Gói thầu thi công xây dựng trị giá 8,5 tỷ đồng thuộc dự án nâng cấp, mở rộng nhiều tuyến đường tại Tân Thành (Bắc Tân Uyên) đang trong giai đoạn xét thầu. Theo biên bản mở thầu, chỉ duy nhất một nhà thầu tham gia và bỏ giá thấp hơn giá gói thầu chỉ 4,2 triệu đồng, đặt ra nhiều câu hỏi về tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế.
"Cuộc đua" một nhà thầu
Ngày 03/11/2025, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Bắc Tân Uyên (Bên mời thầu) đã tiến hành mở thầu qua mạng Gói thầu "Thi công xây dựng" (Mã TBMT: IB2500463586).
Gói thầu này thuộc Kế hoạch lựa chọn nhà thầu dự án "Nâng cấp, mở rộng BTXM đường Tân Thành 32, Tân Thành 33, Tân Thành 34, Tân Thành 35, Tân Thành 33/1". Kế hoạch này được Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Bắc Tân Uyên phê duyệt tại Quyết định số 53/QĐ-BQLDAĐTXD ngày 16 tháng 10 năm 2025.
Giá gói thầu "Thi công xây dựng" được duyệt là 8.500.070.979 đồng, sử dụng nguồn vốn ngân sách thành phố. Gói thầu được tổ chức theo hình thức đấu thầu rộng rãi, một giai đoạn một túi hồ sơ.
Tại thời điểm đóng thầu (14:30 ngày 03/11/2025), biên bản mở thầu ghi nhận chỉ có một nhà thầu duy nhất nộp hồ sơ dự thầu. Đó là Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Xây dựng Phát Đại Lộc (MSDN: 3702372533), có địa chỉ đăng ký tại Thửa Đất Số 246, Tờ Bản Đồ Số 7, Khu Phố 4, Xã Bắc Tân Uyên, Thành phố Hồ Chí Minh.
Giá dự thầu của Công ty TNHH MTV Xây dựng Phát Đại Lộc là 8.495.842.164 đồng.
Như vậy, so với giá gói thầu (8.500.070.979 đồng), giá dự thầu của nhà thầu duy nhất thấp hơn 4.228.815 đồng. Tỷ lệ tiết kiệm đạt được nếu nhà thầu này đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và trúng thầu chỉ là 0,0497%.
Việc một gói thầu xây lắp đấu thầu rộng rãi sử dụng vốn ngân sách chỉ có một nhà thầu tham gia, với mức giá dự thầu đưa ra gần như "bằng" với giá gói thầu, đang thu hút sự quan tâm của dư luận về tính cạnh tranh thực chất của gói thầu.
Quá trình lựa chọn nhà thầu của gói thầu này có sự tham gia của các đơn vị tư vấn. Theo Quyết định số 113/QĐ-BQLDAĐTXD ngày 24/10/2025 về việc phê duyệt E-HSMT, Tổ chuyên gia thuộc Công Ty TNHH tư vấn công nghệ xây dựng Quang Minh là đơn vị lập E-HSMT và Tổ thẩm định thuộc Công ty TNHH Quản lý Xây dựng Hưng Thịnh là đơn vị thẩm định.
"Hồ sơ năng lực" của nhà thầu duy nhất
Theo tìm hiểu, Công ty TNHH MTV Xây dựng Phát Đại Lộc là một doanh nghiệp có tham gia vào thị trường xây lắp công. Dữ liệu thống kê về hoạt động đấu thầu của doanh nghiệp này trong năm 2025 (tính đến thời điểm mở thầu) cho thấy một bức tranh khá sôi động.
Cụ thể, trong năm 2025, công ty đã tham gia 8 gói thầu và có kết quả. Trong đó, Công ty TNHH MTV Xây dựng Phát Đại Lộc trúng 5 gói và trượt 3 gói. Tỷ lệ trúng thầu đạt 62,5%, một con số đáng chú ý.
Đặc biệt, trong lịch sử trúng thầu năm 2025 của Công ty TNHH MTV Xây dựng Phát Đại Lộc, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Bắc Tân Uyên (được xác định là Chủ đầu tư dự án theo Quyết định 3883/QĐ-UBND ngày 05/11/2024 của UBND huyện Bắc Tân Uyên) đã xuất hiện với tư cách là bên mời thầu/chủ đầu tư trong 2 gói thầu mà doanh nghiệp này đã trúng.
Việc một nhà thầu thường xuyên tham gia và trúng thầu tại các gói thầu của một chủ đầu tư cụ thể là điều không hiếm. Tuy nhiên, khi nhà thầu này tiếp tục là đơn vị duy nhất tham gia tại một gói thầu khác của cùng chủ đầu tư, dư luận đặt câu hỏi về tính phổ biến và rộng rãi của thông tin mời thầu, cũng như tính hấp dẫn của E-HSMT đối với các nhà thầu tiềm năng khác trên thị trường.
Cần đảm bảo tinh thần "Cạnh tranh - Minh bạch"
Năm 2025 là thời điểm các quy định mới của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản sửa đổi, hướng dẫn như Luật số 57/2024/QH15, Luật số 90/2025/QH15, Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC đang được áp dụng triệt để, với mục tiêu hàng đầu là tăng cường cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và nâng cao trách nhiệm giải trình.
Chia sẻ về vấn đề này, chuyên gia đấu thầu Đào Giang cho rằng, tinh thần cốt lõi của Luật Đấu thầu là tối đa hóa cạnh tranh. "Việc một gói thầu, đặc biệt là gói thầu xây lắp vốn ngân sách, chỉ có một nhà thầu tham dự, luôn là một vấn đề cần được các bên liên quan xem xét kỹ lưỡng. Dù pháp luật không cấm, nhưng tình trạng này tự nó đã làm giảm đi tính 'cạnh tranh'. Khi không có sự cạnh tranh về giá, yếu tố 'hiệu quả kinh tế' cũng khó được đảm bảo ở mức tối ưu", ông Giang phân tích.
Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Quốc Vũ (Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh) nhận định, quy trình đấu thầu một nhà thầu vẫn có thể hợp lệ nếu E-HSMT được xây dựng một cách khách quan, không đưa ra các tiêu chí mang tính hạn chế, cản trở cạnh tranh.
"Trách nhiệm giải trình của chủ đầu tư và bên mời thầu, theo quy định của Luật Đấu thầu 2023, là rất quan trọng", Luật sư Vũ nhấn mạnh. "Các cơ quan này cần minh bạch hóa quá trình đánh giá hồ sơ của nhà thầu duy nhất, đảm bảo việc tuân thủ chặt chẽ các yêu cầu kỹ thuật, tài chính đã được phê duyệt. Đồng thời, cũng cần rà soát lại quá trình phát hành E-HSMT để làm rõ lý do vì sao hồ sơ mời thầu chỉ thu hút được một đơn vị tham gia".
Hiện tại, Gói thầu "Thi công xây dựng" mã IB2500463586 vẫn đang trong thời gian đánh giá hồ sơ dự thầu. Dư luận đang chờ đợi kết quả cuối cùng từ Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng khu vực Bắc Tân Uyên. Liệu kết quả này có đảm bảo được các mục tiêu cốt lõi của Luật Đấu thầu mới về tính cạnh tranh, minh bạch và hiệu quả kinh tế hay không, câu trả lời vẫn còn ở phía trước.