Ở làng quê Việt Nam, cây sung vốn là hình ảnh rất quen thuộc. Người ta thường trồng sung trước cửa nhà, ven bờ ao hay góc vườn để làm cảnh, lấy bóng mát, đồng thời cũng mang ý nghĩa phong thủy tượng trưng cho sự sung túc, đủ đầy.
Cây sung xanh tốt quanh năm, quả mọc thành từng chùm, hoa ra ở đâu thì quả theo đó mà kết. Quả non có màu xanh nhạt, khi chín ngả dần sang nâu đỏ và lúc rộ chín thì trở nên đỏ thẫm bắt mắt. Hình dáng quả nhỏ, tròn hơi dẹt ở đáy, cuống chỉ chừng 1cm. Sung ra quả rải rác suốt bốn mùa, nhưng thời điểm thu hoạch nhiều nhất thường rơi vào tháng 12 đến tháng 3 âm lịch.
Ngày trước, sung là loại quả “dân dã” đến mức chẳng mấy ai để ý. Quả chín rụng đầy gốc, trẻ con thích thì trèo cây hái ăn chơi, còn người lớn đôi khi đem muối chua, muối mặn để ăn kèm cơm. Nhiều gia đình có cả cây sung to um tùm mà chẳng buồn ngó ngàng, thậm chí quả chín đến mức phải hốt bỏ đi. Ở chợ quê, sung hầu như không xuất hiện vì vốn dĩ ai cũng có sẵn trong vườn.
Thế nhưng vài năm trở lại đây, giá trị của quả sung đã thay đổi hoàn toàn. Từ một loại quả bị bỏ quên, sung trở thành món đặc sản được nhiều nhà hàng, quán ăn thành phố tìm mua, nhất là sung nếp – loại quả nhỏ, giòn, vị chát dịu. Người ta dùng sung để muối chua, muối mặn, làm sung xổi hoặc chế biến thành món ăn kèm rất đưa cơm. Ngoài ra, quả sung còn được cắt lát, sấy khô rồi bán rộng rãi trên chợ mạng, thậm chí lên cả các sàn thương mại điện tử với giá lên tới 200.000 đồng/kg.
Tại các chợ dân sinh Hà Nội, sung nếp non tươi thường có giá từ 15.000 – 25.000 đồng/kg. Chị Ngọc (ở Hà Nội) chia sẻ gia đình chị trồng gần chục cây sung nếp quanh nhà. Đến mùa, chị hái đem bán kèm rau củ tại các phường nội thành. “Ngày trước quả sung chẳng ai thèm mua, trong xóm nhà nào cũng có. Giờ thì bán đến đâu hết đến đó. Sung phải hái đúng lứa, để lâu là già, ăn không ngon, giá lại rớt. Những hôm mưa thì càng phải hái sớm vì quả chín nhanh lắm. Ngoài bán ở chợ, tôi còn đăng lên mạng, khách đặt nhiều thì đóng gói gửi xe đi các tỉnh. Có người mua số lượng lớn để sấy khô dự trữ", chị Ngọc cho biết.
Không chỉ tiêu thụ quả tươi, thị trường sung khô cũng sôi động không kém. Chị Nga (ở Thanh Hóa) cho hay: “Bây giờ chưa phải mùa sung chín rộ, quả tươi ít nên tôi chủ yếu gom sung trong xã, thái lát, sấy khô rồi đóng túi zip bán cho khách. Sung khô bảo quản dễ, gửi đi xa không sợ hỏng nên được ưa chuộng quanh năm".
Theo chị, sung khô bán lẻ có giá khoảng 200.000 đồng/kg, còn nếu mua sỉ từ 10kg trở lên thì giá chỉ còn 120.000 đồng/kg. Nhiều khách hàng tìm mua bởi tin rằng sung khô có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, giảm mỡ máu, tốt cho người bị cao huyết áp, tiểu đường.
Có thể thấy, từ loại quả quê mộc mạc gắn liền với tuổi thơ của bao người, sung đang dần trở thành “đặc sản” có giá trị kinh tế. Vừa dễ trồng, cho quả quanh năm, vừa có thể chế biến thành nhiều món ngon và còn được xem là vị thuốc dân gian, sung đã và đang khẳng định chỗ đứng mới trong đời sống hiện đại.
Những tác dụng của quả sung với sức khoẻ
Giảm cân
Quả sung cung cấp chất xơ lớn có tác dụng giảm cân hiệu quả, thường khuyên dùng cho những người béo phì. Tạp chí của Đại học Dinh dưỡng Hoa Kỳ đã có nghiên cứu về tác dụng này của quả sung.
Giúp hạ huyết áp
Trong quả sung có nhiều kali và ít natri. Sự mất cân bằng giữa 2 thành phần này sẽ có tác động tới huyết áp. Do đó khi bổ sung chế độ dinh dưỡng giàu rau củ, đặc biệt là có quả sung tươi giúp lượng kali tăng cao, có tác dụng ngăn ngừa huyết áp hiệu quả.
Tăng cường sức khỏe cho xương
Những khoáng chất, kali, canxi, mangan có trong quả sung có ảnh hưởng tới mật độ xương. Bởi kali chống lại sự bài tiết canxi qua nước tiểu. Mangan lại giúp kích hoạt những anzym tiêu hóa thức ăn dễ dàng và giải phóng canxi giúp xương chắc khỏe hơn.
Ngăn ngừa táo bón
Chất xơ và prebiotic có trong quả sung có tác dụng kích thích nhu động ruột, giúp một số loại vi khuẩn có lợi cho đường ruột phát triển và ngừa táo bón hiệu quả.
Giảm cholesterol
Chất Pectin là 1 loại chất xơ hòa tan. Khi chất xơ này vào hệ tiêu hóa sẽ có tác dụng giảm cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc sỏi mật (sỏi cholesterol), bảo vệ túi mật, ống mật không nhiễm trùng, bào mòn sỏi.
Giảm các triệu chứng của bệnh Alzheimer
Theo nghiên cứu của Giáo sư Guillemin GJ, Khoa học thần kinh, Khoa Khoa học y sinh, Trung tâm nghiên cứu bệnh thần kinh đại học Macquarie thì quả sung là loại trái cây có tác dụng tốt trong việc giảm bớt các triệu chứng của bệnh Alzheimer.
Điều trị viêm phế quản
Trong quả sung có những hợp chất tự nhiên có tác dụng hỗ trợ điều trị nhiều bệnh liên quan tới đường hô hấp, trong đó viêm phế quản. Ngoài ra, những thành phần này còn được sử dụng để làm giảm những triệu chứng của bệnh hen suyễn.
Ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng
Thoái hóa điểm vàng chính là nguyên nhân chính gây giảm thị lực ở người cao tuổi. Quả sung có tác dụng rất tốt trong việc giúp bạn phòng tránh được tình trạng này. Vì vậy, hãy thường xuyên bổ sung loại quả này vào thực đơn của mình.
