Gói thầu số 01 thi công công trình Duy tu, sửa chữa đường tỉnh 940 tại Sóc Trăng vừa tìm được chủ nhân là Công ty CP Xây dựng Phúc Hậu với mức tiết kiệm ấn tượng. Tuy nhiên, khi lật lại hồ sơ năng lực của nhà thầu này, bức tranh toàn cảnh lại hiện lên những mảng màu tương phản: một tần suất dự thầu đáng kinh ngạc, một tỷ lệ trúng thầu khiêm tốn và đặc biệt là một quyết định cấm tham gia hoạt động đấu thầu trong 3 năm.
Màn khởi đầu ấn tượng tại Sóc Trăng
Ngày 28/08/2025, Sở Xây dựng thành phố Cần Thơ đã ban hành Quyết định số 238/QĐ-SXD , phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 01: Thi công xây dựng công trình thuộc dự án Duy tu, sửa chữa, bảo dưỡng Đường tỉnh 940. Gói thầu này có giá trị 7.023.549.416 đồng, do Sở Xây dựng tỉnh Sóc Trăng làm chủ đầu tư và Công ty TNHH MTV Xây dựng Thương mại và Dịch vụ STD là bên mời thầu.
Vượt qua 7 đối thủ khác, Công ty CP Xây dựng Phúc Hậu (MST: 2000379127) đã được công bố trúng thầu với giá 4.550.798.000 đồng. So với giá gói thầu, mức giá này đã tiết kiệm cho ngân sách nhà nước hơn 2.472.751.416 đồng, tương đương tỷ lệ tiết kiệm đáng ghi nhận là 35,2%.
Cuộc đua này cũng ghi nhận việc hai nhà thầu bị loại từ sớm:
- Công ty TNHH Nguyễn Hùng Phát: Không đáp ứng yêu cầu về tính hợp lệ của E-HSDT.
- Liên danh Gói thầu số 01 (Công ty TNHH MTV Lê Hoàng Bạc Liêu - Công ty CP Công trình Giao thông Bạc Liêu): Không đáp ứng yêu cầu đánh giá về năng lực và kinh nghiệm.
Sự cạnh tranh và kết quả tiết kiệm cao ở gói thầu này là một tín hiệu tích cực. Tuy nhiên, đây mới chỉ là chương mở đầu cho câu chuyện về nhà thầu trúng thầu.
Phúc Hậu - "Bộ mặt" quen thuộc nhưng tỷ lệ thắng thấp bất thường
Công ty CP Xây dựng Phúc Hậu, do ông Phan Văn Huỳnh làm Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc , có địa chỉ tại Số 60, Đường D25, Khu Đô Thị Mỹ Hưng, Phường Cái Răng, Cần Thơ cũ, không phải là một cái tên xa lạ.
Theo dữ liệu chúng tôi thu thập được, đây là một trong những nhà thầu hoạt động năng nổ nhất khu vực Đồng bằng sông Cửu Long với những con số "khủng":
- Tổng số gói thầu đã tham gia: 397 gói.
- Số gói trúng thầu: 50 gói.
- Số gói trượt thầu: 326 gói.
- Tổng giá trị trúng thầu (bao gồm liên danh): 443.102.984.564 đồng.
- Quan hệ với bên mời thầu: 153 đơn vị.
Những con số trên phác họa nên chân dung một doanh nghiệp có quy mô hoạt động lớn, không ngại tham gia vào các cuộc cạnh tranh. Tuy nhiên, tỷ lệ trúng thầu chỉ đạt khoảng 12,6% là một con số thấp đáng suy ngẫm. Tỷ lệ trúng thầu trung bình so với giá dự toán là 93,54%, tương đương mức tiết kiệm trung bình chỉ khoảng 6,5%, hoàn toàn tương phản với con số 35,2% ở gói thầu vừa trúng.
"Điểm trừ" chí mạng: Quyết định cấm thầu 3 năm từ Cục Đường bộ Việt Nam
Điểm đáng chú ý nhất trong hồ sơ của Phúc Hậu là một vi phạm nghiêm trọng trong quá khứ. Theo Quyết định xử phạt số 4342/QĐ-CĐBVN do Cục Đường bộ Việt Nam ban hành ngày 10/12/2024, Công ty CP Xây dựng Phúc Hậu đã bị xử phạt với hình thức cấm tham gia hoạt động đấu thầu.
- Lý do vi phạm: "Nhà thầu vi phạm quy định tại điểm a, khoản 4, Điều 16 của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và điểm a, khoản 1, Điều 125 của Nghị định số 24/2024/NĐ-CP (làm giả/sai lệch thông tin, hồ sơ tài liệu trong đấu thầu)".
- Thời gian cấm: 3 năm, đến 07:00 ngày 10/12/2027.
Hành vi gian lận, làm giả hoặc sai lệch thông tin, hồ sơ là một trong những hành vi bị cấm nghiêm ngặt nhất trong hoạt động đấu thầu. Việc một nhà thầu có "vết gợn" lớn như vậy vẫn liên tục tham gia và trúng các gói thầu, đặc biệt là trong năm 2025, đặt ra câu hỏi về công tác thẩm định, đánh giá năng lực và uy tín nhà thầu của các chủ đầu tư, bên mời thầu.
Hoạt động năm 2025 và mối quan hệ với các bên mời thầu
Bất chấp quyết định xử phạt được ban hành vào cuối năm 2024, trong năm 2025, Công ty CP Xây dựng Phúc Hậu vẫn tham gia hàng loạt gói thầu. Phần lớn trong số đó là các gói thầu mà nhà thầu này đã "trượt". Chỉ riêng với bên mời thầu là Công ty TNHH MTV Xây dựng Thương mại và Dịch vụ STD, trong ngày 10/07/2025, Phúc Hậu đã trượt 4 gói thầu trước khi trúng gói thầu kể trên vào ngày 29/08/2025.
Dữ liệu cho thấy mối quan hệ "quen mặt" của Phúc Hậu với một số chủ đầu tư/bên mời thầu, đơn cử như Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Sóc Trăng. Nhà thầu này đã tham gia 13 gói thầu do đơn vị này mời thầu và trượt cả 13. Tương tự, tại Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Long Phú, Phúc Hậu tham gia 11 gói và cũng không trúng gói nào.
Việc một nhà thầu liên tục tham gia và trượt thầu tại cùng một bên mời thầu có thể được lý giải bằng nhiều nguyên nhân, từ việc "dự thầu để học hỏi", duy trì sự hiện diện, cho đến những chiến lược phức tạp hơn. Tuy nhiên, khi đặt trong bối cảnh nhà thầu có tiền sử vi phạm nghiêm trọng, các chủ đầu tư cần có sự giám sát chặt chẽ hơn để đảm bảo tính cạnh tranh thực chất.
Góc nhìn pháp lý và chuyên gia
Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, Luật sư Nguyễn Văn Lập (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết: “Hành vi gian lận trong đấu thầu, theo Điều 16 của Luật Đấu thầu 22/2023/QH15, là hành vi bị cấm tuyệt đối. Việc một nhà thầu bị kết luận có hành vi này và bị xử phạt cấm thầu là một chế tài nghiêm khắc nhằm bảo vệ sự công bằng, minh bạch. Theo quy định tại Nghị định 214/2025/NĐ-CP, thông tin về nhà thầu vi phạm sẽ được công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Các chủ đầu tư, bên mời thầu khi đánh giá E-HSDT có trách nhiệm kiểm tra thông tin này để loại bỏ các nhà thầu đang trong thời gian bị cấm thầu.”
Dưới góc độ chuyên gia, ông Đỗ Phạm Giang, một chuyên gia về đấu thầu, chia sẻ với Báo Tri thức và Cuộc sống: “Một tỷ lệ thắng thầu thấp như của Phúc Hậu có thể cho thấy năng lực cạnh tranh về giá hoặc kỹ thuật của nhà thầu chưa thực sự tối ưu ở phần lớn các gói thầu họ tham gia. Việc trúng một gói thầu với tỷ lệ tiết kiệm cao là đáng hoan nghênh, nhưng nó không thể xóa đi bức tranh tổng thể và đặc biệt là vi phạm trong quá khứ. Sự minh bạch đòi hỏi các chủ đầu tư phải xem xét toàn diện uy tín và lịch sử tuân thủ pháp luật của nhà thầu, chứ không chỉ dựa trên giá dự thầu tại một thời điểm. Đây là yếu tố then chốt để đảm bảo chất lượng công trình và hiệu quả sử dụng vốn nhà nước lâu dài.”
Rõ ràng, câu chuyện của Công ty CP Xây dựng Phúc Hậu là một ví dụ điển hình cho thấy sự phức tạp của thị trường đấu thầu. Một mặt, chúng ta ghi nhận những nỗ lực cạnh tranh mang lại hiệu quả tiết kiệm cho ngân sách. Mặt khác, không thể bỏ qua những "vết gợn" về tính tuân thủ và minh bạch. Để thị trường đấu thầu thực sự công bằng và hiệu quả, vai trò giám sát của cộng đồng và sự nghiêm minh, khách quan của các chủ đầu tư, bên mời thầu là yếu tố mang tính quyết định.