Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống trong giới xây lắp và đấu thầu tại khu vực phía Nam, Công ty TNHH Xây dựng Quang Hải Nam (MST: 0304114979) không phải là một cái tên xa lạ. Với lịch sử hoạt động gần 20 năm, doanh nghiệp này ghi dấu ấn mạnh mẽ qua hàng loạt dự án.

Số liệu thống kê cho thấy, Quang Hải Nam tham gia tổng cộng 43 gói thầu trên toàn quốc, trong đó trúng 33 gói, đạt tỷ lệ thành công là 76,7%.

Cụ thể, tổng giá trị các gói thầu mà Công ty Quang Hải Nam đã trúng (bao gồm cả vai trò độc lập và liên danh) đạt hơn 305,8 tỷ đồng. Trong nửa đầu năm 2025, doanh nghiệp thắng hai dự án lớn, với tổng giá trị hơn 36,4 tỷ đồng, tiếp tục khẳng định vị thế của "siêu nhà thầu" trên thị trường.

"Ông chủ" Trương Quang Minh của Công ty Quang Hải Nam

Công ty TNHH Xây dựng Quang Hải Nam do ông Trương Quang Minh làm Tổng giám đốc, có quy mô doanh nghiệp vừa, với khoảng 150 nhân viên. Tuy nhiên, tầm vóc hoạt động vượt xa quy mô đó.

Với năng lực đa ngành từ công trình dân dụng, công nghiệp, hạ tầng kỹ thuật đến giao thông cầu đường bộ, Quang Hải Nam đã trở thành đối tác của tối thiểu 14 chủ thầu và cạnh tranh với 38 nhà thầu khác nhau.

Sự thành công của doanh nghiệp được minh chứng rõ nét qua hai gói thầu gần đây. Tại Bình Thuận cũ, trong vai trò liên danh phụ, Quang Hải Nam đã trúng "Gói thầu số 3: Thi công xây dựng" thuộc dự án sửa chữa Quốc lộ 1 do Ban Quản lý dự án 8 mời thầu, với giá trị lên tới 31.017.057.582 đồng.

Gói thầu này có mã TBMT là IB2500184666, được phê duyệt kết quả theo Quyết định số 814/QĐ-KQLĐBIV ngày 03/07/2025 do ông Hoàng Văn Phượng, Phó Giám đốc Khu Quản lý đường bộ IV ký.

Tại TP HCM, với vai trò độc lập, Công ty trúng gói "Thi công xây dựng" thuộc dự án nâng cấp vỉa hè đường Lê Trọng Mân (Mã TBMT: IB2500203663), do Công ty TNHH Tư vấn Đấu thầu Cát An mời thầu, với giá trị 5.403.188.092 đồng.

Tiết kiệm thầu 0,98%... nghi vấn hiệu quả kinh tế?

Qua nguồn tài liệu do PV tổng hợp và thu nhập mới đây, chiến thắng liên tiếp của Công ty Quang Hải Nam gây ồn ào về vấn về hiệu quả tiết kiệm ngân sách Nhà nước. Nguyên do, tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán của doanh nghiệp là 99,02% - đồng nghĩa trung bình các gói thầu được phê duyệt, chỉ tiết kiệm là 0,98%.

Dư luận đặt câu hỏi: Tỷ lệ tiết kiệm dưới 1% là rất thấp, đặc biệt khi so sánh với mức tiết kiệm trung bình của cả nước, dao động từ 5-7% tùy giai đoạn. Điều này nên được hiểu thế nào cho phù hợp?

Trao đổi với PV Báo Tri thức & Cuộc sống, chuyên gia đấu thầu Hoàng Hải Nam nhận định: Tỷ lệ tiết kiệm dưới 1% là thấp, cho thấy giá trúng thầu rất sát với giá dự toán do chủ đầu tư đưa ra.

"Về lý thuyết, điều này có thể phản ánh việc dự toán được lập chính xác, nhưng khi trở thành xu hướng có tính hệ thống ở một nhà thầu trúng nhiều gói, thì dễ bị nghi vấn về tính cạnh tranh trong lĩnh vực thầu: Các đối thủ có thực sự cạnh tranh sòng phẳng, hay chỉ tham gia cho đủ thủ tục?", ông Hoàng Hải Nam nói.

Phân tích dưới góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Văn Lập, Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết: Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và Nghị định 24/2024/NĐ-CP hướng dẫn thi hành luôn nhấn mạnh 4 mục tiêu: Cạnh tranh, Công bằng, Minh bạch và Hiệu quả kinh tế.

Theo luật sư Nguyễn Văn Lập, hiệu quả kinh tế là một trong những trụ cột quan trọng nhất, thể hiện qua tỷ lệ tiết kiệm thầu; nếu thường xuyên ở mức rất thấp, các chủ đầu tư cần xem xét lại toàn bộ quy trình, từ khâu lập, thẩm định dự toán đến quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu để đảm bảo mục tiêu thực thi các quy định của pháp luật về đấu thầu.

Từ những vấn đề nêu trên, giới quan sát trong lĩnh vực đấu thầu đặt vấn đề: Có hay không tồn tại nghịch lý về nhà thầu siêu năng lực, "đánh đâu... dễ thắng đấy" nhưng hiệu quả kinh tế đóng góp cho Nhà nước rất hạn chế; có uẩn khuất gì phía sau những cuộc so găng nảy lửa giữa các nhà thầu - được chủ thầu "nâng đỡ không trong sáng"; có nên khen tặng đối với nhà thầu bỏ giá "siêu chuẩn, sát" giá trúng thầu để "dẹp" thị phi, ồn ào về năng lực hay không?

Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin tới bạn đọc về vụ việc này.

Kỳ 2: Công ty Quang Hải Nam trúng thầu tuyệt đối... nhờ "quan hệ" chủ thầu?