Tiêm kích MiG-41 (hay còn được gọi bằng cái tên PAK DP) là chiến đấu cơ thế hệ thứ 6, được Nga nghiên cứu phát triển nhằm thay thế chiếc MiG-31 Foxhound nổi tiếng sắp phải nghỉ hưu.
Theo đại diện Phòng thiết kế Mikoyan, tiêm kích MiG-41 sẽ có tốc độ tối đa lên tới Mach 4, giúp nó trở thành một trong những chiến đấu cơ nhanh nhất từng được con người chế tạo từ trước đến nay.
Thiết kế tiên tiến của MiG-41 nhấn mạnh vào khả năng tàng hình bằng cách sử dụng vật liệu cùng với công nghệ đặc biệt để giảm tối đa khả năng hiển thị trên màn hình radar của đối phương.
Nhờ tích hợp hệ thống điện tử hàng không hiện đại, MiG-41 thậm chí có thể đánh chặn cả tên lửa siêu thanh, bổ sung vũ khí laser để chống tên lửa và hoạt động được trong môi trường cận không gian.
Nếu mọi thứ trở thành sự thật, MiG-41 sẽ có vai trò quan trọng đối với việc phòng thủ chống tên lửa và tác chiến trên không gian vũ trụ. Phiên bản nâng cấp thậm chí không cần người điều khiển, thể hiện trình độ của Nga trong việc phát triển các hệ thống chiến đấu tự động.
Nhà phát triển khẳng định nguyên mẫu thử nghiệm của MiG-41 dự kiến sẽ ra mắt vào năm 2025 và chính thức đi vào hoạt động từ cuối thập kỷ này, mặc dù vậy cho tới nay mọi thứ vẫn chỉ dừng lại ở các bản đồ họa.
Bất chấp thực tế trên, giới chức quân sự Nga khẳng định tiêm kích MiG-41 với tốc độ siêu nhanh, bay cao vượt trội và khả năng tàng hình đỉnh cao sẽ trở thành một thành phần quan trọng trong thế trận phòng không tương lai.
Tuy vậy chuyên gia quân sự người Mỹ Harrison Kass nhận xét, chuyến bay đầu tiên của MiG-41 vào năm 2025 rõ ràng quá tham vọng, bởi nền tảng tiêm kích thế hệ 6 yêu cầu hàng loạt công nghệ ấn tượng, vẫn là thách thức khó vượt qua đối với Nga.
Cho đến nay, chưa quốc gia nào chế tạo thành công tiêm kích thế hệ 6 và chỉ có Nga, Trung Quốc và Mỹ đã biên chế chiến đấu cơ thế hệ thứ 5, tuy vậy Moskva lại đang tụt hậu xa nhất trong cuộc đua.
"Xét đến những khó khăn của Nga trong việc sản xuất hàng loạt tiêm kích Su-57 thế hệ thứ 5 khi vẫn chưa thể hoàn thiện tính năng, nhiều người tỏ ra nghi ngờ về tính khả thi của dự án MiG-41”, ông Kass bình luận.
"MiG-41 dự kiến sẽ được trang bị động cơ Saturn AL-51, nhưng vẫn còn nghi ngờ về việc liệu chiếc máy bay chiến đấu tiên tiến này liệu có bao giờ vượt qua giai đoạn lập kế hoạch hay không”, nhà phân tích nhấn mạnh.
Ngoài ra một số chuyên gia phương Tây khác cũng bày tỏ ý kiến của riêng mình, cho thấy sự pha trộn giữa hoài nghi và lạc quan thận trọng về tiêm kích MiG-41 "độc nhất vô nhị".
Nhưng cần nhấn mạnh, phần lớn các chuyên gia phương Tây tỏ ra hoài nghi về những tuyên bố được Moskva đưa ra khi cho rằng chúng quá thiếu tính thực tế.
Tiến sĩ Brent M. Eastwood - chuyên gia về các mối đe dọa mới nổi nhận xét, tiêm kích MiG-41 vẫn chỉ tồn tại trên giấy và có thể không bao giờ trở thành hiện thực do những thách thức kỹ thuật lớn mà ngành công nghiệp hàng không vũ trụ có phần lạc hậu của Nga phải đối mặt.
Ông Eastwood khẳng định việc phát triển một tiêm kích tàng hình tốc độ cao như MiG-41 đòi hỏi những tiến bộ công nghệ chưa từng có, trong khi mọi nguồn lực của Nga đang bị hút vào chiến trường Ukraine, khiến nhiều chương trình vũ khí bị đình trệ.
Chưa dừng lại đây, ông Peter Suciu, một nhà phân tích quân sự nổi tiếng khác mô tả MiG-41 chỉ là nỗ lực trên giấy của Nga nhằm cạnh tranh với các máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo của Mỹ và Trung Quốc, đây là sản phẩm tuyên truyền nhiều hơn thực tế.
Đa phần nghi ngờ tập trung vào tính khả thi của việc đạt được hiệu suất bay như những gì người Nga tuyên bố, đặc biệt khi xét đến nhiệt lượng và nhiên liệu khổng lồ tạo ra khi duy trì tốc độ Mach 4 hoặc cao hơn.
Họ cho rằng về mặt lý thuyết, MiG-41 có thể là một phương tiện "thay đổi cuộc chơi" nhưng thực tế nó vẫn chỉ là "giấc mơ viển vông" nếu Nga thiếu những đột phá về công nghệ cũng như các khoản đầu tư tài chính.
Nhưng trái ngược với các nhận xét trên, nhiều nhà lãnh đạo và quan chức quân sự Nga đã lên tiếng ủng hộ dự án MiG-41, nhấn mạnh vai trò quan trọng của chiếc chiến đấu cơ này trong việc củng cố năng lực phòng thủ quốc gia.
Điển hình như ông Sergey Korotkov - người đứng đầu Phòng thiết kế Mikoyan Gurevich luôn ủng hộ mạnh mẽ MiG-41, khi nhấn mạnh chiếc tiêm kích này rất cần thiết để thay thế MiG-31 đã cũ.
MiG-41 cũng nhận được sự ủng hộ ở nhiều cấp độ khác nhau của chính phủ, khi MiG-41 được xem như biểu tượng của sức mạnh công nghệ và quân sự Nga trong những thập kỷ tới.
Niềm tin vào MiG-41 là rất cao, thậm chí nhiều ý kiến khẳng định mốc thời gian đưa máy bay vào hoạt động từ đầu thập niên 2030 sẽ được hoàn thành một cách chắc chắn.
Ngoài MiG-41, Nga còn cam kết máy bay ném bom chiến lược PAK DA (Poslanhik) cũng sẽ đạt được mọi cột mốc quan trọng trong thập niên 2020 và sẽ đuổi kịp chiếc B-21 Raider của Mỹ.
Nhưng rõ ràng giữa hiện thực và mong ước của Nga còn khoảng cách quá lớn, thay vì theo đuổi những giấc mơ không có thực, Moskva được khuyên nên dồn lực hoàn thiện chiếc Su-57 Felon đã trễ hẹn quá lâu, và cả Su-75 Checkmate hiện vẫn chỉ là mô hình trình diễn.
