Cây sanh “Phố cổ Hà Nội” là một trong các “kiệt tác” do chính bàn tay ông Nguyễn Văn Ngọ, ở khu 3, xã Đồng Trúc (Thạch Thất, Hà Nội) nhào nặn nên.
Hỏi nhà ông Ngọ không khó, bởi ở mảnh đất đồi gò Đồng Trúc này ai chẳng biết ông. Ông không chỉ nổi tiếng với chuyện bán trâu để đổi lấy một cây lộc vừng, mà ông còn nổi tiếng bởi nghị lực, khát khao làm giàu. Đặc biệt, ông còn nổi tiếng là người có bàn tay tài hoa, làm ra những cây cảnh tuyệt tác luôn được đánh giá cao tại các cuộc triển lãm, đặc biệt là dịp kỷ niệm Đại lễ 1.000 năm Thăng Long.
Ông Hoàng Hữu Mười ( quê ở Ninh Hiệp, Gia Lâm, Hà Nội) vừa là bạn trong nghề, bạn thơ đã không tiếc lời ca ngợi người bạn của mình: “Mặc dù bước vào nghề chưa lâu, nhưng ông Ngọ được anh em trong nghề đánh giá rất cao, bởi sự tài hoa của đôi tay và khả năng nhìn thấy “lộc” từ cây”.
Góc phố cổ Hà Nội rêu phong, cổ kính, khi những bức tường, nếp nhà bị những rễ cây "cổ thụ" bám vào chằng chịt.
Ông kể, gia đình ông nghèo lắm. Một buổi trưa hè năm 1992, khi đi bán cá trê giống về, ông chợt nhìn thấy một cây lộc vừng cực đẹp tỏa bóng bên ao ở huyện Quốc Oai (Hà Tây cũ). Ông rất mê và khi hỏi thì chủ nhân ra giá 1,5 triệu đồng. Sờ trong túi chỉ có 200.000 đồng tiền bán cá tanh, ông Ngọ đành bảo với chủ cây rằng, ông đặt cọc trước 200.000 đồng, 2 ngày nữa sẽ gửi đủ. Nếu 2 ngày sau không trả dủ, thì chủ cây có quyền bán cây và không phải trả lại 200.000 đồng đặt cọc.
Ông về rủ người mua chung, nhưng họ đều từ chối, vay tiền họ cũng không cho. Thất vọng, ông lên ngân hàng huyện vay, nhưng một lần nữa ông bị từ chối vì không đủ điều kiện. Ông tiếc lắm, không phải vì mất 200.000 đồng, mà tiếc vì vận hội, niềm đam mê cây cảnh không thực hiện được. Hôm sau, khi vừa đi bừa về, ông cột cho trâu ăn rơm ở đầu ngõ, vừa lúc đó gã lái trâu đi qua thấy trâu béo, mã đẹp, gã gạ mua, thế là ông bán luôn với giá 1,5 triệu đồng.
Ông Nguyễn Văn Ngọ cho biết, để có được kiệt tác sanh "Phố cổ Hà Nội" này ông phải mất gần 20 năm uốn nắn và chăm sóc cây.
Theo ông Ngọ, cái đẹp của tác phẩm này nằm ở chỗ ý tưởng và sự cầu kỳ uốn nắn các rễ, cành cây mọc xuyên qua kẽ, tường của ngôi nhà, như một cây sanh khổng lồ đang vươn mình ôm trọn lấy góc phố cổ Hà Nội.
