Mới đây, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Xuyên Mộc đã phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu xây dựng trị giá hơn 2,6 tỷ đồng. Đáng chú ý, đơn vị trúng thầu là một liên danh có giá chào cao hơn đối thủ duy nhất gần 300 triệu đồng. Lý do nhà thầu chào giá cạnh tranh hơn bị loại được nêu trong báo cáo đánh giá là không đạt yêu cầu về kỹ thuật.

Ngày 23/09/2025, ông Nguyễn Hữu Lâu, Giám đốc Ban Quản lý dự án (QLDA) đầu tư xây dựng khu vực Xuyên Mộc (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu), đã ký Quyết định số 89/QĐ-BQLDA phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu Xây dựng thuộc dự án Xây dựng các tuyến mương thoát nước trên địa bàn xã Bàu Lâm.

Gói thầu có mã thông báo mời thầu là IB2500264988-00, sử dụng nguồn vốn ngân sách huyện, được mời thầu qua mạng theo hình thức chào hàng cạnh tranh, phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ. Giá gói thầu được phê duyệt là 2.616.543.680 đồng. Đơn vị được giao mời thầu là Công ty Cổ phần Xây dựng và Dịch vụ Đức Tín.

Đối thủ duy nhất bị loại vì lỗi kỹ thuật

Theo biên bản mở thầu ngày 18/06/2025, gói thầu này chỉ có 2 nhà thầu tham gia. Cụ thể là Liên danh Xã Bàu Lâm (bao gồm Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Kiến trúc Minh Quân và Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Phúc Thịnh) và Công ty TNHH Xây dựng H.H.H (MST: 3501666780).

Về giá, Liên danh Xã Bàu Lâm có giá dự thầu 2.520.554.927 đồng và đề xuất giảm giá 7,16%, giá dự thầu sau giảm giá là 2.340.083.194 đồng. Trong khi đó, Công ty TNHH Xây dựng H.H.H có giá dự thầu 2.600.841.220 đồng và đề xuất giảm giá tới 21,53%, giá dự thầu sau giảm giá còn 2.040.880.105 đồng.

Như vậy, giá chào của Công ty TNHH Xây dựng H.H.H thấp hơn giá của liên danh trúng thầu khoảng 300 triệu đồng. Tuy nhiên, đơn vị này đã bị loại.

Theo Quyết định số 89/QĐ-BQLDA, lý do Công ty TNHH Xây dựng H.H.H không trúng thầu là do "Nhà thầu không đạt bước đánh giá về kỹ thuật (chi tiết theo báo cáo đánh giá E-HSDT)".

Xem xét Báo cáo đánh giá E-HSDT số 174/BC-ĐT do bên mời thầu là Công ty CP Xây dựng & Dịch vụ Đức Tín lập ngày 02/07/2025, tổ chuyên gia đã chỉ ra một số điểm không đáp ứng của Công ty H.H.H.

Cụ thể, nhà thầu này bị cho là không đáp ứng nguồn cung cấp vật tư khi giấy phép khai thác đá, cát không trùng khớp với địa điểm đã đề xuất trong hồ sơ; đề xuất biện pháp thi công lắp các mương bê tông đúc sẵn, không đúng với hồ sơ thiết kế yêu cầu đổ bê tông tại chỗ; kê khai nhân sự chủ chốt trong Bảng lý lịch chuyên môn không rõ ràng vị trí đảm nhiệm; và hợp đồng nguyên tắc thuê máy đào bánh xích lại ghi để phục vụ một công trình khác có tên "Duy tu đập tràn ấp 1 và sửa chữa mương thoát nước ấp 7...".

Dư luận đặt ra câu hỏi, liệu những sai sót về mặt giấy tờ hành chính trong hồ sơ dự thầu có phải là những lỗi nghiêm trọng, không thể khắc phục, đến mức phải loại bỏ một nhà thầu có giá chào cạnh tranh hơn đáng kể, giúp tiết kiệm cho ngân sách nhà nước thêm khoảng 300 triệu đồng?

"Tân binh" và tỷ lệ trúng thầu ấn tượng năm 2025

Về đơn vị trúng thầu, thành viên đứng đầu liên danh là Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Kiến trúc Minh Quân (MST: 3502430636), có địa chỉ tại TP. Bà Rịa cũ, do ông Nguyễn Long Hùng làm giám đốc. Doanh nghiệp này được thành lập vào tháng 7/2020 và thuộc loại hình doanh nghiệp siêu nhỏ với 9 nhân viên.

Mặc dù quy mô khiêm tốn, dữ liệu hoạt động đấu thầu cho thấy Công ty Kiến trúc Minh Quân có một "hồ sơ năng lực" khá ấn tượng. Kể từ khi thành lập, công ty đã tham gia 34 gói thầu và trúng 25 gói, đạt tỷ lệ thắng hơn 73%. Tổng giá trị các gói thầu đã trúng (bao gồm cả vai trò liên danh và độc lập) là hơn 57,4 tỷ đồng.

Đặc biệt, trong năm 2025, hoạt động của nhà thầu này diễn ra rất sôi động. Tính đến cuối tháng 9/2025, Công ty Kiến trúc Minh Quân đã tham gia 10 gói thầu và được công bố trúng tới 7 gói. Hầu hết các gói thầu này đều có quy mô vài tỷ đồng và tập trung tại địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ. Đáng chú ý, nhiều gói thầu công ty này tham gia chỉ có 1-2 đối thủ cạnh tranh.

Tỷ lệ tiết kiệm trung bình thông qua các gói thầu mà Công ty Kiến trúc Minh Quân đã trúng cũng là một điểm đáng lưu ý. Theo thống kê, tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán là 94,73%, tương đương mức tiết kiệm cho ngân sách nhà nước khoảng 5,27%.

Mối quan hệ với các bên mời thầu "quen mặt"

Phân tích sâu hơn về lịch sử đấu thầu cho thấy, Công ty Kiến trúc Minh Quân dường như có "duyên" với một số bên mời thầu nhất định. Điển hình là Công ty Cổ phần Xây dựng và Dịch vụ Đức Tín - chính là đơn vị mời thầu gói thầu xây mương thoát nước vừa qua.

Thống kê cho thấy, Công ty Kiến trúc Minh Quân đã tham gia 5 gói thầu do Công ty Đức Tín mời, trong đó đã trúng 3 gói và 2 gói chưa có kết quả. Hai gói thầu trúng gần đây nhất diễn ra chỉ cách nhau một ngày, vào 23/09/2025 và 24/09/2025, đều do Công ty Đức Tín mời thầu.

Việc một công ty tư vấn thường xuyên được giao vai trò bên mời thầu và một nhà thầu quen thuộc liên tục trúng các gói thầu do đơn vị này tổ chức dư luận đặt ra những câu hỏi về tính khách quan và minh bạch.

Trao đổi với phóng viên, Luật sư Võ Quang Vinh (Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long) cho biết: “Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP đã có những quy định rất chặt chẽ nhằm đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Việc một nhà thầu có giá chào thấp hơn bị loại vì lỗi kỹ thuật là điều có thể xảy ra. Tuy nhiên, cần xem xét bản chất của các lỗi đó có thực sự nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng và tiến độ công trình hay không, đặc biệt khi chênh lệch giá là đáng kể. Trách nhiệm của tổ chuyên gia và bên mời thầu là phải đánh giá một cách khách quan, toàn diện”.

Dưới góc độ chuyên gia đấu thầu, ông Nguyễn Quốc Vũ nhận định: “Điều 6 của Luật Đấu thầu 2023 quy định rất rõ về việc bảo đảm cạnh tranh, trong đó có việc nhà thầu phải độc lập về pháp lý và tài chính với bên mời thầu, chủ đầu tư, và các đơn vị tư vấn khác. Hiện tượng một nhà thầu thường xuyên trúng thầu từ một bên mời thầu nhất định, dù không vi phạm trực tiếp điều luật nếu không có quan hệ sở hữu chéo, cũng là một dấu hiệu cần được các chủ đầu tư giám sát chặt chẽ để đảm bảo môi trường cạnh tranh lành mạnh, tránh tình trạng "quân xanh, quân đỏ" hoặc ưu ái cho các nhà thầu "sân nhà”.

Việc một doanh nghiệp siêu nhỏ liên tiếp trúng nhiều gói thầu trong thời gian ngắn và thường xuyên "chạm mặt" với các bên mời thầu quen thuộc, đang đặt ra câu hỏi cần được làm rõ. Điều này không chỉ liên quan đến năng lực thực sự của nhà thầu mà còn là vấn đề về tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động đấu thầu sử dụng vốn ngân sách nhà nước.