Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, năm 2025 tiếp tục ghi nhận sự hiện diện dày đặc của Công ty TNHH Trang thiết bị y tế Anh Khoa (Công ty Anh Khoa) trên thị trường mua sắm công lĩnh vực y tế. Dữ liệu thống kê chi tiết từ ngày 01/01/2025 đến ngày 30/09/2025 cho thấy bức tranh hoạt động sôi nổi nhưng cũng đầy những điểm đáng chú ý của nhà thầu này.

Trong 9 tháng đầu năm, Công ty Anh Khoa đã tham gia tổng cộng 71 gói thầu do các bệnh viện, sở y tế trên cả nước mời thầu. Kết quả, họ được công bố trúng 49 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu ấn tượng là 69%. Tổng giá trị trúng thầu trong giai đoạn này lên tới 92.176.495.289 đồng.

Các gói thầu mà Anh Khoa trúng trải rộng trên nhiều địa bàn, nhưng tập trung nhiều nhất tại khu vực TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam. Danh sách các chủ đầu tư quen thuộc có thể kể đến như Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM, Bệnh viện đa khoa khu vực Thủ Đức, Sở Y tế tỉnh Khánh Hòa, Bệnh viện đa khoa tỉnh Khánh Hòa, Bệnh viện Đa khoa An Giang, Bệnh viện Vũng Tàu... Về loại hình, các gói thầu rất đa dạng, từ cung cấp thiết bị mới đến mua sắm vật tư tiêu hao, và đặc biệt là các dịch vụ sửa chữa, thay thế linh kiện chuyên sâu.

Trúng thầu nhiều, tỷ lệ tiết kiệm đa dạng

Thông thường, tỷ lệ trúng thầu cao phản ánh năng lực mạnh mẽ của nhà thầu. Và mục tiêu của đấu thầu là thông qua cạnh tranh để mang lại hiệu quả kinh tế, thể hiện qua tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước. Khi phân tích sâu vào 49 gói thầu mà Công ty Anh Khoa đã trúng trong năm 2025, bức tranh về tỷ lệ tiết kiệm hiện lên khá đa dạng, nhưng vẫn có những điểm nhấn đáng chú ý về các gói thầu có mức tiết kiệm rất thấp.

Bên cạnh gói thầu gần 73 tỷ đồng tại Sở Y tế Khánh Hòa với tỷ lệ tiết kiệm chỉ 0,15% (đã phân tích ở bài viết:Chân dung Công ty Anh Khoa "quen mặt" tại các bệnh viện công phía Nam [Kỳ 1]), một số gói thầu đấu thầu rộng rãi khác cũng ghi nhận mức tiết kiệm khiêm tốn.

Đơn cử, tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, ngày 20/02/2025, Công ty Anh Khoa được phê duyệt trúng gói thầu "Dịch vụ sửa chữa thiết bị nội soi mềm của hãng Olympus". Gói thầu này có giá dự toán là 6.863.297.815 đồng. Giá trúng thầu của Anh Khoa là 6.738.600.000 đồng. Tỷ lệ tiết kiệm đạt được khoảng 1,8%. Mặc dù đây là gói thầu đấu thầu rộng rãi, nhưng mức tiết kiệm này vẫn được coi là rất khiêm tốn so với quy mô gói thầu.

Tuy nhiên, cũng cần ghi nhận rằng không phải tất cả các gói thầu Công ty Anh Khoa trúng đều có tỷ lệ tiết kiệm thấp. Ví dụ, ngày 10/03/2025, tại Bệnh viện đa khoa Vĩnh Long, công ty trúng "Gói số 3: Mua dây nội soi dạ dày cho khoa Nội soi". Với giá dự toán 790.000.000 đồng, giá trúng thầu là 700.000.000 đồng, tỷ lệ tiết kiệm đạt khoảng 11,39%. Hay tại Bệnh viện Nhi Đồng 2 (TP.HCM) ngày 02/07/2025, gói thầu mua sắm ống nội soi phế quản có giá trúng thầu 1.695.900.000 đồng so với giá gói thầu 1.779.200.000 đồng, tỷ lệ tiết kiệm khoảng 4,68%.

Mặc dù có những gói thầu đạt hiệu quả kinh tế nhất định, nhưng sự xuất hiện lặp lại của các gói thầu có giá trị lớn tiết kiệm dưới 2% vẫn đặt ra câu hỏi về tính bền vững và hiệu quả tổng thể trong hoạt động đấu thầu tại các đơn vị này.

"Ma trận" chỉ định thầu và câu hỏi về giá dự toán

Điểm đáng chú ý nhất trong hồ sơ đấu thầu năm 2025 của Công ty Anh Khoa nằm ở các gói thầu được thực hiện theo hình thức chỉ định thầu rút gọn. Hình thức này thường được áp dụng trong các trường hợp cấp bách hoặc các gói thầu có tính chất đặc thù (ví dụ sửa chữa thiết bị độc quyền).

Tại các gói thầu này, dữ liệu ghi nhận một kịch bản lặp đi lặp lại: Giá trúng thầu bằng chính xác giá dự toán được duyệt, đồng nghĩa với tỷ lệ tiết kiệm bằng 0%.

Ví dụ, ngày 25/09/2025, tại Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM, Anh Khoa được chỉ định thực hiện gói "Dịch vụ sửa chữa, thay thế linh kiện cho ống soi phế quản..." với giá 70.201.103 đồng, bằng đúng giá dự toán.

Ngày 19/09/2025, tại Bệnh viện Đa khoa An Giang, gói "Thay thế linh kiện cho Ống soi đại tràng mềm..." cũng được chỉ định cho Anh Khoa với giá 210.544.920 đồng, không tiết kiệm được đồng nào so với dự toán.

Ngày 17/09/2025, Bệnh viện Vũng Tàu chỉ định Anh Khoa thực hiện gói "Sửa chữa ống nội soi" với giá 85.319.790 đồng, tiếp tục là mức tiết kiệm 0%.

Tại Bệnh viện thành phố Thủ Đức, ngày 13/01/2025, gói "Sửa chữa ống nội soi dạ dày Olympus..." cũng có kết quả tương tự với giá 99.632.550 đồng.

Tần suất xuất hiện dày đặc của các gói chỉ định thầu rút gọn với kết quả tiết kiệm 0% đặt ra câu hỏi lớn về quy trình khảo sát, lập và thẩm định giá gói thầu của các chủ đầu tư. Liệu giá dự toán có được xây dựng dựa trên cơ sở khoa học, tham khảo giá thị trường một cách khách quan, hay nó được lập dựa trên báo giá của chính nhà thầu được dự kiến chỉ định?

Thách thức đối với hiệu quả đầu tư công

Luật Đấu thầu 2023 và các văn bản hướng dẫn liên quan được xây dựng với tinh thần cốt lõi là đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Hiệu quả kinh tế không chỉ là mua được hàng hóa, dịch vụ đúng yêu cầu, mà còn phải mua với mức giá tối ưu nhất.

Thực trạng một nhà thầu như Công ty Anh Khoa liên tục trúng thầu với tần suất cao, nhưng vẫn còn nhiều gói thầu, đặc biệt là các gói chỉ định thầu và một số gói đấu thầu rộng rãi giá trị lớn, có tỷ lệ tiết kiệm mang lại cho ngân sách nhà nước ở mức rất thấp hoặc bằng 0, cho thấy mục tiêu về hiệu quả kinh tế vẫn còn là một thách thức.

Sự lặp đi lặp lại của các kịch bản trúng thầu sát giá hoặc bằng giá tại các chủ đầu tư quen thuộc không chỉ là những con số đơn thuần. Nó phản ánh những vấn đề tiềm ẩn trong công tác tổ chức đấu thầu, đặc biệt là ở khâu lập dự toán. Mối quan hệ giữa nhà thầu và các chủ đầu tư, đặc biệt là tại những nơi Anh Khoa thường xuyên được lựa chọn, cần được soi chiếu kỹ lưỡng hơn.

Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin./.

[Kỳ 3] Công ty Anh Khoa và BV ĐHYD TPHCM: Giải mã mối quan hệ "sân nhà"