Khu vực Patagonia ở Nam Mỹ là nơi có rất nhiều sồi cổ thụ đang được bảo vệ khỏi nạn khai thác bừa bãi của lâm tặc. Tuy nhiên, những cây thân gỗ khổng lồ này đang phải đối mặt với một mối đe dọa mới từ hải ly.
Hải ly được đưa đến Patagonia với mục đích thúc đẩy sự định cư của con người thông qua việc săn bắn và buôn bán lông thú. Tuy nhiên, dự án này chưa thực sự thành công và thậm chí còn gây hại cho hệ sinh thái.
Quần thể hải ly đã sinh sôi vô cùng nhanh chóng và gây áp lực lên hệ động thực vật bản địa. Từ 10 cặp đầu tiên được phóng thích cách đây 75 năm, số lượng cá thể hiện đã tăng lên hơn 100.000 con.
Là loài động vật thuộc bộ gặm nhấm nên chúng đốn hạ cây cối để xây các con đập trên sông hồ. Điều đó khiến hệ sinh thái bị tàn phá nghiêm trọng. Tại Công viên Tự nhiên Karukinka thuộc quần đảo Tierra del Fuego, hơn 300.000 ha rừng đã bị hải ly gặm đổ.
Việc xây đập ngăn dòng chảy tự nhiên cũng kéo theo những tác động tiêu cực khác, chẳng hạn như làm ngập đất đai xung quanh, khiến cây cối chết úng.
Những điều trên đang góp phần vào sự nóng lên toàn cầu bởi quá trình thối rữa của cây thân gỗ lớn như sồi sẽ giải phóng carbon bị cô lập trong nhiều thế kỷ.
Bên cạnh đó, đất ngập nước còn cản trở việc sản xuất gỗ, canh tác và chăn nuôi của cộng đồng bản địa, gây thiệt hại kinh tế ước tính lên tới 73 triệu USD.
Nhằm kiểm soát số lượng hải ly trong khu vực, các nhà chức trách đang khuyến khích người dân săn bắn loài gặm nhấm này. Nhiều phương án được đưa ra nhưng vẫn chưa đạt được hiệu quả như mong muốn.
Dù gây hại tại vùng Patagonia nhưng trên thực tế, hải ly vẫn có những đóng góp nhất định cho hệ sinh thái ở một số nơi khác trên toàn thế giới.
Thông qua việc xây đập, đào ao và kênh ngòi, hải ly duy trì nguồn nước và tạo ra nơi ẩn náu chống cháy cho hệ động thực vật.
Các nhà khoa học công nhận hải ly Bắc Mỹ (Castor canadensis), cung cấp nhiều lợi ích sinh thái trong phạm vi sinh sống của chúng trải dài từ miền bắc Mexico tới Alaska. Các ao và đầm lầy của hải ly lọc ô nhiễm nguồn nước, hỗ trợ cá hồi, hấp thụ carbon và giảm bớt ngập lụt.
Giới nghiên cứu suy đoán hải ly còn góp phần làm chậm tốc độ lan rộng của cháy rừng. Thực vật xanh tốt đủ nước cũng bắt lửa ít hơn so với cây cối giòn khô vì thiếu nước. Chính điều này giúp hệ sinh thái của hải ly chống cháy tốt. Những con hải ly cung cấp đủ nước cho thung lũng của chúng tới mức cây cối không bắt lửa.
