Trong bốn mươi năm qua, chỉ một số ít quốc gia đã chứng tỏ được khả năng tự chế tạo xe tăng chiến đấu chủ lực. Một trong những quốc gia có diện tích và quy mô dân số rất nhỏ, nhưng vẫn chế tạo được xe tăng, đó là Israel.
Xe tăng chủ lực Merkava của Israel, là một trong những loại xe tăng có thiết kế tốt nhất từng được sản xuất. Các cuộc chiến tranh thường xuyên của Israel, đã tạo ra một nguồn kinh nghiệm chiến đấu phong phú, dẫn đến các phiên bản Merkava ngày càng được cải tiến.
Sau khi nhà nước Israel được thành lập vào năm 1948, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cũng ra đời, để bảo vệ nhà nước Do Thái non trẻ. Lúc này lực lượng tăng, thiết giáp của IDF được chắp vá từ nhiều nguồn, nhưng đã góp phần quan trọng vào việc giữ vững nhà nước Do Thái.
Đến cuộc chiến năm 1956, lực lượng tăng, thiết giáp của Israel đã được cải thiện đáng kể; đến năm 1967, lực lượng tăng, thiết giáp của Israel về cơ bản đã góp phần quan trọng giành chiến thắng trong Chiến tranh 6 ngày, bằng một trận chiến chớp nhoáng qua Bán đảo Sinai và vào Cao nguyên Golan.
Những chiếc xe tăng chủ lực M48 (do Mỹ sản xuất) và xe tăng Centurion (do Anh sản xuất) có trong biên chế IDF, đã góp phần đè bẹp lực lượng liên quân Arab và kết thúc nhanh chóng cuộc chiến.
Cuộc tấn công phủ đầu của Israel vào các nước láng giềng không được một số đồng minh châu Âu ủng hộ. Anh đã hủy bỏ một dự án phát triển xe tăng chung với Israel. Pháp cấm giao thêm máy bay chiến đấu Mirage và tàu tên lửa.
Bài học rút ra cho Israel là giảm sự phụ thuộc vào các cường quốc nước ngoài về trang bị vũ khí của mình, và vào năm 1970, IDF bắt đầu phát triển một loại xe tăng của riêng mình.
Công việc thiết kế một mẫu MBT của người Israel, được giao cho Thiếu tướng Tal, cựu chỉ huy lực lượng tăng, thiết giáp IDF và là người đã chỉ huy Sư đoàn thiết giáp 84, tiến công ở bán đảo Sinai.
Dự án chế tạo xe tăng của Israel là một thách thức lớn, vì các tổ hợp công nghiệp quốc phòng của Israel đang ở giai đoạn sơ khai và nước này chưa từng chế tạo xe bọc thép cỡ lớn. Trong khi đó, những tài liệu cũng như công nghệ chế tạo xe tăng tại Israel đều bắt đầu từ con số 0.
Tuy nhiên Tal cũng có thuận lợi đó là kinh nghiệm phong phú trong sử dụng lực lượng tăng thiết giáp của IDF; đồng thời Israel có nhiều mẫu xe tăng của cả Liên Xô (chiến lợi phẩm của quân Arab), cũng như phương Tây, để tham khảo vê công nghệ.
Ba thuộc tính xác định một chiếc xe tăng hiện đại gồm hỏa lực (pháo chính), tính cơ động và khả năng bảo vệ (giáp xe). Bất cứ mẫu xe tăng chiến đấu chủ lực nào cũng không thể hoàn hảo cả ba thuộc tính trên, mà chỉ chú trọng vào một đến hai thuộc tính.
Liên Xô khi phát triển xe tăng, thường chú trọng đến hỏa lực và khả năng cơ động hơn là yếu tố bảo vệ, nên xe tăng chủ lực của Liên Xô thường nhỏ và có trọng lượng nhẹ. Mỹ thường chú trọng đến hỏa lực và khả năng bảo vệ, nên xe tăng Mỹ thường có giáp dày, trọng lượng lớn, khả năng cơ động hạn chế.
Trong trường hợp của Israel, Tal ưu tiên yếu tố bảo vệ hơn tất cả những thuộc tính khác. Đất nước Israel nhỏ, quy mô dân số hạn chế, thường xuyên phải đối mặt với các cuộc chiến tranh; việc chú trọng bảo vệ sẽ giúp giảm thiểu tổn thất về nhân lực.
Việc bảo vệ cũng có nghĩa là các kíp xe tăng có thể sống sót, để tiếp tục chiến đấu; những người lính tăng còn sống sót, khi huấn luyện sẽ truyền thụ kinh nghiệm của họ cho lớp sau.
Tiếp theo, xe tăng Israel sẽ ưu tiên hỏa lực, vì ngoài sự sống còn, cách duy nhất để giành chiến thắng trong một cuộc chiến, là phải tiêu diệt được đối phương.
Là một quốc gia nhỏ, Israel không có khả năng chiến đấu trong các chiến dịch dài hơi, trên những chiến trường xa và rộng lớn, nên tính cơ động được xếp cuối cùng. Nguồn ảnh: Pinterest. (còn nữa)
