Mới đây, liên quan đến việc ông Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình) bị tố cáo có liên quan đến dự án tiền ảo Antex, Đại tá Nguyễn Đức Long, Phó Giám đốc CATP Hà Nội cho biết, CATP đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ nắm tình hình, xác minh các thông tin.

Chưa được cấp phép mà kêu gọi đầu tư, huy động vốn tiền ảo đều vi phạm pháp luật

Trao đổi với PV Tri thức và Cuộc sống, luật sư Nguyễn Anh Thơm, Trưởng Văn phòng Luật sư Nguyễn Anh cho biết, ngày 9/9/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về thí điểm thị trường tài sản mã hóa (tiền số) trong 5 năm, áp dụng cho cả tổ chức cung cấp dịch vụ, tổ chức phát hành lẫn nhà đầu tư trong và ngoài nước. Nghị quyết này đánh dấu việc thiết lập khung pháp lý đầu tiên cho thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam.

Theo Nghị quyết này, mọi giao dịch tiền mã hóa chỉ được thực hiện qua đơn vị hợp pháp do Bộ Tài chính cấp phép, thay vì giao dịch tự do như trước. Doanh nghiệp muốn cung cấp dịch vụ thị trường tiền mã hóa phải đáp ứng 7 điều kiện nghiêm ngặt, trong đó nổi bật là vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng, ít nhất 65% vốn trong nước, đội ngũ nhân sự có chứng chỉ chuyên môn và hệ thống công nghệ đạt tiêu chuẩn an toàn cấp độ 4....

Ngày 14/6/2025, Quốc hội đã thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số – văn bản pháp lý đầu tiên của Việt Nam công nhận tài sản kỹ thuật số, bao gồm cả tiền điện tử. Luật này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Theo nội dung luật, tài sản kỹ thuật số được chia thành hai nhóm. Nhóm thứ nhất là “tài sản ảo” – dạng tài sản kỹ thuật số không cần mã hóa để xác thực, ví dụ như điểm thưởng, mã giảm giá. Nhóm thứ hai là “tiền điện tử”, được xây dựng trên nền tảng mã hóa và sử dụng để xác thực giao dịch, chuyển giao, nhưng không nằm trong phạm vi của tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành hay chứng khoán.

Ngoài ra, người dùng Việt Nam sẽ chỉ được phép giao dịch thông qua các sàn được cấp phép, chuyển toàn bộ tài sản số về các nền tảng hợp pháp. Bất kỳ giao dịch nào phát sinh qua sàn không nằm trong danh sách cấp phép sẽ bị xem là vi phạm pháp luật.

Căn cứ theo những quy định mới nhất nêu trên, doanh nghiệp muốn cung cấp dịch vụ thị trường tiền mã hóa (tiền số) phải được Bộ Tài chính cấp phép và có đầy đủ các điều kiện nghiêm ngặt theo quy định của pháp luật.

Do đó, cá nhân, tổ chức chưa được cấp phép mà quảng bá, kêu gọi đầu tư, huy động vốn đối với tiền ảo đều là hành vi vi phạm pháp luật. Các cá nhân, công ty đều không được Nhà nước cấp phép phát hành tiền điện tử, không được phép huy động vốn nhưng vẫn đầu tư xây dựng đồng tiền điện tử trên trang web và sau đó dừng hoạt động. Hậu quả nhà đầu tư bị mất toàn bộ số tiền đã đầu tư cho các cá nhân, tổ chức. Hành vi của các đối tượng có dấu hiệu phạm tội Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản. Tội danh và hình phạt được quy định tại Điều 290 Bộ luật Hình sự.

Luật sư Thơm cho rằng, người dân cần cẩn trọng với những người kêu gọi đầu tư “tiền ảo” hưởng lãi suất cao. Đó đều là những chiêu trò lừa đảo đánh vào tâm lý người dân. Những năm gần đây, Tòa án trên cả nước đã và đang xét xử nhiều vụ án Sử dụng công nghệ cao chiếm đoạt tài sản liên quan đến việc đầu tư huy động vốn kinh doanh tiền ảo thông qua các website do các đối tượng thành lập. Thực tế, người bị hại đang đầu tư vào dự án của các đối tượng lập ra. Tỷ giá, lợi nhuận cao hay thấp đều là do các đối tượng quyết định.

Nhà đầu tư tham gia vào dự án đồng tiền số Antex có quyền làm đơn tố giác tội phạm

Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp cho rằng, đối với những vấn đề dư luận liên quan đến doanh nhân Nguyễn Hòa Bình, cơ quan điều tra, công an thành phố Hà Nội đã có quan điểm rất rõ ràng là nếu có đơn thư trình báo tố giác, cơ quan điều tra sẽ tiếp nhận để tiến hành xác minh theo quy định của pháp luật.

Bởi vậy, các tổ chức cá nhân góp tiền, tham gia dự án tiền ảo Antex hoặc các hình thức đầu tư khác liên quan đến dự án tiền ảo này hoàn toàn có quyền làm đơn trình báo tố giác tội phạm, gửi đến Công an thành phố Hà Nội để được xem xét giải quyết theo quy định của pháp luật.

Tổ chức cá nhân gửi đơn trình báo cần gửi kèm theo thông tin về sự việc, các tài liệu chứng cứ về việc tiếp nhận được thông tin quảng cáo về dự án, các thỏa thuận giao dịch, hình thức đầu tư và việc chuyển tiền đầu tư, tình trạng pháp lý của dự án đến thời điểm hiện tại ...

Khi tiếp nhận thông tin, đơn thư trình báo tố giác kiến nghị khởi tố của các tổ chức cá nhân, Công an Hà Nội sẽ vào sổ thụ lý tin báo, tiến hành xác minh theo quy định của pháp luật, thời hạn xác minh không quá hai tháng sẽ có kết quả giải quyết là khởi tố vụ án hình sự hoặc không khởi tố vụ án hình sự. Nếu vụ việc phức tạp có thể gia hạn không quá hai tháng và có thể tạm đình chỉ trong quá trình giải quyết để chờ kết quả thu thập chứng cứ từ phía các cơ quan chức năng.

Quá trình xác minh sự việc, nếu cơ quan điều tra có căn cứ cho thấy đã có hành vi gian dối để chiếm đoạt tài sản hoặc hành vi thao túng thì có thể khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can để xử lý đối với người đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật theo quy định. Trường hợp kết quả xác minh cho thấy doanh nghiệp được thành lập hợp pháp, dự án được triển khai theo đúng kế hoạch nhưng không thành công là do yếu tố khách quan, không có hành vi thao túng sẽ không khởi tố vụ án hình sự. Việc khởi tố vụ án hình sự hay không khởi tố vụ án hình sự sẽ phụ thuộc vào kết quả xác minh trong quá trình cơ quan điều tra tiến hành thu thập các tài liệu chứng cứ có liên quan đến dự án này.

Đối với ông Nguyễn Hòa Bình, hiện nay nhiều thông tin trên mạng xã hội cho rằng ông Bình có trách nhiệm liên quan đến dự án, tuy nhiên ông Bình cho rằng mình cũng là người bị hại, cũng bị mất tiền từ dự án này. Vấn đề này cơ quan điều tra sẽ xác minh làm rõ để có kết luận, trên cơ sở đó sẽ xử lý theo quy định của pháp luật.

Cơ quan điều tra sẽ làm rõ dự án này do ai khởi xướng thành lập, ai là người quản lý điều hành, việc dự án đổ vỡ là do nguyên nhân khách quan hay do có chủ đích của những người trong cuộc. Số tiền góp vốn đầu tư, mua bán của doanh nghiệp này đi đâu, đã sử dụng vào việc gì và ai là người được hưởng lợi trong vụ này. Quá trình đầu tư diễn ra có hành vi gian dối chiếm đoạt tài sản hay không, có hành vi thao túng thị trường hay không làm căn cứ để quyết định khởi tố hoặc không khởi tố vụ án hình sự.

Trong kinh doanh, đặc biệt là kinh doanh liên quan đến các dự án tiền ảo, tài sản ảo hoặc các lĩnh vực công nghệ rủi ro là không tránh khỏi, không phải dự án nào đầu tư cũng có lãi. Bởi vậy, trong một dự án bị thua lỗ, đổ bể mà có nghi ngờ về hành vi thao túng, gian dối, chiếm đoạt, những nhà đầu tư hoàn toàn có quyền trình báo sự việc với cơ quan điều tra.

Sự việc diễn ra trong thời gian qua gây ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe, quyền lợi của nhiều người, bản thân ông Nguyễn Hòa Bình cũng liên tục phải thanh minh về bản thân trước cộng đồng. Bởi vậy, trong vụ việc này, ông Nguyễn Hòa Bình cũng có thể làm đơn trình báo sự việc với cơ quan điều tra để cơ quan điều tra xác minh làm rõ hoạt động đầu tư của doanh nhân này, nếu thực sự doanh nhân này cũng là nạn nhân, bị mất tiền trong dự án này, kết quả xác minh của cơ quan điều tra là hình thức minh oan.