Gói thầu hơn 2,6 tỷ đồng về tay nhà thầu quen mặt
Ngày 20/08/2025, ông Trần Tấn Phát, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (QLDA ĐTXD) Khu vực 3, đã ký Quyết định số 336/QĐ-BQL phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu Xây lắp (Mã E-TBMT: IB2500311328) thuộc công trình Trường THCS Phước Bình A - Xây dựng nhà đa năng.
Theo đó, đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Phương Tiến (MST: 3900805330), do ông Phạm Thanh Long làm Giám đốc, có địa chỉ tại Số 356, Tỉnh lộ 786, Ấp Xóm Khách, Xã Long Thuận, tỉnh Tây Ninh. Giá trúng thầu của doanh nghiệp là 2.650.987.000 đồng, so với giá gói thầu được duyệt là 2.661.279.717 đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm siêu thấp, chỉ 10.292.717 đồng (tương đương 0,38%).
Điều đáng nói, trong Báo cáo đánh giá E-HSDT số 59/BC-E-HSDT ngày 16/8/2025, Công ty TNHH Phương Tiến cũng là nhà thầu duy nhất nộp hồ sơ dự thầu. Kịch bản "một mình một ngựa" về đích đã diễn ra mà không có bất kỳ sự cạnh tranh nào về giá.
Trước đó, gói thầu này nằm trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu được ông Trần Minh Tâm, Phó Chủ tịch UBND thị xã Trảng Bàng, phê duyệt tại Quyết định số 4903/QĐ-UBND ngày 13/06/2025, sử dụng nguồn vốn tỉnh hỗ trợ mục tiêu và ngân sách thị xã.
Việc một gói thầu xây lắp sử dụng vốn ngân sách được tổ chức đấu thầu rộng rãi qua mạng nhưng chỉ thu hút duy nhất một nhà thầu tham gia, và trúng thầu với giá gần như không giảm so với giá dự toán, đã đặt ra những câu hỏi ban đầu về năng lực thực sự của Công ty TNHH Phương Tiến và tính minh bạch, cạnh tranh của gói thầu.
"Hồ sơ năng lực" ấn tượng của Công ty Phương Tiến
Để làm rõ hơn về năng lực của nhà thầu này, phóng viên đã tổng hợp dữ liệu hoạt động đấu thầu của Công ty TNHH Phương Tiến trong những năm gần đây. Được thành lập từ tháng 8/2009, doanh nghiệp này đã tham gia tổng cộng 75 gói thầu, trong đó trúng 41 gói, với tổng giá trị trúng thầu (bao gồm cả vai trò độc lập và liên danh) lên đến hơn 74,1 tỷ đồng. Tỷ lệ giá trúng thầu trung bình so với giá dự toán là 96,83%, cho thấy các gói thầu công ty này trúng thường có tỷ lệ tiết kiệm không cao.
Đặc biệt, chỉ riêng trong năm 2025, Công ty TNHH Phương Tiến đã cho thấy một tần suất trúng thầu dày đặc tại địa bàn tỉnh Tây Ninh. Một số gói thầu tiêu biểu có thể kể đến:
● Ngày 01/04/2025: Trúng Gói thầu Thi công xây dựng trị giá 1,8 tỷ đồng do Công ty TNHH Tư vấn và Đầu tư Xây dựng Đại Hưng mời thầu.
● Ngày 27/02/2025: Trúng Gói thầu Thi công xây lắp + thiết bị trị giá 2,87 tỷ đồng, cũng do Công ty TNHH Tư vấn và Đầu tư Xây dựng Đại Hưng mời thầu.
● Ngày 26/02/2025: Trúng Gói thầu Xây lắp trị giá 778 triệu đồng do Ban QLDA ĐTXD huyện Châu Thành mời thầu.
Những con số này cho thấy Công ty TNHH Phương Tiến không phải là một cái tên xa lạ trong lĩnh vực xây lắp tại Tây Ninh. Tuy nhiên, chính sự quen thuộc này lại dẫn đến một vấn đề khác.
Những mối quan hệ "sân nhà" và sự thiếu vắng cạnh tranh
Phân tích sâu hơn về lịch sử đấu thầu cho thấy một quy luật đáng chú ý: Công ty TNHH Phương Tiến có mối quan hệ mật thiết với một số chủ đầu tư và bên mời thầu cụ thể. Phần lớn trong số 41 gói thầu đã trúng đều tập trung ở một vài đơn vị.
Điển hình nhất là Ban QLDA ĐTXD Khu vực 3, chủ đầu tư của Gói thầu Xây lắp trị giá 2,6 tỷ đồng vừa qua. Dữ liệu cho thấy, Công ty Phương Tiến đã tham gia 5 gói thầu do đơn vị này mời, và trúng 3 gói.
Ngoài ra, doanh nghiệp này còn là "khách quen" của hàng loạt bên mời thầu khác tại Tây Ninh như:
● Công ty TNHH Tư vấn và Đầu tư Xây dựng Đại Hưng: Tham gia 19 gói, trúng 8 gói.
● Công ty TNHH MTV Xây dựng Nguyễn Phi Dũng: Tham gia 16 gói, trúng 10 gói.
● Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng Thị xã Trảng Bàng: Tham gia 3 gói, trúng 2 gói.
Việc một nhà thầu liên tục trúng thầu tại cùng một địa phương, với một nhóm các chủ đầu tư quen thuộc, trong đó có những gói thầu chỉ có duy nhất mình tham dự, là một dấu hiệu cho thấy tính cạnh tranh trong các cuộc thầu này chưa thực sự được đảm bảo.
Đối chiếu quy định pháp luật và góc nhìn chuyên gia
Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, có hiệu lực từ ngày 01/01/2024, cùng các bản sửa đổi, bổ sung và Nghị định 214/2025/NĐ-CP, đều nhấn mạnh mục tiêu hàng đầu của hoạt động đấu thầu là đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Một gói thầu đấu thầu rộng rãi nhưng chỉ có một nhà thầu tham gia và trúng với tỷ lệ tiết kiệm 0,38% rõ ràng đã chưa đạt được mục tiêu "cạnh tranh" và "hiệu quả kinh tế". Mặc dù không có bằng chứng cho thấy các hành vi bị cấm trong đấu thầu (quy định tại Điều 16 Luật Đấu thầu) đã xảy ra, nhưng kết quả cuối cùng của cuộc thầu này là điều đáng để chủ đầu tư phải xem xét.
Bình luận của chuyên gia
Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Võ Quang Vinh, Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long, nhận định:
"Về mặt pháp lý, việc chỉ có một nhà thầu tham gia và trúng thầu không mặc nhiên là vi phạm pháp luật, miễn là quy trình mời thầu được thực hiện công khai, minh bạch theo đúng Luật Đấu thầu 22/2023/QH15. Tuy nhiên, tình trạng này lặp đi lặp lại ở một địa phương, với một số chủ đầu tư nhất định, cần được các cơ quan chức năng xem xét kỹ lưỡng. Cần làm rõ liệu các yêu cầu trong hồ sơ mời thầu có quá đặc thù, mang tính định hướng, vô tình hạn chế sự tham gia của các nhà thầu khác hay không. Mục tiêu cao nhất của đấu thầu là hiệu quả kinh tế và cạnh tranh, và một cuộc thầu 'một mình một ngựa' với tỷ lệ tiết kiệm dưới 1% khó có thể nói là đã đạt được mục tiêu này một cách tối ưu."
Tóm lại, câu chuyện của Công ty TNHH Phương Tiến tại Gói thầu Xây lắp do Ban QLDA ĐTXD Khu vực 3 mời thầu là một ví dụ điển hình cho thấy những bất cập trong công tác đấu thầu hiện nay. Dù tuân thủ về mặt quy trình, nhưng kết quả lại chưa thể hiện được tinh thần cốt lõi của luật pháp. Để thị trường đấu thầu thực sự cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả, cần có sự giám sát chặt chẽ hơn từ các cơ quan quản lý, đồng thời nâng cao trách nhiệm của các chủ đầu tư trong việc xây dựng hồ sơ mời thầu thực sự mở, tạo điều kiện cho nhiều nhà thầu có năng lực tham gia.
