Bộ Công an đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Nghị quyết về việc bỏ công chứng hợp đồng và xác nhận tình trạng hôn nhân khi thực hiện các giao dịch mua bán, chuyển nhượng nhà đất và phương tiện giao thông như ôtô hoặc xe máy.
Dự thảo này được xây dựng trên nguyên tắc cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số và khai thác triệt để dữ liệu đã được số hóa trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các hệ thống chuyên ngành.
Theo Bộ Công an, nếu các thông tin nhân thân, hôn nhân, tài sản đã được xác thực, đồng bộ và “làm sạch” trong hệ thống dữ liệu, người dân sẽ không cần phải nộp bản giấy, công chứng hoặc chứng thực lại khi làm thủ tục giao dịch.

Dự thảo Nghị quyết nêu rõ, trong các giao dịch mua bán, chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, thừa kế quyền sử dụng đất hoặc đăng ký sang tên phương tiện giao thông, người dân sẽ không phải nộp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân nếu dữ liệu này đã được cập nhật và xác thực trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử.
Đồng thời, thủ tục công chứng hoặc chứng thực hợp đồng cũng sẽ được loại bỏ trong trường hợp các bên giao dịch đã được định danh, xác thực điện tử ở mức độ cao theo quy định pháp luật.
Hợp đồng khi đó được lập, ký và lưu trữ trên nền tảng điện tử, có khả năng truy xuất, kiểm tra và đảm bảo toàn vẹn dữ liệu cũng như giá trị pháp lý tương đương hợp đồng công chứng truyền thống. Ngoài ra, người dân không cần xuất trình bản sao giấy tờ cá nhân hoặc giấy tờ tài sản nếu thông tin đã có trong cơ sở dữ liệu và được cơ quan tiếp nhận tra cứu, xác minh thành công.
Việc bỏ công chứng, bỏ xác nhận tình trạng hôn nhân và loại bỏ bản sao giấy tờ cá nhân được xem là bước đi quan trọng trong lộ trình xây dựng nền hành chính số, hướng tới “một lần khai báo - dùng suốt đời”.
Khi các cơ sở dữ liệu quốc gia được liên thông và đồng bộ hóa hoàn toàn, người dân sẽ chỉ cần thực hiện giao dịch bằng mã định danh cá nhân hoặc ứng dụng VNeID, thay vì chuẩn bị hàng loạt hồ sơ giấy tờ như trước đây.
Bộ Công an cho biết, dự thảo Nghị quyết đang được lấy ý kiến các bộ, ngành và địa phương, sau đó sẽ trình Chính phủ xem xét ban hành trong thời gian tới. Nếu được thông qua, đây sẽ là bước đột phá lớn trong cải cách thủ tục hành chính và số hóa giao dịch dân sự tại Việt Nam.