Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Serbia, Tiến sĩ Nebojsa Stefanovic và Tư lệnh Lực lượng Phòng không - Không quân, Trung tướng Dusko Zarkovic, đã có mặt tại một sân bay quân sự để tham gia sự kiện chia tay chiếc tiêm kích MiG-21 cuối cùng của nước này.
Không quân Serbia đã nói lời vĩnh biệt với chiếc máy bay chiến đấu MiG-21 cuối cùng từ thời Liên Xô. Lễ chia tay với chiếc máy bay huyền thoại diễn ra tại sân bay mang tên của Đại tá phi công Milenko Pavlovic ở Batainitsa.
Những chiếc chiến đấu cơ MiG-21 của Liên Xô đã có mặt và đã phục vụ trong biên chế Không quân Serbia hơn 58 năm. Ngoài Bộ trưởng Quốc phòng Serbia Nebojsa Stefanovic và Tư lệnh Không quân thì còn có sự tham gia của các cựu chiến binh không quân đã từng lái những chiếc MiG-21.
Một cựu huấn luyện viên phi công đã xúc động chia sẻ, “Những chiến binh MiG-21 của chúng ta đã đi vào lịch sử. Hôm nay chúng tôi có nhiều cảm xúc lẫn lộn, đặc biệt là những người đã dành toàn bộ cuộc đời của mình trong buồng lái của chiếc máy bay này. MiG-21 đã để lại dấu ấn không thể xóa nhòa trên bầu trời đất nước chúng ta”.
Một phi công khác cho biết chủ đề của buỗi lễ tiễn máy bay là "Truy tìm dấu vết trong vô cực" xuất phát từ những tình cảm của những phi công Serbia nói riêng và đất nước dành cho những chiếc tiêm kích chiến đấu MiG-21.
Sau lễ chia tay tại sân bay quân sự "Milenko Pavlovic" vào ngày 21/5, Không quân Serbia chỉ còn lại vài chiếc máy bay tấn công cận âm Soko J-22 Orao và máy bay trinh sát trên không cùng một số máy bay huấn luyện nhỏ hơn.
Trong suốt 58 năm, Serbia đã vận hành tổng cộng 261 chiếc tiêm kích Cánh Én Bạc MiG-21 mua từ Liên Xô cũ từ những năm 1960 đến 1980 và những chiếc MiG-21 đã gắn bó chặt chẽ với sân bay Batajnica cùng những phi công Serbia.
Đơn vị đầu tiên được trang bị 41 chiếc MiG-21 là Trung đoàn Không quân tiêm kích 204. Đến cuối năm 1964, Trung đoàn 204 đã có ba phi đội được trang bị những chiếc máy bay này.
Điều thú vị là trong 4 năm đầu sử dụng máy bay MiG-21, Serbia không có loại máy bay 2 chỗ ngồi chuyên dành để huấn luyện và đào tạo các phi công, vì vậy các phi công Serbia phải huấn luyện trên máy bay TV-2 do Mỹ sản xuất.
Bộ Quốc phòng Serbia cho biết MiG-21 đang nắm giữ một số kỷ lục, cụ thể MiG-21 là máy bay được sản xuất nhiều nhất trong lịch sử hàng không, với hơn 11.496 khung máy bay trên 32 phiên bản. MiG-21 đã được sử dụng qua gần sáu thập kỷ trong lực lượng không quân của hơn 60 quốc gia trên bốn châu lục.
Sự kiện chia tay chiếc MiG-21 diễn ra sau 8 tháng kể từ khi chiếc máy bay MiG-21 cuối cùng gặp sự cố, chiếc máy bay tham gia nhiệm vụ huấn luyện đã bị rơi vào tháng 9/2020, khiến hai phi công của lực lượng Không quân Serbia đã thiệt mạng trong vụ tai nạn.
Những chiếc MiG-29 đã được đưa vào biên chế của Không quân Serbia và thay thế cho các máy bay chiến đấu MiG-21 từ thời Liên Xô. Hiện tại Không quân Serbia có một phi đội chính thức gồm tổng cộng 14 chiếc MiG-29 trong tình trạng hoạt động tốt.
Trong số 14 chiếc MiG-29, có 6 chiếc của Nga, 4 chiếc của Belarus và 4 chiếc của Serbia kế thừa sau khi Nam Tư tan rã. Nga và Belarus đã tặng miễn phí những chiếc MiG-29 cho Serbia và những máy bay này đều là những phiên bản hiện đại hóa.
Các máy bay MiG-29 từ phía Belarus tặng được hiện đại hóa tại nhà máy máy bay ở Baranovichi của nước này, trong khi những chiếc do Nga chuyển giao được hiện đại hóa tại nhà máy sửa chữa máy bay quân sự Moma Stanojlovic ở Serbia, với sự tham gia của các chuyên gia Nga.
Đồng thời, phía Nga cũng đã giúp Serbia tiến hành hiện đại hóa 4 chiếc MiG-29 còn lại có trong biên chế Không quân Serbia, trong đó gồm 3 chiếc MiG-29B một chỗ ngồi và một chiếc MiG-29UB hai chỗ ngồi. Nguồn ảnh: Pinterest.
