giá dự thầu của Solar Cons thấp hơn giá dự toán 63.805.315 đồng, tương đương tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,5% so với giá dự toán gói thầu.

Tại gói thầu (TBMT: IB2500466177): Tình huống tương tự xảy ra với gói thầu "Thi công xây dựng" thuộc dự án Nâng cấp, mở rộng BTXM đường Tân Lập 41, Tân Lập 33 (giai đoạn 1). Gói thầu này có giá dự toán là 8.282.345.744 đồng và giá gói thầu là 8.688.180.685 đồng.

Công ty Cổ phần Công nghệ Xây dựng Solar Cons cũng là nhà thầu duy nhất tham gia với giá dự thầu 8.257.495.671 đồng.

Mức chênh lệch so với giá dự toán ở gói thầu này thậm chí còn thấp hơn, chỉ 24.850.073 đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,3%.

Việc nhà thầu duy nhất tham dự và bỏ thầu với tỷ lệ tiết kiệm "mỏng" đang là một thực trạng thu hút sự quan tâm trong công tác đấu thầu. Kết quả cuối cùng của hai gói thầu này vẫn đang chờ quyết định phê duyệt từ Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Bắc Tân Uyên.

"Hồ sơ" năng lực của Công ty Solar Cons

Theo tìm hiểu, Công ty Cổ phần Công nghệ Xây dựng Solar Cons (MST 0309890580) được thành lập ngày 01/04/2010, do ông Nguyễn Quang Khoa làm Giám đốc, người đại diện pháp luật.

Dữ liệu thống kê về hoạt động đấu thầu cho thấy Solar Cons là một nhà thầu có nhiều kinh nghiệm. Tính đến cuối tháng 10/2025, doanh nghiệp này đã tham gia 91 gói thầu, trong đó trúng 72 gói, trượt 16 gói, 2 gói chưa có kết quả (chính là hai gói thầu đang phân tích) và 1 gói bị huỷ.

Tổng giá trị trúng thầu (với vai trò độc lập) của Solar Cons đạt 208.510.922.219 đồng. Tổng giá trị trúng thầu với vai trò liên danh là 906.571.910.984 đồng. Đáng chú ý, tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán của nhà thầu này là 98,91%, phản ánh một lịch sử trúng thầu sát giá.

Riêng trong năm 2025, Solar Cons ghi nhận hoạt động đấu thầu sôi nổi khi tham gia 15 gói thầu, đã trúng 8 gói và trượt 5 gói. Hai gói thầu tại Bắc Tân Uyên hiện đang ở trạng thái chờ kết quả.

Mối quan hệ với bên mời thầu và các đơn vị tư vấn

Dữ liệu phân tích cho thấy, trước hai gói thầu này, Công ty Cổ phần Công nghệ Xây dựng Solar Cons chưa có lịch sử trúng hoặc trượt gói thầu nào do "Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Bắc Tân Uyên" mời thầu.

Mặc dù vậy, khi xét đến mối quan hệ với các bên mời thầu là các công ty tư vấn (thường đóng vai trò tổ chức lựa chọn nhà thầu cho các chủ đầu tư), lịch sử đấu thầu của Solar Cons lại thể hiện những con số đáng chú ý.

• Tại các gói thầu do Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn Công nghệ Xây dựng Quang Minh mời thầu, Solar Cons đã tham gia 11 gói và trúng thầu cả 11 gói (tỷ lệ 100%).
• Tương tự, tại các gói thầu do Công ty TNHH MTV Tư vấn Xây dựng Phước Tấn mời thầu, Solar Cons tham gia 7 gói và trúng cả 7 gói (tỷ lệ 100%).

Việc một nhà thầu có "duyên" trúng thầu với tỷ lệ rất cao tại một số bên mời thầu nhất định là một hiện tượng phổ biến, tuy nhiên cũng đặt ra các nghi vấn khách quan về môi trường cạnh tranh thực sự trong các gói thầu này.

Góc nhìn chuyên gia về đấu thầu trong bối cảnh mới

Việc chỉ có một nhà thầu tham gia và chào giá với tỷ lệ tiết kiệm thấp, trong bối cảnh các quy định mới về đấu thầu ngày càng siết chặt, đòi hỏi chủ đầu tư và bên mời thầu phải hết sức cẩn trọng trong khâu đánh giá hồ sơ.

Trao đổi về vấn đề này, chuyên gia đấu thầu Đào Giang nhận định, Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC đã đặt ra yêu cầu rất cao về bốn trụ cột: Cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế, đồng thời bổ sung trách nhiệm giải trình.

Theo ông Giang, pháp luật không cấm trường hợp chỉ có một nhà thầu tham gia. Tuy nhiên, khi tình huống này xảy ra, đặc biệt là khi giá dự thầu quá sát giá dự toán, thì vai trò của "hiệu quả kinh tế" và "trách nhiệm giải trình" phải được đề cao. Chủ đầu tư phải có trách nhiệm giải trình vì sao gói thầu được tổ chức đấu thầu rộng rãi nhưng không thu hút được sự cạnh tranh. Quan trọng hơn, tổ chuyên gia xét thầu phải làm việc nghiêm túc để đảm bảo nhà thầu duy nhất này đáp ứng tuyệt đối các yêu cầu về năng lực, kỹ thuật và đặc biệt là tính hợp lý của giá chào thầu so với thị trường, chứ không chỉ đơn thuần là thấp hơn giá dự toán.

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Thị Hương (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng, các quy định mới (như Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15) được ban hành nhằm mục đích tăng cường tính minh bạch, ngăn chặn các hành vi thông thầu, "quân xanh quân đỏ" hay khép kín chu trình dự án. Việc hệ thống e-GP công khai biên bản mở thầu ngay lập tức là một bước tiến lớn, cho phép cộng đồng giám sát.

"Trong trường hợp chỉ có một nhà thầu, áp lực và trách nhiệm của bên mời thầu là rất lớn. Họ phải chứng minh được rằng quy trình mời thầu đã diễn ra minh bạch, không có sự cài cắm tiêu chí hạn chế cạnh tranh, và nhà thầu duy nhất tham dự thực sự đủ năng lực để thực hiện dự án với chất lượng và chi phí tối ưu nhất cho ngân sách nhà nước," Luật sư Hương phân tích.

Kết quả cuối cùng của hai gói thầu tại Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Bắc Tân Uyên sẽ là câu trả lời cho việc thực thi các mục tiêu của Luật Đấu thầu trong thực tiễn.